LUZIA U LAMALE NENGE WA XIMATSI. Loko a ha ri n’wana u khomiwe hi vuvabyi lebyi khwanyanisaka swirho lebyi hlaselaka misiha. Loko a ri ni malembe ya 16, wansati loyi Luzia a tirha eka yena u n’wi byele a ku: “Xikwembu xi ku xupule hi ku lamala hi leswi a wu delela ni ku nga n’wi yingiseli mana wa wena.” Hambileswi ku nga khale Luzia a byeriwe leswi kambe wa ha yi tsundzuka ndlela leyi sweswo swi n’wi twiseke ku vava ha yona.

LOKO DAMARIS A BYERIWE LESWAKU U NI KHENSA YA BYONGO, tata wakwe u n’wi vutise a ku: “Xana u endle yini lerova u humeleriwa hi leswi? U fanele u endle swilo swo biha swinene. Hi yona mhaka Xikwembu xi ku xupulaka.” Marito wolawo ma hete Damaris matimba.

Ku sukela khale ka khaleni vanhu a va vula leswaku mavabyi i nxupulo lowu humaka eka Xikwembu. Buku leyi nge, Manners and Customs of Bible Lands yi vula leswaku vanhu vo tala hi nkarhi lowu Yesu a hanyeke ha wona a va tshemba leswaku ‘mavabyi a ma vangiwa hi xidyoho lexi munhu loyi a vabyaka a xi endleke kumbe lexi endliweke hi maxaka yakwe naswona a xupuriwa hikwalaho ka xidyoho xexo.’ Buku leyi nge Medieval Medicine and the Plague yi vula leswaku emalembeni ya va-500 ku ya eka 1500 C.E, ‘vanhu van’wana a va tshemba leswaku Xikwembu xi tisa mintungu leswaku xi xupula vanhu hikwalaho ka swidyoho swa vona.’ Hikwalaho, loko vanhu va timiliyoni va fa eYuropa hikwalaho ka ntungu hi lembe xidzana ra vu-14, xana Xikwembu a xi avanyisa vanhu vo homboloka? Kumbe xana ntungu wolowo wu vangiwe hi switsongwatsongwana, hilaha valavisisi va swa vutshunguri va vuleke ha kona? Van’wana va nga ha tivutisa leswaku, xana Xikwembu xi tirhisa mavabyi leswaku xi xanisa vanhu hikwalaho ka swidyoho swa vona? *

ANAKANYA HI LESWI: Hikwalaho ka yini Yesu a hanyise lava a va vabya loko ku ri leswaku mavabyi ni ku xaniseka i nxupulo lowu humaka eka Xikwembu? Xana sweswo a swi nga ta kombisa leswaku u lwisana ni vululami bya Xikwembu? (Matewu 4:23, 24) Yesu a nga ta pfuka a lwisane ni Xikwembu. U te: “Nkarhi hinkwawo ndzi endla swilo leswi n’wi tsakisaka” naswona “ndzi endla hilaha Tatana a ndzi leriseke ku endla hakona.”—Yohane 8:29; 14:31.

Bibele yi swi veka erivaleni leswaku Yehovha Xikwembu a nga “na vuhomboloki.” (Deteronoma 32:4) Hi xikombiso, Xikwembu a xi nge pfuki xi endle leswaku xihahampfhuka xi wa kutani xi dlaya vanhu va madzana la va nga riki na nandzu, hi leswi xi lavaka ku xupula un’wana la kandziyeke! Hi ku pfumelelana ni vululami bya Xikwembu, Abrahama nandza wo tshembeka wa Xikwembu u vule leswaku Xikwembu a xi nge pfuki xi ‘kukule wo lulama swin’we ni wo homboloka.’ U te sweswo “A hi swinene.” (Genesa 18:23, 25) Bibele yi tlhela yi vula leswaku, ‘Xikwembu a xi endli hilaha ku hombolokeke’ ni “ku endla hilaha ku nga lulamangiki.”—Yobo 34:10-12.

Ku xaniseka loku hi langutanaka na kona a ku humi eka Xikwembu hikwalaho ka xidyoho xo karhi lexi hi xi endleke. Yesu u yi veke erivaleni mhaka leyi loko yena ni vadyondzisiwa vakwe va vona wanuna loyi a tswariweke a nga voni. “Vadyondzisiwa vakwe va n’wi vutisa: ‘Rabi, xana i mani la dyoheke, i munhu loyi kumbe i vatswari vakwe, leswi a velekiweke a fe mahlo?’ Yesu u hlamule a ku: ‘Munhu loyi a nga dyohanga hambi ku ri vatswari vakwe, kambe swi endlekile leswaku mintirho ya Xikwembu yi vonaka ha yena.’”—Yohane 9:1-3.

Tanihi leswi vanhu a va ri ni langutelo leri hoxeke, vadyondzisiwa va Yesu va nga ha va va hlamarile  loko Yesu a va byela leswaku a nga weriwanga hi khombo hikwalaho ka leswi yena kumbe vatswari vakwe va dyoheke. Yesu a nga pfulanga mahlo ya munhu loyi ntsena kambe u tlhele a kombisa vanhu leswaku ku xaniseka a hi nxupulo lowu humaka eka Xikwembu. (Yohane 9:6, 7) Lava namuntlha va karhatiwaka hi mavabyi, va nga chaveleleka hi ku tiva leswaku a hi Xikwembu lexi va vabyisaka.

Matsalwa ma hi tiyisekisa

• “Xikwembu xi nga ka xi nga ringiwi hi swilo swo biha naswona xona a xi ringi munhu.” (YAKOBO 1:13) Hakunene, “swilo swo biha” leswi hambeteke swi xanisa vanhu eka magidi ya malembe, leswi katsaka mavabyi, switlhavi ni rifu swi ta herisiwa ku nga ri khale.

• Yesu Kreste u ‘hanyise hinkwavo lava a va nga pfukanga kahle.’ (MATEWU 8:16) Hi ku tshungula hinkwavo lava teke eka yena, N’wana wa Xikwembu a a kombisa leswi Mfumo wa Xikwembu wu nga ta swi endlela vanhu emisaveni hinkwayo.

• Xikwembu “xi ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona. Swilo swo sungula swi hundzile.”—NHLAVUTELO 21:3-5.

Hikwalaho ka yini vanhu va xaniseka hi ndlela leyi? Se i khale vanhu va tivutisa xivutiso xexo. Loko ku nga ri Xikwembu, i mani la vangelaka vanhu ku xaniseka? Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamula swivutiso leswi.