“Loko hi langutane ni xiyimo xo tika, nsati wa mina u byele vatswari vakwe hi mhaka yoleyo. Kutani tata wakwe u ndzi vitanile leswaku a ta ndzi pfuna eka xiyimo xolexo. Sweswo a swi ndzi tsakisanga.”—James. *

“Mana wa nuna wa mina a a rhandza ku vula a ku: ‘Ndzi tsundzuka n’wana wa mina swinene.’ A a vulavula na mina a ndzi byela ndlela leyi a va ri vanghana ha yona naswona sweswo swi ndzi endle ndzi titwa ndzi ri ni nandzu ku va ndzi tekane ni n’wana wakwe ni ku n’wi vangela gome.”—Natasha.

Xana swa koteka ku endla leswaku xiphiqo xa vatswari va nuna kumbe va nsati xi nga vi xa vukati?

Vukati byi endla leswaku ku va ni ndyangu lowuntshwa lowu hlanganeke. Bibele yi vula leswaku wanuna la tekaka “u ta siya tata wakwe ni mana wakwe naswona u fanele ku namarhela nsati wakwe.” Swi tano ni hi wansati malunghana ni vatswari vakwe ni nuna wakwe. Loko a tekiwa, Bibele yi vula leswaku lavambirhi va ta va “nyama yin’we.” I ndyangu lowuntshwa lowu hlanganeke.—Matewu 19:5.

Vukati bya wena byi fanele ku va byona byo rhanga ku ri ni vatswari va wena. Khanselara John M. Gottman u tsale a ku: “Xa nkoka eka vatekani i ku va minkarhi hinkwayo va dyondza ku vulavurisana eka xin’wana ni xin’wana. Ku antswisa ndlela leyi mi tirhisanaka ha yona ni nsati wa wena swi nga ha katsa ku tshika ni ku tihambanisa ni maxaka ya wena ya le kusuhi.” *

Vatswari van’wana swi nga ha va tikela ku titwananisa ni xiyimo. Wanuna un’wana u ri: “Loko hi nga si tekana, nsati wa mina a a tshamela ku rhangisa swilaveko swa vatswari vakwe. Endzhaku ka loko hi tekanile, mana wakwe u swi xiyile leswaku ku ni un’wana loyi se a rhangisiwaka emahlweni. Sweswo a swi nga n’wi oloveli ku swi amukela.”

Vatekani van’wana lava ha ku tekanaka na vona swi nga va tikela. James loyi a tshahiweke laha henhla u ri: “Ku va ni vatswari va nuna kumbe va nsati a swi fani ni ku va ni vanghana lava u tihlawuleleke vona. Swi fana ni loko un’wana a te: ‘U ni vanghana vambirhi lavantshwa, hambi wa swi lava kumbe a wu swi lavi.’ Hambiloko va ku karhata, se mi ndyangu wun’we.”

Loko wena ni munghana wa wena wa vukati mi nga pfumelelani hi xiyimo xa vatswari va un’wana wa n’wina, tikarhatele ku lulamisa timhaka hi moya wa ntirhisano. Landzela xitsundzuxo xa Bibele xo ‘lwela ku kuma ku rhula ni ku ku landzelela.’—Pisalema 34:14.

Leswaku u kota ku endla tano, xiya swiendlakalo leswi landzelaka. Ha xin’we xi endliwa hi nuna kumbe ra nsati. Hambiswiritano, mitlhontlho yoleyo yi khumba wanuna ni wansati, naswona milawu leyi ku buriwaka ha yona yi nga ku pfuna ku tlhantlha timhaka to hlayanyana leti khumbaka vatswari va wena kumbe va nsati wa wena.

Nsati wa wena u navela leswaku u hanyisana ni mana wakwe. Kambe wena u vona swi tika.

Ringeta leswi: Burisana ni nsati wa wena hi mhaka leyi, naswona u tiyimisela leswaku mi twanana hi mhaka yoleyo. Nchumu wa nkoka a hi ndlela leyi u titwaka ha yona hi mana wa nsati wa wena kambe i ndlela leyi u titwaka ha yona hi nsati wa wena loyi u hlambanyeke leswaku u ta n’wi rhandza. Loko mi burisana ni nsati wa wena, tana ni ndlela yin’we kumbe timbirhi leti u nga antswisaka vuxaka bya wena ni mana wa yena ha tona, kutani u ti tirhisa. Loko nsati wa wena a xiya matshalatshala lawa u ma endlaka, handle ko kanakana u ta ya a ku xixima swinene.—Nawu wa Bibele: 1 Vakorinto 10:24.

Nuna wa wena u ri wena u tsakela swinene ku tsakisa vatswari va wena ku tlula ku tsakisa yena.

Ringeta leswi: Burisana ni nuna wa wena hi xiphiqo lexi, naswona u ringeta ku languta mhaka yoleyo hi ndlela leyi yena a yi vonaka ha yona. Hakunene nuna wa wena a nge titwi a kanganyisiwile loko u xixima vatswari va wena hi ndlela leyi faneleke. (Swivuriso 23:22) Hambiswiritano, swi nga ha lava leswaku u n’wi tiyisekisa hi marito ni hi swiendlo swa wena leswaku u rhangisa yena emahlweni ka vatswari va wena evuton’wini bya wena. Loko nuna wa wena a tiyiseka hi sweswo, a nge titwi a phikizana ni vatswari va wena emhakeni yo lava ku khathaleriwa hi wena.—Nawu wa Bibele: Vaefesa 5:33.

Nsati wa wena u ya eka vatswari vakwe loko a lava xitsundzuxo ematshan’weni yo ta eka wena.

Ringeta leswi: Vulavurisana ni nsati wa wena, naswona mi pfumelelana hi leswaku mi nga veka swipimelo kwihi. Tikarhatele ku anakanyela. Xana swi hoxile ku vulavurisana ni vatswari va wena minkarhi hinkwayo hi mhaka leyi ku karhataka? Hi rini laha swi nga ta va swi fanerile? Loko mi pfumelelana hi swipimelo leswi twalaka, mhaka yoleyo a yi fanelanga yi va xiphiqo.—Nawu wa Bibele: Vafilipiya 4:5.