MBULAVURISANO | STEPHEN TAYLOR
Profesa Wa Timali U Hlamusela Hi Ta Ripfumelo Rakwe
Profesa Stephen Taylor u dyondzisa ni ku endla ndzavisiso eYunivhesiti ya Thekinoloji eSydney, le Australia. U kambisisa timakete ta timali ni tindlela leti ti nga tirhaka ha yona hi ndlela leyi humelelaka. Xalamuka! yi n’wi vutise ndlela leyi ndzavisiso wakwe wu ti khumbeke ha yona tidyondzo takwe ta vukhongeri.
Hi byele ndlela leyi u kurisiweke ha yona.
Ndzi kurisiwe hi vatswari lava a va nghena kereke lava a va tshembekile ni ku tlhela va tirha hi matimba. Va ndzi khutaze leswaku ndzi kuma dyondzo leyinene, kutani ndzi sungule ku dyondzela swa mabindzu eYunivhesiti ya le New South Wales. Ndzi xiye leswaku a ndzi rhandza ku endla ndzavisiso kutani ndzi endle xiboho xo dyondzela ntirho lowu.
Hi wihi ntirho wo endla ndzavisiso lowu u wu dyondzeleke?
A ndzi lava ku yi twisisa kahle ndlela leyi timakete ta timali ti tirhaka ha yona. * Timakete ta timali ti pfumelela vanhu ku xava ni ku xavisela tikhampani tixere kutani ti tirhisa mali yoleyo leswaku ti fambisa mabindzu ya tona. Nakambe, ndzi endla ndzavisiso lowu khumbaka minxavo ya tixere ta tikhampani.
Xana u nga hi nyika xikombiso?
Tikhampani ti languteriwe ku vika mali leyi ti yi kumaka nkarhi ni nkarhi. Vavekisi va kambisisa swiviko leswi loko va ringeta ku twisisa xiyimo xa khamphani hi tlhelo ra timali. Kambe maendlelo man’wana lama tirhisiwaka ku vika ntswalo a ya le nawini. Vaxopaxopi va nga ha languta leswi tanihi xihoxo lexi pfumelelaka tikhampani leswaku ti tumbeta ntsengo wa ntswalo wa tona wa xiviri. Xana vavekisi va nga ri kuma kwihi rungula leri pakanisaka ni leri heleleke? Hi rihi rungula leri vakongomisi va ri lavaka ku tiyisekisa leswaku timali ta timakete ti tirhisiwa kahle? Sweswi mina ni vatirhi-kulorhi hi le ku ringeteni ku kuma tinhlamulo ta swivutiso sweswo.
A wu nghena kereke yihi loko wa ha ri ntsongo?
Nkarhi na nkarhi a ndzi ya eKerekeni ya Presbeteriya ni vatswari va mina, kambe ndzi tseme ndzi ri vona eka vukhongeri loko ndza ha ri muntshwa. A ndzi tshemba leswaku ku ni Muvumbi naswona a ndzi yi xixima Bibele kambe a ndzi kanakana loko vukhongeri byi pfuna eka swiphiqo swa vutomi. Eka mina mintlawa ya vukhongeri a yi fana ni tinhlengeletano ta ntshamisano. Le Yuropa ndzi ye eka tikereke to hlayanyana letikulu naswona a ndzi tivutisa leswaku ha yini ti ri ni rifuwo ro tala loko misava yi ri evuswetini. Ku hambana loku a ku ri kona a ku nga ndzi dyisi byi rhelela kutani ndzi sungule ku kanakana vukhongeri.
I yini leswi cinceke langutelo ra wena?
Nsati wa mina Jennifer u sungule ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha kutani a ya eminhlanganweni ya tona, ivi ndzi anakanya leswaku swa antswa leswaku ndzi famba na yena ndzi ya tivonela hi ndzexe. Hi ku hatlisa ndzi kume leswaku a ndzi nga tivi nchumu hi Bibele. Sweswo swi ndzi hlamarisile! Kutani ndzi sungule ku dyondza Bibele ni Timbhoni.
Ndlela leyi Timbhoni ti fambisaka dyondzo ha yona yi ndzi tsakisile. Ti vutisa swivutiso, ti hlengeleta ni ku kambisisa rungula kutani ti fikelela makumu lama twisisekaka—ku nga tindlela leti a ndzi ti tirhisa loko ndzi endla ndzavisiso! Hi 1999, endzhaku ka malembe ma nga ri mangani Jennifer a khuvuriwile, na mina ndzi khuvuriwile ndzi va Mbhoni ya Yehovha.
Xana vutivi bya wena hi swa timali byi endle leswaku u ya u yi tshemba swinene Bibele?
Ina. Hi xikombiso, Nawu lowu Xikwembu a xi wu nyike Vaisrayele va khale a wu vulavula hi swiphiqo swa ikhonomi leswi ka ha riki xiphiqo eka ikhonomi ya namuntlha. Nawu a wu lava leswaku Vaisrayele va vekela etlhelo swo karhi leswaku va nyika swisiwana (muxaka wa xibalo ni ndzindza-khombo), ku lombisa vanhu lava pfumalaka handle ka ntswalo (ku lombisa), ni ku vuyisela masimu lama kumiweke tanihi ndzhaka eka vini va wona va xiviri eka malembe man’wana ni man’wana ya 50 (ku sirhelela mfanelo ya nhundzu). (Levhitika 19:9, 10; 25:10, 35-37; Deteronoma 24:19-21) Leswi ni malunghiselelo man’wana ya ikhonomi swi pfune vanhu hi tindlela tinharhu ta nkoka: Swi va pfunile (1) loko va va ni swiphiqo swa timali, (2) leswaku va herisa vusweti lebyi a ku ri khale va ri na byona (3) leswaku va antswisa xiyimo xa ikhonomi—ni swin’wana hinkwaswo ku tlula malembe ya 3 000 ku nga si va ni sayense ya swa timali!
Nakambe Bibele yi kandziyisa malangutelo ni mahanyelo lama endlaka leswaku ikhonomi yi sirheleriwa. Hi xikombiso, yi dyondzisa vanhu leswaku va tshembeka, va va ni ntwela-vusiwana ni malwandla. (Deteronoma 15:7-11; 25:15; Pisalema 15) Lexi tsakisaka, eka ku tsekatseka ka ikhonomi ka sweswinyana loku veke kona emisaveni hinkwayo, swikolo swin’wana swa mabindzu ni tinhlengeletano swi sungule ku kombela mabindzu ni vaprofesa va timali leswaku va namarhela milawu yin’wana ya mahanyelo. Hi ku ya hi vonelo ra mina, milawu ya mahanyelo ya Bibele yi yi tlula ekule milawu yoleyo ya mabindzu.
Xana ripfumelo ra wena ri byi khumbe njhani vumunhu bya wena?
Ku dyondza Bibele a ku ri “vuvekisi” lebyinene ku tlula hinkwabyo lebyi ndzi tshameke ndzi byi endla
Jennifer u ndzi byela leswaku se ndzi munhu loyi a anakanyelaka swinene. Eku sunguleni a ndzi lava leswaku ku tirhisiwa mavonelo ya mina naswona a ndzi nga pfumelelani ni swiyimo. Kumbexana hi yona mhaka ndzi yi tivaka swinene milawu ya swa mabindzu! Ku hanya hi milawu ya Bibele swi ndzi pfune leswaku ndzi va loyi a ringaniselaka swinene. Sweswi mina ni ndyangu wa mina hi tsakile. Nakambe hi tiphina hi ku avela van’wana vutlhari lebyi twisisekaka lebyi nga eBibeleni. Ku dyondza Bibele a ku ri “vuvekisi” lebyinene ku tlula hinkwabyo lebyi ndzi tshameke ndzi byi endla.
^ ndzim. 7 Nakambe ti vitaniwa tixere kumbe timali ta timakete.