Ŵanthu apeleka maulongozi nganandi pa nkhani iyi. Kweni maulongozi nganyaki ngangatiwovya cha. Mwakuyeruzgiyapu anyaki angakukambiyani kuti mungaliyanga cha pamwenga kulongo chitima. Anyaki angakuchichizani kuti muliyengi ndipuso kulongo ukongwa chitima. Bayibolu le ndi fundu zakovya ndipu fundu yinyaki yikoliyana ndi vo ŵanthu asaniya mazuŵa nganu.

M’madera nganyaki munthurumi yo waliya atimuwona kuti ndi munthurumi mweneku cha. Kumbi mukhumbika kuchita nadi soni kuliya pa gulu? Akaswiri a vaumoyu akusaniya kuti kuliya ndi nthowa yo munthu walongore kuti we ndi chitima. Kuliya kungakuwovyani kuti muyambi kuvwa umampha chinanga kuti nyifwa yakuŵaŵani. Asani tichita soni kuliya tingayamba kutama. Bayibolu lizomeleza cha fundu yakuti munthurumi yo waliya ndi munthurumi mweneku cha. Ŵanaŵaniyani vo Yesu wanguchita. Chinanga kuti wenga ndi nthazi zakuyusiya ŵanthu akufwa kweni wanguliya pa gulu la ŵanthu mubwezi waki Lazaru wati watayika.​—Yohane 11:33-35.

Kanandi munthu yo we ndi chitima waja wakukwiya ukongwa asani munthu yo wamuyanjanga watayika mwamabuchibuchi. Pe vifukwa vinandi vo vichitisa kuti munthu yo we ndi chitima waje wakukwiya. Anyaki akwiya asani munthu yo atimugomeza waŵakambiya vinthu vambula kupembuza. Munthu munyaki wa ku South Africa zina laki Mike wangukamba kuti, “Ada angutayika ndipu nde ndi vyaka 14. Pa maliru, mliska wa Anglican wangukamba kuti Chiuta wakhumba ŵanthu amampha ndipu watiŵato luŵi. * Ivi vingundiŵaŵa ukongwa chifukwa ada ndaŵayanjanga ukongwa. Sonu pajumpha vyaka 63 kutuliya po ada akutayikiya kweni veche kundiŵaŵa.”

Kanandi ŵanthu wo ŵe ndi chitima atijimba mulandu. Ivi vichitika ukongwa asani munthu yo amuyanjanga watayika mwamabuchibuchi. Ndipu nyengu zinyaki angakamba kuti, ‘asani ndinguchita vakuti, panyaki watingi wafwengi cha.’ Panyaki zuŵa lo munguwonana kakumaliya ndi munthu yo wakufwa munguyambana. Ivi vingachitisa kuti mujimbi mulandu.

Asani mutijimba mulandu kweniso mwe akukwiya chifukwa cha vo vikuchitika, mungajibisanga cha. Kweni mukhumbika kukambiya munyinu yo wangakuvwisani kweniso kukusimikiziyani kuti ŵanthu anandi achita viyo asani munthu yo amuyanjanga watayika. Bayibolu lititikambiya kuti: “Bwezi litanja nyengu zosi, ndipu ndilu mubali widu yo wakuwiya kuti watiwovyi pa nyengu ya masuzu.”​—Nthanthi 17:17.

Asani takumana ndi masuzu titenere kuthaŵiya kwaku Yehova Mlengi widu chifukwa ndiyu Bwezi lamampha. Timukambiyengi masuzu ngidu mu pempheru chifukwa “watitiphwere.” (1 Petro 5:7) Kweniso watitilayizga kuti wosi wo apemphera kwaku iyu, azamuja ndi “chimangu chaku Chiuta cho chiluska kuwamu kwekosi” ndipu chazakuŵawovya kuti aje ndi maŵanaŵanu ngamampha. (Ŵafilipi 4:6, 7) Kweniso muzomerezengi kuti Chiuta wakupembuzeni kuziya mu Mazu Ngaki, Bayibolu. Lembani malemba ngo ngangakupembuzani. (Wonani  bokosi lo le mumphata) Ndipu nyengu zinyaki mungachita  umampha kungaloŵeza pa mtima. Kuŵanaŵaniya vo malemba ngenanga ngakamba kungakuwovyani ukongwa nyengu ya usiku asani mwe mwija ndipuso musuzika kugona.​—Yesaya 57:15.

Munthu munyaki wa vyaka 40 yo tamupasa zina lakuti Jack, muwolu waki wakutayika ndi matenda nga kansa. Jack wangukamba kuti nyengu zinyaki wachita phukwa ukongwa. Kweni pempheru lamuwovya ukongwa. Iyu wangukamba kuti: “Asani ndapemphera kwaku Yehova phukwa limala. Kanandi asani ndayuka usiku ndigona so cha. Asani veviyo, ndiŵerenga Malemba ndi kuŵanaŵaniya vo ngakamba ndipuso ndipemphera kwaku Yehova kumukambiya mo ndivwiya. Ivi vitindiwovya kuti ndije ndi chimangu mumtima ndipuso kuti tulu tizemu.”

Munthukazi munyaki zina laki Vanessa, ama ŵaki akutayika. Nayu so wawona kuti pempheru litovya ukongwa. Iyu wangukamba kuti: “Asani ndasuzika ukongwa mumtima, ndipemphera kwaku Chiuta ndipu masozi ngadika waka ngija. Yehova watuvwa mapempheru ngangu ndipu nyengu zosi watindipasa nthazi.”

Ŵanthu wo apereka ulongozi ku ŵanthu wo asuzgika ndi chitima akamba kuti, munthu yo we ndi chitima wangaja wakukondwa kweniso chitima chingamalaku asani watijipereka kuwovya ŵanthu anyaki kweniso kugwiraku ntchitu zinyaki m’chigaŵa. (Machitidu 20:35) Akhristu anandi wo abali ŵawu akutayika awona kuti apembuzika ukongwa asani awovya anyawu.​—2 Ŵakorinte 1:3, 4.