Long sampela famili, papamama i laik bai ol pikinini i mekim wok long haus, na ol pikinini i mekim wok na ol i no komplein. Long sampela narapela famili, papamama i no strong long ol pikinini long mekim wok, olsem na ol pikinini i no givim bel long mekim wok.

Ol saveman i lukim olsem long Yurop na Amerika, ol pikinini i laik kisim samting na ol i no laik mekim wok. Steven, em wanpela papa, em i tok: “Long nau, papamama i larim ol pikinini i stap ol yet na ol i pilai vidio gem, yusim Intenet, na watsim TV. Papamama i no givim wok long ol.”

Yu gat wanem tingting? Taim yu givim wok long pikinini, yu ting dispela inap mekim haus i stap klin na yu trenim gut pikinini?

Sampela papamama i no save givim wok long pikinini taim ol i lukim olsem pikinini i gat planti homwok o sampela samting bilong mekim bihain long skul. Tingim ol gutpela samting inap kamap taim yu givim wok long ol.

Wok inap helpim em long kisim tingting bilong bikpela man. Taim ol pikinini i mekim wok bilong haus, skul wok bilong ol i save kamap gutpela moa. Dispela i strongim tingting bilong ol, na trenim ol long bosim ol yet—em ol pasin we inap helpim ol long skul gut.

Wok inap redim em long helpim ol narapela. Sampela manmeri i luksave olsem ol pikinini husat i mekim wok long haus, ol i save mekim wok bilong helpim ol narapela taim ol i kamap bikpela. Wok bilong haus i kirapim ol long daunim laik bilong ol yet na tingim laik bilong ol narapela. Steven, em yumi stori long em long pastaim, em i tok: “Taim papamama i no givim wok long ol pikinini, ol inap pilim olsem ol narapela i mas mekim wok bilong helpim ol, na taim ol i kamap bikpela, ol i no holim stretpela tingting long pasin bilong mekim wok na lukautim ol yet.”

Wok i helpim famili long pas gut wantaim. Taim ol pikinini i mekim ol wok bilong haus, ol bai luksave olsem ol wanfamili i laikim ol, na ol inap helpim famili. Pikinini i no inap luksave long dispela sapos papamama i pilim olsem ol samting pikinini i mekim bihain long skul em i bikpela samting moa. Askim yu yet, ‘Wanem gutpela samting bai kamap sapos  pikinini i pas gut moa wantaim soka tim na em i no pas gut wantaim ol wanfamili?’

Taim em i liklik yet. Sampela manmeri i tok ol papamama i mas givim wok long pikinini taim em i gat 3-pela krismas. Tasol sampela i tok mobeta ol i givim wok long pikinini taim em i no winim yet 2-pela krismas. Ol liklik pikinini i save amamas long wok wantaim papamama na mekim wankain samting olsem papamama i mekim.—Stiatok bilong Baibel: Sindaun 22:6.

Givim wok i stret long krismas bilong em. Sapos pikinini i gat 3-pela krismas, tokim em long kolektim ol toi na putim long ples stret bilong en, rausim ol pipia, na putim ol doti klos long ples stret bilong en. Ol bikpela pikinini i ken swipim plua, wasim kar, na redim na kukim kaikai. Tingim strong na save bilong pikinini. Ating yu bai kirap nogut long lukim olsem em i amamas tru long mekim ol wok yu givim long em.

Tingim skel bilong em. Ating em bai hatwok sapos pikinini i gat planti homwok long olgeta de. Wanpela buk The Price of Privilege i tok, sapos papamama i laik bai pikinini i kisim gutpela mak long skul na ol i no givim wok long em, dispela i makim olsem “ol i no skelim gut wanem samting i bikpela samting moa.” Taim ol pikinini i mekim ol wok bilong haus, dispela bai helpim ol long kamap gutpela sumatin. Skul ol i kisim bai redim ol long mekim wok taim ol i kamapim famili bilong ol yet.—Stiatok bilong Baibel: Filipai 1:10.

Tingim skul em i kisim. Ating yu makim taim long pikinini bai pinisim wanpela wok, tasol em i lusim bikpela haptaim. Yu inap luksave olsem wok em i mekim i no gutpela tumas. Sapos olsem, yu no ken hariap long kisim dispela wok long pikinini. No ken tingting tasol olsem pikinini bai mekim wok olsem bikpela man, nogat, yu mas helpim em long lain long mekim wok na luksave long amamas em inap kisim.—Stiatok bilong Baibel: Saveman 3:22.

Tingim hau pasin bilong mekim wok bai helpim em. Sampela manmeri i tok em gutpela long givim mani long pikinini taim em i mekim wok na em bai kisim pasin bilong wok. Tasol sampela narapela i tok dispela pasin bai mekim na ol pikinini i tingting tasol long kisim mani na ol i no givim bel tumas long mekim wok. Na tu, pikinini inap sakim wok papamama i givim taim em i gat planti mani—dispela i makim olsem em i no kisim skul long ol wok em i mekim. Olsem na em gutpela moa long givim wok long pikinini na no ken baim em, tasol yu ken givim mani long narapela taim.