Kumbi ‘Muvikiliya Zeru’ Zinu?
NTHANU yinyaki yikamba kuti, mumuzi unyaki wo wenga kutali ndi tawuni mwenga kamunyamata kakavu. Ŵanthu wo atuwanga ku tawuni akasekanga chifukwa chakuti aŵanaŵananga kuti kakuzerezeka. Asani kwaza alendu, ŵanthu anyaki amumuzi akachitiyanga chipongu pamasu pa alendu. Yiwu atonga ndalama ziŵi, ya siliva yo yawonekanga yikulu ndi ya golidi yo yawonekanga yimana. Kweni ya siliva yaserengamu kaŵi mu ndalama ya golidi. Yiwu akakambiyanga kuti, “Sankhapu yo ukhumba.” Yiku kasankhangapu ya siliva mbwenu kathaŵa.
Zuŵa linyaki, kunguza mulendu ndipu wangukafumba kuti, “Kumbi uziŵa kuti ndalama ya siliva yiseremu kaŵi mu ya golidi?” Yiku kangumwemwete ndipu kanguti, “Ndiziŵa.” Mulendu yo wangufumba kuti, “Ntchifukwa wuli usankha ndalama ya siliva? Asani ungatonga ya golidi ujengi ndi ndalama ziŵi za siliva!” Yiku kangumuka kuti,“Kweni asani ndato ya golidi ŵanthu alekengi kundipasa ndalama. Kumbi muziŵa kuti nde ndi ndalama zilinga za siliva?” Kamunyamata kenaka kangulongo kuti kenga ndi zeru zo asani arara angaŵa nazu zingaŵawovya.
Bayibolu likamba kuti: ‘Vikiliya zeru ndipuso maŵanaŵanu ngaku. Asani wachita viyo, uyendengi mwakuvikilirika ndipu lundi laku liguŵengi cha.’ (Nthanthi 3:21, 23) Mwaviyo, asani tingaziŵa vo zeru zing’anamuwa ndi kuzigwirisiya ntchitu zingativikiliya. Venivi vingatiwovya kuti tilutirizi kuja pa ubwezi wamampha ndi Yehova kweniso “malundi” ngidu ngangavikilirika .
KUMBI ZERU ZING’ANAMUWANJI?
Zeru zipambana ndi kuziŵa vinthu kweniso kuwamu. Munthu yo waziŵa vinthu, waziŵa ŵaka fundu zinandi. Munthu yo ngwakuwamu, wawona mo fundu yinyaki yikoliyana ndi yinyaki. Penipo munthu yo we ndi zeru wagwirisiya ntchitu kuziŵa vinthu ndi kuwamu kuti vimuwovyi.
Mwakuyeruzgiyapu, nyengu zinyaki munthu wangaswera cha kusambira pamwenga kuvwisa fundu za m’buku la Kumbi Bayibolo Lisambizanji Weniukongwa? Pa nyengu yo musambira nayu Bayibolu, wangamuka umampha mafumbu. Iyu wangayamba kuwungana kweniso kumuka. Vosi ivi vilongo kuti waluta panthazi kweni ving’anamuwa cha kuti we ndi zeru. Iyu wangaŵa kuti wasambira ŵaka vinthu mwaliŵi. Asani ngwakuziŵa vinthu, ngwakuwamu ndipuso wagwirisiya ntchitu fundu za uneneska zo wasambira, waja ndi zeru. Iyu walongongi kuti we ndi zeru asani wasankha vinthu umampha ndipuso waŵanaŵana mwakuphwere wechendasankhi vinthu.
Lemba la Mateyu 7:24-27 likamba za ntharika yaku Yesu yo yikamba za ŵanthu ŵaŵi wo anguzenga nyumba. Yumoza mwa ŵanthu ŵenaŵa wakonkhoseka kuti wenga “wazeru.” Munthu mwenuyu wanguzenga nyumba yaki pa jarawi chifukwa waŵanaŵaniyanga vo vatingi vichitikengi kunthazi. Iyu wenga wazeru ndipuso wakuwamu. Wanguŵanaŵanapu cha kuti wazengi nyumba yaki pamuchenga chifukwa chakuti watingi wagwirisiyengi ntchitu ndalama zimanavi. M’malu mwaki, wanguŵanaŵaniya masuzgu ngo watingi wazikumanengi nangu kwa nyengu yitali kunthazi chifukwa cha vo watingi wasankhengi. Mwaviyo, tingajifumba kuti, kumbi zeru tingazisaniya wuli, nanga tingazivikiliya wuli?
KUMBI TINGAZISANIYA WULI?
Chakwamba, wonani vo lemba la Mika 6:9 likamba. Ilu lititi: “Ŵanthu wo ŵe ndi zeru azamuwopa zina [laku Chiuta.]” Kopa zina laku Chiuta kung’anamuwa kumutumbika ndi kumupasa ulemu ukulu chifukwa cha vo zina laki limiya kweniso mijalidu yaki. Kuti titumbiki munthu, tikhumbika kuziŵa mo iyu waŵanaŵaniya. Pavuli paki tingamugomeza, tingasambira kwaku iyu ndipu nasi vingatiyende umampha nge iyu. Asani tiŵanaŵaniya masuzgu ngo tingakumana nangu kwa nyengu yitali chifukwa chakutimbanyiza ubwezi widu ndi Yehova ndipuso asani tisankha vinthu mwakugwirisiya ntchitu fundu zaku Chiuta, ndikuti te ndi zeru.
Chachiŵi, lemba la Nthanthi 18:1 likamba kuti: “Yo watijipatuwa walondo vo mtima waki wakujikuzga ukhumba; iyu wakana zeru.” Asani tileka kuphwere, tingaleka kuja pa ubwezi ndi Yehova kweniso Akhristu anyidu. Kuti tileki kujipatuwa, tikhumbika kuchezanga ndi ŵanthu wo atumbika zina laku Chiuta ndipuso fundu zaki. Titenere kuwungana nyengu zosi ndipu asani tingafiska, tikhumbika kufika pa Nyumba ya Ufumu. Asani te pa maunganu, tikhumbika kuyesesa kuti mtima ndi maŵanaŵanu ngidu vijengi mu Nyumba ya Ufumu ndipu tivwisiyengi vo vikambika.
Kusazgiyapu pa fundu iyi, kupemphera kwaku Yehova ndi mtima wosi kutichitisengi kuti timuyanjengi ukongwa. (Nthanthi 3:5, 6) Asani tiŵerenga Bayibolu ndi mabuku ngo gulu laku Yehova lititipasa, maŵanaŵanu ndi mtima widu vijengi pa vo tiŵerenga. Ivi vitiwovyengi kuziŵa masuzgu ngo tingakumana nangu chifukwa cha vo tingachita ndipu kuziŵa venivi kungachitisa kuti tichitepu kanthu mwaliŵi. Tikhumbika kuzomera ulongozgi wo Akhristu anyidu wo ŵe pa ubwezi wakukho ndi Yehova angatipasa. (Nthanthi 19:20) M’malu ‘mwakukana zeru,’ tikhumbika kuyesesa kuja nazu.
KUMBI ZINGAWOVYA WULI BANJA?
Zeru zingavikiliya banja. Mwakuyeruzgiyapu, Bayibolu lichiska anthukazi kuti ‘atumbikengi ukongwa’ arumu ŵawu. (Ŵaef. 5:33) Kumbi munthurumi wangachita wuli kuti watumbikikengi ndi muwolu waki? Asani munthurumi wachichizga muwolu waki ndi kumuchitiya nkhaza kuti wamutumbikengi, iyu wangamutumbika kwa nyengu yimanavi. Munthukazi yo wakutolana ndi munthurumi waviyo, wangatumbika murumu waki asani we penipo chifukwa chakopa viwawa kweni asani palivi wangamutumbika cha. Mwaviyo, munthurumi wakhumbika kuŵanaŵaniya vo vingachitisa kuti muwolu waki wamutumbikengi nyengu zosi. Asani walongo mijalidu yo mzimu utuŵa utovya munthu kuja nayu nge chanju ndi lisungu, muwolu waki wamutumbikengi ndi mtima wosi. Chinanga kuti ve viyo, munthukazi wachikhristu watenere kulongo ulemu murumu waki kaya mphakwenere pamwenga cha.—Ŵag. 5:22, 23.
Bayibolu likamba so kuti munthurumi wayanjengi muwolu waki. (Ŵaef. 5:28, 33) Nyengu zinyaki munthukazi wangaŵanaŵana kuti wabisi vinthu viheni vo wachita, vo murumu waki wangakhumbika kuviziŵa. Iyu wangachita ivi kuti murumu waki wamuyanjengi. Kumbi kuchita viyo, kungalongo kuti we ndi zeru? Ntchinthu wuli chingachitika asani murumu waki waziŵa kuti watimubisa vinthu vinyaki? Kumbi murumu waki wamuyanjengi ukongwa? Venivi vingachitisa kuti kuje kwakusuzga kumuyanja. M’malu mwaki, asani wangasaniya nyengu yamampha ndipuso wangamukambiya mwaulemu vinthu viheni vo wachita, vingachitisa kuti murumu waki wamuwongi chifukwa chakuleka kubisa vo wachita. Venivi vingachitisa so kuti munthukazi wayanjiki ukongwa.
Mo mulangiya ŵana ŵinu vingaziwovya kuti kunthazi muzikambisanengi nawu umampha
Ŵana nawu atenere kuvwiya apapi ŵawu ndipuso atenere kulongozgeka mu nthowa zaku Yehova. (Ŵaef. 6:1, 4) Kumbi ivi ving’anamuwa kuti apapi akhumbika kulembe ŵana ŵawu mundandanda wa marangu? Ŵana akhumbika kuziŵa vinandi kuluska ŵaka kuziŵa marangu nga panyumba kweniso chilangu cho angalonde chifukwa chakuti anangisa vinthu vinyaki. Mpapi wazeru wakhumbika kovya mwana waki kuziŵa chifukwa cho wakhumbikiya kuvwiya.
Mwakuyeruzgiyapu, mwana wangakambisana ndi mpapi waki mwambula ulemu. Asani mpapi wangamumuka mwaukali pamwenga wangamupasa chilangu pa nyengu yo wakwiya, vingachitisa kuti mwana yo wachiti soni pamwenga waleki kukamba chifukwa cho wachitiya viyo. Iyu wangakwiyiya apapi ŵaki vo vingachitisa kuti waleki kuŵayanja.
Apapi wo ŵe ndi zeru aŵanaŵaniya mo angalangiya ŵana ŵawu ndipu vo angachita vingaziwovya ŵana ŵawu kunthazi. Yiwu akhumbika cha kuthaŵiliya kupereka chilangu chifukwa chakuti mwana waŵachitisa soni. Atenere kukambisana ndi mwana wawu pakuyija, mwakuzika ndipuso mwachanju kuti Yehova wakhumba kuti ŵana atumbikengi apapi ndipu venivi vingamuwovya pa umoyu waki wosi. Mwaviyo, pa nyengu yo watumbika apapi ŵaki waziŵengi kuti watumbika Yehova. (Ŵaef. 6:2, 3) Asani apapi angagwirisiya ntchitu nthowa yeniyi, yingawovya mwana wawu. Iyu waziŵengi kuti atimuyanja ndipu nayu wayambengi kuŵatumbika ukongwa. Pa nyengu yo wangazikumana ndi vinthu vinyaki vakukhumbika kuti amuwovyi, kungazija kwambula kusuza kuŵakambiya.
Apapi anyaki akhumba cha kulanga ŵana ŵawu chifukwa atopa kuŵaguŵisa. Ntchinthu wuli chingazichitika asani mwana ŵawu wazikuwa? Kumbi iyu wangazimuwopa Yehova, nanga wangaziziŵa kuti kulondo fundu zaki nkhwakovya? Kumbi wazamukhumba kusambizika ndi Yehova pamwenga wazamuleka kuja nayu pa ubwezi?—Nthanthi 13:1; 29:21.
Munthu yo wawumba viŵiya, waŵanaŵana dankha vo wawumbengi wechendayambi kuwumba. Iyu wavwayika ŵaka cha pakuwumba wachiŵanaŵana kuti chijinozgengi chija. Apapi wo ŵe ndi zeru asambira Bayibolu nyengu yitali ndipu agwirisiya ntchitu fundu zaku Yehova ndipu asani achita viyo ndikuti atumbika zina laki. Apapi asani atanja ukongwa Yehova kweniso gulu laki asaniya zeru ndipu pavuli paki atizigwirisiya ntchitu kuti awovyi banja lawu.
Zuŵa lelosi tikumana ndi vinthu vo tikhumbika kusankha ndipu venivi vingazikwaska umoyu widu kwa vyaka vinandi. M’malu mwakusankha vinthu mwaliŵi, titenere dankha kuŵanaŵaniya mo vitikwaskiyengi vinthu vo tingasankha. Tipemphengi ulongozgi kwaku Yehova ndipu tigwirisiyengi ntchitu zeru. Pavuli paki, tivikiliyi zeru zidu zo zingachitisa kuti tizisaniyi umoyu.—Nthanthi 3:21, 22.
