Ndlela Yo Langutana Ni Ku Cinca Ka Rihanyo Hi Xitshuketa

TLANGA

Xana rihanyo ra wena ri cince hi ku tsopeta ka tihlo? Loko swi ri tano, wa yi tiva ndlela leyi xiphiqo xa rihanyo xi karharisaka miehleketo, ndlela leyi u titwaka hayona ni ku koxa timali to tala. I yini lexi nga ku pfunaka u langutana ni xiyimo xexo? U nga xi pfuna njhani xirho xa ndyangu kumbe munghana loyi a langutaneke ni xiphiqo xa rihanyo? Hambileswi Bibele ku nga riki buku ya swa rihanyo kambe yi ni misinya ya milawu leyi nga pfunaka munhu a kota ku langutana ni swiphiqo hi ndlela leyinene.

Switsundzuxo leswi nga ku pfunaka u kota ku langutana ni xiphiqo xa rihanyo

Lava mpfuno wa madokodela

Leswi Bibele yi swi vulaka: “Vanhu lava hanyeke kahle a va lavi dokodela, kambe u laviwa hi lava vabyaka.”—Matewu 9:12.

Ndlela leyi u nga swi tirhisaka hayona: Loko swi fanerile, kuma mpfuno wa madokodela.

Ringeta leswi: Kuma vutshunguri bya xiyimo xa le henhla. Mikarhi yin’wana swi nga va swinene ku ya eka madokodela yo hambanahambana. (Swivuriso 14:15) Veka timhaka erivaleni eka madokodela naswona u tiyiseka leswaku wa va twisisa na vona va ku twisisa leswaku va ta kota ku ku pfuna kahle. (Swivuriso 15:22) Dyondza hi vuvabyi bya wena ku katsa ni tindlela to byi tshungula. Loko u twisisa leswi nga ta endleka u ta tshama u lunghekele ku langutana ni xiyimo xexo ni ku endla swiboho leswinene hi rihanyo ra wena.
Khathalela rihanyo ra wena

Leswi Bibele yi swi vulaka: “Ku endla vutiolori swa pfuna.”—1 Timotiya 4:8.

Ndlela leyi u nga swi tirhisaka hayona: U nga vuyeriwa hi ku khathalela rihanyo ra wena, hi ku endla vutiolori nkarhi ni nkarhi.

Ringeta leswi: Tiyiseka leswaku u endla vutiolori nkarhi ni nkarhi, u dya swakudya leswi nga ni rihanyo ni ku etlela nkarhi lowu eneleke. Hambiloko u ri karhi u ringeta ku fambisana ni xiyimo xa wena xa rihanyo, vativi va swa rihanyo va vula leswaku i swa nkoka ku va u endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u khathalela rihanyo ra wena hikuva sweswo swi ta ku vuyerisa. Tiyiseka leswaku nchumu wun’wana ni wun’wana lowu u hlawulaka ku wu endla wu antswisa rihanyo ra wena naswona a wu lwisani ni vutshunguri bya wena.
Kombela mpfuno eka van’wana

Leswi Bibele yi swi vulaka: “Munghana wa ntiyiso u kombisa rirhandzu mikarhi hinkwayo, I makwenu wa ntiyiso loko u ri emaxangwini.”—Swivuriso 17:17.

Ndlela leyi u nga swi tirhisaka hayona: Vanghana va wena va nga ku pfuna u kota ku tiyisela mikarhi yo tika.

Ringeta leswi: Vulavula ni munghana loyi u n’wi tshembaka loyi u nga kotaka ku n’wi phofulela ndlela leyi u titwaka hayona u ntshunxekile. Hi ku endla tano u ta titwa u rhuliwe ndzhwalo ni ku tlhela u tsaka. Maxaka ni vanghana va nga swi tsakela ku ku pfuna hi tindlela tin’wana kambe swi nga endleka va nga swi tivi leswaku va nga ku pfuna njhani. Hikwalaho, va byele leswi u lavaka va ku pfuna hi swona u nga languteli swo tlula leswi va nga swi kotaka. Mikarhi hinkwayo nkhensa leswi va ku endlelaka swona. Hilaha tlhelo, vanghana va wena va nga ha endla swilo leswi ku endlaka u titwa u nga ntshunxekanga, hikwalaho swi kahle ku tivekela nkarhi lowu va nga ku endzelaka ha wona ni nkarhi lowu va faneleke va wu heta va ri na wena.
Tshama u ri ni langutelo lerinene

Leswi Bibele yi swi vulaka: “Mbilu leyi tsakeke i murhi lowunene, kambe moya lowu tshovekeke wu heta munhu matimba.”—Swivuriso 17:22.

Ndlela leyi u nga swi tirhisaka hayona: Ku va ni langutelo lerinene ni ku va ni ntshembo swi nga ku pfuna leswaku u kota ku lawula ndlela leyi u titwaka hayona ni ku kota ku langutana ni xiphiqo xa wena xa rihanyo hi ndlela leyinene.

Ringeta leswi: Loko u ri karhi u tolovelana ni xiyimo xa wena lexintshwa, languta leswi u kotaka ku swi endla ku nga ri leswi u nga swi kotiki. Papalata ku tiringanisa ni van’wana kumbe ndlela leyi a wu ri hayona loko u nga si langutana ni xiphiqo xa rihanyo. (Vagalatiya 6:4) Tivekele swilo leswi u lavaka ku swi fikelela leswi pfumelelanaka ni xiyimo xa wena xa rihanyo, sweswo swi ta ku pfuna leswaku u langutela vumundzuku hi nkhinkhi. (Swivuriso 24:10) Loko swiyimo swa wena swi ku pfumelela, endlela van’wana swilo leswinene. Ntsako lowu tisiwaka hi ku nyika wu nga ku pfuna u hunguta miehleketo yo biha.—Mitirho 20:35.

Xana Xikwembu xi ta ku pfuna u kota ku langutana ni xiphiqo xa rihanyo?

Bibele yi kombisa leswaku Yehovha Xikwembu a a nga n’wi pfuna munhu a langutana ni swiphiqo swa rihanyo. Ha swi tiva leswaku a hi nge horisiwi hi singita kambe lava gandzelaka Yehovha va nga kuma mpfuno hi tindlela leti landzelaka:

Ku rhula. Yehovha a nga hi nyika “ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka ku twisisa hinkwako.” (Vafilipiya 4:6, 7) Ku rhula loku kumbe ku rhula ka le ndzeni, ku nga pfuna munhu leswaku a papalata ku karhatiwa ngopfu hi ku vilela. Xikwembu xi nyika ku rhula loku eka vanhu lava khongelaka eka xona, lava phofulaka leswi va vilerisaka.—1 Petro 5:7.

Vutlhari. Yehovha a nga hi nyika vutlhari leswaku hi kota ku endla swiboho leswinene. (Yakobo 1:5) Munhu u kuma vutlhari byebyo loko a dyondza ni ku tirhisa misinya ya milawu leyi nga hundzeriwiki hi nkarhi leyi humaka eBibeleni.

Ntshembo lowu khutazaka hi vumundzuku. Yehovha u tshembisa vumundzuku lebyi ku nga ta va ku ri hava munhu loyi a nga ta ku: “Ndza vabya.” (Esaya 33:24) Ntshembo lowu wu pfuna vanhu vo tala va va ni langutelo lerinene hambi loko va langutane ni swiyimo swa rihanyo leswi tikaka swinene.—Yeremiya 29:11, 12.

a Yehovha i vito ra xikwembu hilaha swi boxiweke hakona eBibeleni.—Pisalema 83:18.

Ndlela ya ku pfuna munghana loyi a langutaneke ni xiphiqo xa rihanyo

Vana muyingiseri lonene. Ndlela yin’wana leyinene ya ku pfuna munghana wa wena i ku n’wi yingisela loko a lava ku vulavula. U nga titwi u boheka ku hlamula eka swin’wana ni swin’wana leswi a swi vulaka. Mikarhi yo tala swo lava ntsena ku n’wi yingisela. N’wi endle a titwa a ntshunxekile naswona papalata ku n’wi avanyisa. Papalata ku vona onge u twisisa ndlela leyi munghana wa wena a titwaka hayona, ngopfungopfu loko a nga tikombi leswaku wa vabya.—Swivuriso 11:2.

Vulavula swilo leswi khutazaka. Swi nga endleka u nga swi tivi leswaku u ta ku yini kambe ku vula swo karhi swi nga n’wi chavelela ku tlula ku miyela. Loko u ri hava marito yo ma vula ringeta ku vula swilo switsongo leswi nga n’wi khumbaka mbilu swo fana ni ku: “A ndzi swi tivi leswaku ndzi ta ku yini kambe ndzi lava u swi tiva leswaku ndza khathala ha wena.” Papalata ku vula marito yo fana ni lawa “Xiyimo xi nga ha nyanya” kumbe “Mara swa antswa a wu na. . . .”

U nga kombisa ku khathala hi munghana wa wena hi ku dyondza hi mavabyi yakwe. U ta tlangela matshalatshala lawa u ma endlaka yo twisisa xiyimo lexi a langutaneke na xona naswona loko u nga se vula swo karhi u ta rhanga u ehleketa. (Swivuriso 18:13) Hambiswiritano, va na ni vukheta leswaku u nga nyikeli switsundzuxo u nga komberiwanga.

Lava tindlela to n’wi pfuna. Ematshan’weni yo tibyela leswaku wa swi tiva leswi a lavaka ku pfuniwa hi swona, n’wi vutise. Tsundzuka leswaku munghana wa wena swi nga endleka a nga pfumeli leswaku u lava ku pfuniwa hikwalaho ka leswi a nga laviki ku va ndzhwalo eka wena. Loko sweswo swi endleka, ringeta ku n’wi pfuna hi tindlela tin’wana, ku nga va ku n’wi yela exitolo, ku n’wi basisela ni mintirho yin’wana.—Vagalatiya 6:2.

U nga wi mapa. Loko munghana wa wena a ri karhi a tiyiselela mavabyi yakwe, mikarhi yin’wana swi nga ha endleka a cinca leswi mi hleleke ku swi endla kumbe a titwa a nga lavi ku vulavula na wena. N’wi lehiseli mbilu ni ku n’wi twisisa. Yana emahlweni u n’wi seketela.—Swivuriso 18:24.