KUJA ndi mabwezi ngamampha nkhwakovya ndipu vichitika ŵaka cha kuti ubwezi ulutiriyi. Ntchinthu wuli chingakuwovyani kuti ubwezi winu uleki kumala asani we pafupi kutimbanyizika? Tingasambira vinandi ku ŵanthu anyaki wo azumbulika m’Bayibolu wo ubwezi wawu ungutimbanyizika.

Davidi yo waliskanga viŵetu ndipuso yo wanguzija fumu, wenga ndi mabwezi ngamampha. Jonafani wenga yumoza mwa mabwezi ngaki yo imwi mungamukumbuka luŵi. (1 Sam. 18:1) Davidi wenga so ndi mabwezi nganyaki nge mchimi Natani. Bayibolu likonkhoska cha nyengu yo ubwezi wawu ungwambiya. Nyengu yinyaki, Davidi wangukambiya Natani vo venga mumtima mwaki nge mo imwi mungachitiya ndi mubwezi winu. Davidi wakhumbanga kuzenge Yehova nyumba. Fumu yeniyi yitenere kuti yingutumbika maŵanaŵanu ngaku Natani chifukwa wenga munyaki ndipuso mzimu waku Yehova wamulongozganga.—2 Sam. 7:2, 3.

Nyengu yinyaki panguchitika chinthu cho chingutimbanyiza ubwezi wawu. Fumu Davidi yinguchita chigololu ndi Betesheba ndipu pavuli paki yingubayisa murumu waki Uriya. (2 Sam. 11:2-21) Davidi wenga wakugomezeka kwaku Yehova kwa vyaka vinandi ndipu wachitanga vinthu  mwaurunji kweni wanguchita ubudi ukulu! Ntchinthu wuli chinguchitisa kuti fumu yamampha yeniyi yichiti viyo? Kumbi yinguziŵa cha kuti vo yachitanga venga viheni? Kumbi yaŵanaŵananga kuti yingamubisa Chiuta?

Nanga Natani watingi wachitengenji? Kumbi watingi watumengi munthu kuti ndiyu wakakambiyi Davidi? Anyaki aziŵanga kuti Davidi wangunozga kuti Uriya wakabayiki. Ntchifukwa wuli Natani wanguluta kuchimukambiya, chinanga kuti ubwezi wawu wo wengapu kwa nyengu yitali watingi utimbanyizikengi? Ivi vatingi vichitisengi so kuti umoyu waku Natani uje pa ngozi. Pa nyengu iyi ndipu Davidi wabayisa kali Uriya yo wangunanga cha.

Natani wenga mchimi waku Chiuta. Iyu wanguziŵa kuti asani wangaja ŵaka cheti, ubwezi waki ndi Davidi utimbanyizikengi ndipuso njuŵi yaki yimusuzgengi. Davidi wanguchita chinthu chiheni cho Yehova wangukondwa nachu cha. Iyu wakhumbisisanga kuwovyeka kuti waje so pa ubwezi ndi Chiuta. Davidi wakhumbikanga nadi bwezi launeneska. Natani ndiyu wenga bwezi laviyo. Iyu wanguŵanaŵana kwamba nkhani yo mwakugwirisiya ntchitu chakuyeruzgiyapu cho chatingi chikwaskengi Davidi chifukwa pakwamba waliskanga viŵetu. Natani wangukonkhosa vo Chiuta wangukamba mu nthowa yo yinguwovya Davidi kuti waziŵi ukulu wa maubudi ngaki ndipu pavuli paki wazomerezi ndi kulapa.—2 Sam. 12:1-14.

Mungachita wuli asani munyinu wanangisa pamwenga wachita ubudi ukulu? Panyaki mungaŵanaŵana kuti asani mungamukambiya kuti wakakambi ku ŵara, mbwenu ubwezi winu utimbanyizikengi. Pamwenga mungaŵanaŵana kuti, asani mungachikamba ndimwi ku ŵara, wo angamuwovya kuti waje pa ubwezi wamampha ndi Yehova, ndikuti ndimwi ambula kugomezeka kwaku iyu. Kumbi imwi mungachita wuli?

Gianni, yo wazumbulika kukwamba wanguti: “Ndinguwona kuti vinthu vingusintha. Maurizio wafwatukanga nani cha nge mo wachitiyanga kali. Ndinguŵanaŵana kuti ndikambisani nayu vo vinguchitika chinanga kuti kwenga kwakusuzga kuchita viyo. Ndingujifumba kuti: ‘Ntchinthu wuli cho ndingamukambiya cho iyu waleka kuchiziŵa? Panyaki wandimukengi umampha cha!’ Kweni ndati ndakumbuka vosi vo tasambiranga, ndinguŵanaŵana kuti nkhakambisani nayu. Venivi ndivu Maurizio wachitanga asani nani ndikhumba chovyu. Ndakhumbanga cha kuti tileki kwanjana kweniso ndapenjanga kumuwovya chifukwa ndamukhumbiyanga vamampha.”

Maurizio wangukamba so kuti: “Gianni wakambanga kutuliya pasi pa mtima ndipu vo wangukamba waneneskanga. Ndinguziŵa kuti wenga iyu cha kweniso wenga Yehova cha yo wanguchitisa kuti ndikumani ndi masuzgu kweni chenga chifukwa chakuti ndingusankha mwambula zeru. Mwaviyo, ndinguvwisiya ulongozgi wo ŵara angundipasa ndipu pati pajumpha nyengu, ndinguja so pa ubwezi wamampha ndi Chiuta.”

Davidi wenga so ndi bwezi linyaki lo lingumuwovya pa nyengu yo wangukumana ndi masuzgu. Munthu mwenuyu wenga Hushai yo Bayibolu likamba kuti wenga “mubwezi waku Davidi.” (2 Sam. 16:16; 1 Mik. 27:33) Iyu watenere kuti wagwiranga ntchitu mu nyumba yachifumu ndipuso wenga mubwezi waki yo nyengu zinyaki wamutumanga kuti wachiti vinthu vinyaki vachisisi.

Pa nyengu yo Absalomu wakhumbanga kulonda ufumu wa awisi a Davidi, Ayisraele anandi anguja kuchigaŵa chaku Absalomu kweni Hushai cha. Davidi wati wathaŵa, Hushai wangumulondo. Davidi wanguguŵa ukongwa chifukwa chakuti mwana waki kweniso ŵanthu wo waŵagomezanga angumuchitiya chinyengu. Chinanga kuti venga viyo, Hushai wangulutiriza kuja wakugomezeka. Iyu wenga wakunozgeka kufwa ndipu wangufiska vo wangutumika kuti watondekesi chiŵembu cho Absalomu wangunozga. Hushai wanguchita ivi chifukwa cha ntchitu yo wagwiranga pa nyumba ya chifumu ŵaka cha kweni wangulongo kuti wenga bwezi lakugomezeka.—2 Sam. 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.

Ntchakukondwesa kuti abali ndi azichi mbakukoliyana chifukwa chakuti atanjana kutuliya pasi pa mtima.Yiwu achita viyo chifukwa chakuti mbudindu waku ŵaka cha pamwenga chifukwa cha uteŵeti wo achita mumpingu. Vo achita vija nge akamba kuti, “Nde munyinu chifukwa chakuti ndikhumbika ŵaka kuchita viyo cha, kweni  chifukwa chakuti ndimwi akukhumbika kwaku ini.”

Venivi ndivu mubali Federico wangukumana navu. Iyu wenga ndi munyaki zina laki Antonio ndipu wangumuwovya kuti wamalani ndi suzgu yo wangukumana nayu. Federico wanguti: “Antonio wati waza mumpingu widu, tingwamba kwanjana. Tosi tenga ateŵeti akovya ndipu takondwanga ukongwa kugwiriya ntchitu limoza. Pati pajumpha nyengu yimanavi, angumuŵika kuja mura. Iyu wenga munyangu kweniso wenga chakuwoniyapu chamampha ukongwa kwaku ini pa nkhani yakwanja Yehova.” Pavuli paki, Federico wanguchita ubudi, mwaliŵi wanguchipempha chovyu kwa ŵara ndipu angumulekesa kuja mpayiniya kweniso muteŵeti wakovya. Kumbi Antonio wanguchita wuli?

Federico wanguti: “Ndinguwona kuti Antonio vingumuŵaŵa ukongwa. Iyu wanguyesesa kundiwovya kuti ndileki kusuzgika maŵanaŵanu. Antonio wakhumbisisanga kuti ndije so pa ubwezi ndi Chiuta ndipu wangundileka ndija cha. Wangundichiska kuti ndiyambi so kuteŵete Chiuta ndipu ndingamulekanga cha.” Antonio wangukonkhosa kuti: “Ndayanjanga kucheza ndi Federico. Ndakhumbanga kuti wafwatukengi nani, wandikambiyengi vosi vo venga mumtima waki kweniso vo vamusuzganga.” Chenga chakukondwesa kuti pati pajumpha nyengu Federico wangwamba so kuteŵete Yehova ndipu pavuli paki, wanguŵikika so kuja mpayiniya ndipuso muteŵeti wakovya. Antonio wanguti: “Chinanga kuti sonu te mumpingu umoza cha, titanjana ukongwa kuluska kali.”

Kumbi mungavwa wuli asani munyinu waleka kukuwovyani pa nyengu yo mukhumbisisa kuti wakuwovyeni? Kanthu kamanavi ko wangakuchitiyani kangakupwetekani ukongwa mumtima. Mwaviyo, kumbi mungamugowoke? Kumbi mungayamba so kuyanjana nayu nge mo mwachitiyanga kali?

Ŵanaŵaniyani vo vinguchitikiya Yesu pa nyengu yo wenga pafupi kubayika. Iyu wayanjanga kucheza ndi akutumika ndipu achitanga vinthu mwakukoliyana chifukwa ayanjananga ukongwa. Mwaviyo, penga pakwenere kuti Yesu waŵakambi kuti mabwezi ngaki. (Yoh. 15:15) Ntchinthu wuli chinguchitika pa nyengu yo Yesu wangumangika? Akutumika angumuthaŵa. Petro wangukamba kuti wazakumusiya cha Yesu kweni zuŵa lenili  ndi usiku, wangumukana katatu.—Mat. 26:31-33, 56, 69-75.

Yesu wanguziŵa kuti waŵengi yija pa masuzgu ngakumaliya ngo watingi wakumanengi nangu. Chinanga kuti venga viyo, watingi waguŵengi mbwenu ndipuso vatingi vimupwetekengi mumtima. Kweni vo iyu wangukambisana ndi akusambira ŵaki wati wayuskika, vilongo cha kuti wanguguŵa, wanguŵakwiyiya pamwenga wanguŵasungiya vifukwa chinanga nkhamanavi. Yesu wanguwona kuti venga vambula kukhumbika kukonkhose akusambira ŵaki vinthu vo angunangisa kusazgapu vo anguchita pa usiku wo angumumanga.

M’malu mwaki, Yesu wanguchiska Petro kweniso akutumika anyaki. Iyu wangulongo kuti waŵagomezanga chifukwa wanguŵapasa ulongozgi wa mo angagwiriya ntchitu yakukhumbika ukongwa, yakusambiza Mazu ngaku Chiuta. Yesu wawonanga kuti akutumika ŵaki ŵeche mabwezi ngaki. Yiwu angumuluwa cha chifukwa chakuti wanguleka cha kuŵayanja. Pa nyengu iyi, atingi ayesesengi kuti aleki kumuthaŵa Mbuyawu. Yiwu angufiska kugwira ntchitu yo wanguŵapasa.—Mac. 1:8; Ŵakol. 1:23.

Mzichi munyaki zina laki Elvira, wakumbuka nyengu yo wanguchita vinthu vo vinguguŵisa Giuliana yo wayanjananga nayu ukongwa. Elvira wanguti: “Wati wandikambiya kuti wanguguŵa chifukwa cha vo ndinguchita, nani vingundiŵaŵa ukongwa. Penga pakuvwika kuti wakwiyi. Kweni fundu yo yingundikwaska ukongwa yenga yakuti, waŵanaŵaniyanga ukongwa zaku ini kweniso masuzgu ngo ndatingi ndikumanengi nangu chifukwa cha nkharu yangu. Nyengu zosi ndiwonga kuti maŵanaŵanu ngaki ngenga pa vo ndingunangisa cha kweni masuzgu ngo ndatingi ndikumanengi nangu pa umoyu wangu. Ndiwonga Yehova chifukwa chakuja ndi bwezi laviyo, lo laŵanaŵaniyanga za umoyu wangu m’malu mwakuŵanaŵaniya mo lavwiyanga.”

Kumbi bwezi lamampha lichita wuli asani lawona kuti ubwezi wawu watimbanyizika? Ilu lija lakunozgeka kukamba ndi bwezi laki mwaulemu kweniso mwambula kubisa asani mphakukhumbika kuchita viyo. Bwezi laviyo, lingayanana ndi Natani ndi Hushai wo angulutiriza kuja akugomezeka kwaku Davidi pa nyengu yo wangukumana ndi masuzgu kweniso nge Yesu yo wenga wakunozgeka kugowoka. Kumbi imwi mwe bwezi laviyo?