Gutnius i Stori long taim ol i kilim i dai Jisas na tupela man nogut long pos olsem: “Ol Juda i askim Pailat long brukim lek bilong ol dispela man na kisim bodi bilong ol i go.”—Jon 19:31.

Lo bilong ol Juda i tok, taim ol i kilim i dai wanpela man husat i mekim rong na ol i hangamapim bodi bilong en long pos, “i tambu long larim bodi bilong en i hangamap i stap inap long moningtaim.” (Lo 21:22, 23) I luk olsem ol Juda i bihainim pasin bilong ol Rom long hangamapim ol man long pos bilong kilim ol i dai. Ol i save brukim lek bilong man na bai em i ken dai hariap na ol inap planim em paslain long taim de Sabat i kirap long taim san i go daun.

Ol man em kot i tok ol i mas i dai, planti taim ol i save nilim han na lek bilong ol long pos. Bihain ol i save sanapim pos na man bai hangamap i stap na hevi bilong bodi i mekim na em bai karim bikpela pen moa. Bilong pulim win, em i mas subim lek bilong apim bodi bilong en. Tasol sapos ol i brukim lek bilong em, em i no inap mekim olsem. Olsem na em bai dai hariap, long wanem, em i no inap pulim win gut.

Devit i bin yusim katapel bilong kilim i dai traipela man Goliat. I luk olsem Devit i save long yusim katapel taim em i mangi yet na em i save lukautim ol sipsip.—1 Samuel 17:40-50.

Long taim ol man i bin raitim Baibel, ol Isip na ol Asiria i wokim piksa bilong ol samting, na i gat piksa bilong katapel tu. Katapel bilong ol i olsem: Ol i wokim liklik paus long skin bilong animal o long laplap, na ol i pasim tupela string long maus bilong en. Man i save kisim wanpela liklik raunpela ston, braitpela bilong en i olsem 5 i go inap 7 sentimita na hevi bilong en inap olsem 250 gram, na em i pulimapim insait long liklik paus. Orait nau em bai tanim tanim paus antap long het bilong en na lusim wanpela string, na dispela i mekim na ston i sut i go stret long mak.

Taim ol i digim graun bilong painim ol samting bilong bipo, ol i painim planti katapel olsem long hap bilong Midel Is, em ol i bin yusim long ol pait. Ol soldia i gat save long yusim katapel i save tromoi ston i go longwe moa. Sampela saveman i ting ston bilong katapel i no save sut i go longwe olsem banara, tasol katapel inap tru long kilim man i dai, wankain olsem banara.—Hetman 20:16.