Alan S. Duthie a tsale leswi ka buku la yena leli vulavulaka hi ku hundzuluxeliwa ka Bibele: “Loko u kholwa swaku Bibele i rito la Xikwembu leli xi nga li tsalela vanhu hinkwavu, swi vula swaku Xikwembu xa vulavula na hina namuntlha. . . . Loko swi ku kereke ya wena ya khumba wutomi la wena, swi vula swaku Bibele leli tirhisiwaka li ni mavulavulelo ya namuntlha.”

Lava li rhandzaka hi mbilu hinkwayu Rito la Xikwembu va pfumelelana na swona leswo. Va kholwa swaku “Matsalwa hinkwawu ma kongomisiwa hi Xikwembu naswona ma pfuna ku djondzisa, ku kawuka, ku lulamisa swilo ni ku laya swaku ku yentxiwa leswi nga swinene.” (2 Timotiyu 3:16) Bibele a lo va buku la khale ntsena, kambe la “hanya naswona li ni ntamu” hikusa li pfuna vanhu ku lulamisa swikarhatu leswi va kumanaka na swona siku ni siku. (Vaheberu 4:12) Leswaku buku leli la ku kwetsima li twisisiwa hi lava li lerhaka, li fanele li tsaliwa hi marito lama tirhisiwaka siku ni siku.

Lava rhandzaka Rito la Xikwembu va tsake hintamu hi ku humesiwa ka Bibele la Matewu Ku Ya Ka Nhlawutelo (Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani la Matsalwa ya Wukreste ya Xigriki) hi Xichangana. Timboni ta Yehovha ti humese Bibele leli la mavulavulelo ya swoswi ka Mintlhanganu yimbirhi ya Xipesiyali leyi nga va kona hi diya 15 ni 16 ka Agosto wa 2020. Mintlhanganu leyi yi yentxiwe hi ku tirhisa televisão, interneti ni 30 wa switichi swa maradiyu, naswona ku humesiwe ni Bibele la Ximakuwa. Makwerhu David Amorim wa Comissão ya Filiyali la Moçambique hi yena a nga tivisa ku humesiwa ka Mabibele lawa. Vachumayeli va ku tlula 8.000 lava vulavulaka Xichangana va tsake hintamu hi ku kuma Bibele leli la mavulavulelo ya swoswi. Naswona ku tlula 45.000 wa vanhu va sixtirile ntlhanganu lowu. Bibele leli la twisiseka funtshi li vulavula ntiyiso, naswona li ta yentxa swaku vanhu va li twisisa kahle Rito la Xikwembu hi Xichangana. Kambe u nga ha ti vutisa swaku hi mani a nga yentxa ntirho lowu wa lisima?

Lava vulavulaka Xichangana vo sungula ku yamukela Bibele leli hi lirimi la vona, kambe aBibele leli li kona ku sukela hi 1950. Hi lembe lelo, li humesiwe hi Xinghiza hi Sociedade Torre de Vigia de Bíblias e Tratados, ku nga Sociedade leyi khale ni khale yi humesaka maBibele. A Murindzi wa 15 ka Setembro wa 1950 (hi Xinghiza) a vule leswi: “A vavanuna lava nga hundzuluxela Bibele leli ka ku sungula, va kombise swaku a va nga lavi ku tiviwa hi munhu, ni mavito ya vona a va nga lavi swaku ma tsaliwa ndhawu hambi va hanya hambi se va file. A va nga lavi swaku ku tlakusiwa mavito ya vona, kambe a va lava swaku ku tlakusiwa Xikwembu xa ntiyiso.”

A Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani la Matsalwa ya ku Kwetsima, ku nga vholumi lin’we la Bibele hinkwalu, li humesiwile hi 1961. Ku za mavito ya vona ma nga tsaliwanga ndhawu ku ta fika namuntlha, a swi lavi ku vula swaku a va wu yentxanga kahle ntirho wa vona. Va wu yentxe hi mbilu hinkwayu. A ka marito ya ku sungula ka Bibele leli nga humesiwa hi 2013 vona va vule leswi: “Leswi hi swi tivaka swaku marito ya Xikwembu i ya lisima hintamu, hi yentxe hinkwaswu swaku hi nga txintxi nchumu hikusa ha li hlonipha Bibele. A hi swi vona swaku hi nyikiwe ntirho wa lisima wa ku hundzuluxela marito ya ntiyiso ya Bibele. . . . Leswi a hi swi lava a ku li ku hundzuluxela Bibele leli vevukaka ku li lerha ni ku li twisisa ni leli nga ntiyiso, li kalaka li nga txintxi nchumu ka leswi nga tsaliwa ka mabuku ya original.”

Ku ta fikela namuntlha, se ku ni maBibele ya ku tlula 240.000.000 ya Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani lawa se ma nga humesiwa hi tirimi leti tlulaka 191. Lava li lerhaka Bibele leli se va tsumbule yini?

Yesu a byele vadjondzisiwa va yena swaku va fanele va khongelisa xileswi: “Papayi wa hina lweyi a nga matilweni, vito la wena a li kwetsimisiwi.” (Matewu 6:9) Bibele li vula swaku vito la Xikwembu i Yehovha, naswona vito leli li humelela kolomuyani ka 7.000 wa makhambi. (Eksoda 3:15; Tipisalema 83:18) Nkama vapostolo va nga hela hi ku fa, Vakreste va sungule ku va ni mavonelo ya ku biha ya Vayuda ya ku vito la Xikwembu a li fanelanga li tirhisiwa. (Mintirho 20:29, 30; 1 Timotiyu 4:1) Lava a va kopiyara Matsalwa ya Xigriki va sungule ku txintxa vito la Xikwembu leli nge Yehovha, va li pfala hi mavito man’wana lama vulaka swaku “Xikwembu” kumbe “Hosi.”

Lava nga hundzuluxela Bibele la Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani va sungule ku tlhelisela vito la Xikwembu ka 237 wa tindhawu lomu a li kumeka kona ka Matsalwa ya Xigriki. a A va yo suketana va swi yentxa leswi, kambe va yo yi kambisisa kahle mhaka. Hi xikombiso, ka Luka 4:18 ku tsaliwe marito ya ku fana ni lama kumekaka ka Ezaya 61:1. Ka matsalwa ya original ya Xiheberu, vito la Yehovha la humelela ka ndzimana ya Ezaya. Se hi leswo swi nga yentxa Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani li peta vito la Yehovha ka Luka 4:18 li ku: “Moya wa ku kwetsima wa Yehovha wu le henhla ka mina, hikusa a ni langile swaku ni chumayela mahungu ya ku tsakisa ka swisiwana.”

Mahundzuluxelela lawa ma pfuna vanhu swaku va hambanisa Yehovha ka N’wana wa yena Yesu Kreste. Hi xikombiso, maBibele man’wana ma hundzuluxela Matewu 22:44 ma ku: “Hosi yi ku ka Hosi ya mina.” (Versão Rei Jaime) Se hi mani a vulavulaka na mani lani? Phela marito ya ndzimana leyi ma fana ni lama kumekaka ka Tipisalema 110:1. Ka Pisalema leyi, vito la Xikwembu la kumeka hi Xiheberu. Se a Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani li vula leswi ka Matewu 22:44: “Yehovha a ku ka Hosi ya mina.” Lanu swo vhela swi tikomba swaku i Yehovha a vulavulaka ni N’wana wa yena Yesu. (Marku 13:32; Yohani 8:17, 18; 14:28) Phela leswo i swa lisima hintamu ku swi twisisa leswaku hi kota ku ponisiwa. Mintirho 2:21 yi li: “Lweyi a vitanaka vito la Yehovha a ta ponisiwa.”

Ku yentxiwe minzamu ya yikulu swaku matsalwa ya original ya Xigriki ma hundzuluxeliwa hi ndlela ya ku vevuka ku yi twisisa, ma tlhela ma tshembeka naswona ma tirhisa mavulavulelo ya siku ni siku. A hi pimiseni hi marito ya Yesu lama nga tsaliwa ka Yohani 15:8. A verbu la Xigriki leli nge “ku psala” li kombetela ka nchumu lexi yentxekaka hi ku phindaphinda. Se leswaku ntsuntsu lowu wu va kona, swi hundzuluxelisiwe xileswi: “Leswi mi tamaka mi psala mafruta ya manyingi ni ku kombisa swaku mi vadjondzisiwa va mina, Papayi wa mina a ta dzunisiwa hi mhaka ya leswo.” Swa fana ni ka Matewu 7:7, na kona ku tsaliwe leswi: “Tamani mi kombela, mi ta nyikiwa; tamani mi lava, mi ta swi kuma; tamani mi gongondza, mi ta pfuleliwa.” — Varoma 6:2.

A ku humesiwa ka Bibele la Matsalwa ya Wukreste ya Xigriki hi Xichangana, ko va masungulo ntsena. Se ku yentxiwa maplanu swaku ku ta hundzuluxeliwa Bibele hinkwalu. Indje lava nga ta li lerha va nga kholwa hikakunene swaku lona li vula ntiyiso naswona la twisiseka ku fana ni Bibele la Xinghiza?

Ina, hikusa ntirho wa ku hundzuluxela wu voneleliwa kahle hi Ntlawa Lowu Rhangelaka wa Timboni ta Yehovha. Funtshi a wu yentxiwi hi munhu wun’we, wu yentxiwa hi ntlawa wa vanhu. (Swivuriso 11:14) A mintlawa ya vanhu lava hundzuluxelaka Bibele ya kumeka misaveni hinkwayu. Ku vekiwe departamentu la ku pfuna vahundzuluxeli aNtsindza wa Timboni ta Yehovha swaku li seketela mintlawa leyi. Lona li hlamula swivutiso leswi vahundzuluxeli va nga na swona li tlhela li tiyiseka swaku maBibele hinkwawu ya Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani ma twanana. Ku yentxiwe programa leli vitaniwaka Watchtower Translation System leswaku li pfuna vahundzuluxeli va Bibele. Programa leli li yentxa minchumu ya yinyingi. Hi xikombiso, li komba marito ya Xiheberu ni ya Xigriki ni leswi ma nga hundzuluxelisiwa xiswona hi Xinghiza. Leswo swi pfuna vahundzuluxeli swaku va tirhisa marito lama yelanaka ka lirimi la vona. Maprograma lawa ma vevukise hintamu ntirho wa vahundzuluxeli va Bibele swaku va kota ku hundzuluxela marito ya Wuhundzuluxeli la Misava ya Nyuwani hi ndlela ya ntiyiso ni leyi vevukaka ku yi twisisa ku fana ni Xinghiza. Kambe tiyiseka swaku hambi ma li kona maprograma lawa, vanhu va ha li va lisima swaku ntirho lowu wu famba.

Hi navela swaku u tikhorisa hi ku djondza Bibele leli la Matewu Ku Ya Ka Nhlawutelo. U nga li lerha ka site ya hina ya jw.org kumbe ka JW Library. Hi leyi michumu ya yinyingi ya xipesiyali u nga ta tikhorisa hi yona: Marito ya ku voneka kahle; buku lin’wana ni lin’wana li rhanga hi ku ku komba swaku u ta kuma yini ndzeni ka lona; leswo swi nga ku pfuna ni ku kuma ndzimana u yi lavaka hi ku hantlisa; u ta kuma minchumu yin’wana yi pfunaka ku tlhamusela marito man’wana ya Bibele. Kambe lexi tsakisaka, u nga lerha Bibele leli na u tshemba swaku leswi u swi lerhaka i ntiyiso funtshi ku tirhisiwe lirimi leli ku vulavuliwaka lona swoswi.