Tasarım Ürünü mü?
Işıldayan Salyangozun Kabuğu
● Deniz canlılarının birçoğu biyolojik ışıldama özelliğine sahiptir, yani ışık üretebilirler. Hinea brasiliana adı verilen salyangoz türü, bu yeteneğini benzersiz şekilde kullanır. Bu salyangoz, avcı bir yengeçle karşılaştığında kabuğuna saklanır ve o kadar güçlü bir ışıltı saçar ki düşmanı korkup kaçar. Peki kabuk ışığın dışarı yansımasını engellemez mi?
Şunu düşünün: Işığı engellemek şöyle dursun kabuk, ışığı dağıtır. San Diego’da okyanusbilim üzerine araştırmalar yapan Scripps Oşinografi Enstitüsünde (California, ABD) çalışan bilim insanları Dimitri Deheyn ve Nerida Wilson, bu salyangozun önemli bir özelliğini keşfetti: Salyangozun ürettiği ışık, kabuğun her tarafına eşit ölçüde yayılır ve kabuk, verim açısından piyasada aynı kalınlıktaki (0,5 mm) ışık dağıtıcılarına göre on kat daha üstündür. Kabuk, ışığı etrafına yayma açısından ise insan yapımı ışık dağıtıcılardan sekiz kat daha başarılıdır. İlginç olarak bu olağanüstü ışık yayma ya da dağıtma özelliği, bu salyangoz türünün yakın akrabası olan ve ışık üretmeyen deniz salyangozlarının kabuklarında bulunmaz. Bu ışığın denizde en uzağa ulaşabilen renk olması tesadüf değildir!
Dr. Deheyn’e göre bu kabuklu hakkında daha çok şey öğrenmek, “daha verimli optik malzemeler üretilmesinin yolunu açacaktır.” Bu araştırmanın, tıbbi tahlil ve tedavilerde ışıktan yararlanılan biyofotonik alanında da faydalı olacağı tahmin ediliyor. Ayrıca LED (ışık yayan diyot) teknolojisinin kullanıldığı bu çağda, küçük ışık kaynaklarının aydınlatma kapasitesini artırabilecek ışık dağıtıcılar, şüphesiz enerji tasarrufu sağlayacak.
Ne dersiniz? Bu salyangozun kabuğu evrimle mi oluştu? Yoksa tasarlandı mı?
[Sayfa 18’deki resim]
Kabuk normal ışık altında (büyütülmüş görüntü)
[Sayfa 18’deki resim]
Kabuk parlak ışık yayarken (büyütülmüş görüntü)
[Sayfa 18’deki resim tanıtım notları]
Sol: www.robastra.com; orta ve sağ: Dr. D. Deheyn’in izniyle, Scripps Oşinografi Enstitüsü, UC San Diego