Марк 6:1—56

6  Шуннан ул туган ягына кайтты.+ Шәкертләре дә аның белән барды. 2  Шимбә көнне ул синагогада өйрәтә башлады, һәм аны тыңлаган күп кенә кеше, таң калып, болай дип сорады: «Ул моңа кайдан өйрәнгән?+ Ни өчен бу кешегә андый зирәклек бирелгән һәм ничек ул шундый кодрәтле эшләр башкара?+ 3  Ул балта остасы+ һәм Мәрьямнең улы түгелме соң?+ Ягъкубның,+ Йосыфның, Яһүднең һәм Шимунның абыйсы+ ул түгелме? Аның сеңелләре безнең белән монда тора түгелме?» Шуңа күрә алар аңа иман итәргә теләмәде. 4  Ә Гайсә аларга болай диде: «Пәйгамбәрне бар җирдә дә ихтирам итәләр, аңа тик үз туган җирендә, үз туганнары арасында һәм үз өендә генә ихтирам юк».+ 5  Ул анда бернинди дә кодрәтле эш башкармады, нибары берничә авыру кешене генә өсләренә кулларын куеп савыктырды. 6  Гайсә аларның имансыз булуларына гаҗәпләнде һәм кешеләрне өйрәтер өчен якындагы авылларга китте.+ 7  Шуннан соң, 12 рәсүлен чакырып, ул аларны икешәрләп җибәрә башлады+ һәм аларга җеннәр өстеннән хакимлек бирде.+ 8  Ул аларга шулай ук юлга юл таягыннан башка бернәрсә дә: икмәк тә, капчык та, акча* да,+ 9  алмаш күлмәк тә алмагыз диде. Аяк киемнәрен кияргә генә кушты. 10  Шуннан соң ул аларга болай дип әйтте: «Кайда гына булсагыз да, йортка кергәч, ул урыннан киткәнче шунда калыгыз.+ 11  Берәр җирдә сезне кабул итмәсәләр һәм тыңламасалар, аннан чыкканда, аларга кисәтү билгесе итеп, аякларыгыздагы тузанны кагып төшерегез».+ 12  Шуннан соң алар чыгып киттеләр һәм кешеләргә, алар тәүбә итсен өчен, вәгазьли башладылар.+ 13  Алар күп җеннәрне куып чыгардылар,+ күп авыру кешеләрне, аларга май сөртеп савыктырдылар. 14  Бу хакта Һиру́д+ патша да ишетте, чөнки Гайсә исеме һәркемгә билгеле булды һәм кешеләр: «Чумдыручы Яхъя үледән терелеп торган, һәм бу кодрәтле эшләр* аның аша башкарыла»,— дип сөйләделәр.+ 15  Икенчеләре исә: «Бу Ильяс»,— диделәр, ә кайберләре: «Бу борынгы пәйгамбәрләрнең берсе»,— дип әйтте.+ 16  Моны ишетеп, Һируд: «Минем кушуым буенча башы чабылган Яхъя үледән терелеп торган»,— диде. 17  Һируд үз абыйсы Филипнең хатыны Һирудиягә өйләнгән иде. Ул үз хатынының теләген үтәр өчен, кешеләр җибәреп, Яхъяны кулга алган булган. Шуңа күрә Яхъяны, бәйләп, төрмәгә утырткан булганнар.+ 18  Чөнки ул Һирудка: «Синең абыеңның хатынына өйләнергә хакың юк»+,— дип кат-кат әйткән булган. 19  Һирудия́ исә Яхъяга ачу саклаган һәм аны үтерергә теләгән, әмма моны булдыра алмаган. 20  Чөнки Һируд, Яхъяның тәкъва һәм изге кеше булуын белгәнгә күрә,+ аны хөрмәт иткән һәм яклап торган. Ул Яхъяны тыңлаганда, аның белән нәрсә эшләргә икәнен белмәгән, шулай да аны рәхәтләнеп тыңлаган. 21  Ләкин бер көн Һируд үз туган көне+ уңаеннан үз түрәләре, гаскәр башлыклары һәм Гәлилә́янең иң күренекле кешеләре өчен мәҗлес оештырды. Шунда Һирудиянең үз ниятен тормышка ашырыр өчен мөмкинлеге туды.+ 22  Шул кичне Һирудиянең кызы мәҗлескә килеп биеде, һәм Һируд белән аның янында утырганнарга* бу бик ошады. Патша шул кызга: «Миннән ни теләсәң, шуны сора, һәм мин сиңа бирәм»,— диде. 23  Һәм: «Миннән нәрсә генә сорасаң да, хәтта патшалыгымның яртысын сорасаң да, бирәм»,— дип ант итте. 24  Шунда кыз чыгып анасыннан: «Миңа нәрсә сорарга?» — диде. Тегесе: «Чумдыручы Яхъяның башын»,— дип җавап кайтарды. 25  Кыз шунда ук патша янына керде дә: «Чумдыручы Яхъяның башын хәзер үк тәлинкәгә салып бирүеңне телим»,— диде.+ 26  Бу сүзләр патшаны зур кайгыга төшерсә дә, ул кунаклар алдында биргән вәгъдәләре аркасында аның үтенечен кире кагарга теләмәде. 27  Ул шунда ук тән сакчысын җибәрде дә Яхъяның башын китерергә кушты. Тегесе төрмәгә барып, Яхъяның башын чапты 28  һәм тәлинкәгә салып кызга китереп бирде, ә кыз анасына тапшырды. 29  Яхъяның шәкертләре бу хакта ишеткәч, барып, аның гәүдәсен алдылар да төрбәгә салдылар. 30  Рәсүлләр, Гайсә янына әйләнеп кайткач, үзләренең башкарган эшләре һәм нәрсәгә өйрәткәннәре хакында аңа барын сөйләп бирделәр.+ 31  Шунда ул аларга: «Минем белән аулак урынга барып, бераз ял итеп алыгыз»+,— диде. Чөнки килеп китүче кеше күп булганга, аларның хәтта ашап алырлык вакытлары да юк иде.+ 32  Һәм алар көймәгә утырып, үзләре генә калыр өчен, аулак урынга киттеләр.+ 33  Әмма кешеләр аларның киткәнен күреп алды, һәм китүләре күпләргә билгеле булды. Алар барысы бергәләп бөтен шәһәрләрдән шунда йөгереп киттеләр һәм алардан алдарак килделәр. 34  Гайсә көймәдән чыккач, зур халык төркемен күрде һәм аларны кызганды,+ чөнки алар көтүчесез сарыклар шикелле иде.+ Шунда ул аларны күп нәрсәләргә өйрәтә башлады.+ 35  Вакыт соң иде инде. Шәкертләре аның янына килеп болай диде: «Бу җирдә кеше дә йөрми, вакыт та соң инде.+ 36  Кешеләрне җибәр. Алар якын тирәдәге авылларга барып, үзләренә берәр нәрсә ашарга сатып алсыннар».+ 37  Гайсә аларга: «Сез аларга ашарга бирегез»,— дип җавап бирде. Шәкертләре исә аңа: «Әллә үзебез барыйкмы һәм кешеләрне, 200 динарга икмәк сатып алып, ашатыйкмы?» — диделәр.+ 38  Ул аларга: «Сездә ничә икмәк бар? Карап килегез әле»,— диде. Карап килгәч, алар: «Биш икмәк һәм ике балык»,— диделәр.+ 39  Шунда Гайсә бар халыкка, төркемнәргә бүленеп, яшел чирәмгә утырырга кушты.+ 40  Шуңа күрә халык 100 һәм 50 кешедән торган төркемнәргә бүленеп утырды. 41  Гайсә биш икмәкне һәм ике балыкны алды, шуннан соң күккә карады да рәхмәтләрен белдереп дога кылды.+ Аннан соң ул икмәкне сындыргалады да, халыкка таратсыннар өчен, шәкертләренә бирә башлады. Ул шулай ук ике балыкны да барысына бүлеп бирде. 42  Барысы да туенды. 43  Шуннан соң икмәк сыныкларын җыйдылар. Балыкны исәпкә алмаганда, барысы 12 тулы кәрзин булды.+ 44  Икмәк ашаучылар саны 5 000 ир кеше иде. 45  Аннан соң Гайсә, тоткарланмыйча, шәкертләренә көймәгә утырып аръякка, Битсәи́дә ягына барырга кушты, ә үзе халыкны озата калды.+ 46  Халык белән саубуллашкач, ул дога кылыр өчен тауга менде.+ 47  Караңгы төшкәндә, көймә инде диңгез уртасында, ә Гайсә берүзе яр буенда тора иде.+ 48  Каршы җил искәнгә, шәкертләр көчкә ишкәк ишә иделәр. Таң атар алдыннан Гайсә, моны күреп, диңгез буйлап алар янына китте, ләкин ул аларны үтеп китәргә җыенгандай атлый иде. 49  Алар аның диңгез буйлап баруын күреп: «Бу өрәк!»* — дип уйладылар+ һәм каты тавыш белән кычкырып җибәрделәр, 50  чөнки барысы да аны күреп курыккан иде. Әмма ул алар белән шунда ук сөйләшә башлады һәм: «Кыю булыгыз! Бу мин, курыкмагыз»,— диде.+ 51  Ул алар янына көймәгә кереп утырды, һәм җил тынды.+ Алар моңа бик нык гаҗәпләнде, 52  чөнки икмәк белән бәйле могҗизаның мәгънәсенә әле дә төшенми иделәр, һәм йөрәкләре әле дә ябык иде. 53  Диңгезне кичеп, алар Генисаре́т җирләренә килде һәм яр кырыенда туктады.+ 54  Әмма аларның көймәдән чыгуы булды, кешеләр Гайсәне шунда ук танып алды 55  һәм шул җирдәге кешеләргә хәбәр итәр өчен йөгереп китте. Алар авыруларны носилкага салып, Гайсә тукталган урынга китерә башлады. 56  Ул авылларга яки шәһәрләргә — кая гына керсә дә, авыруларны базар мәйданына китереп салалар иде һәм аның киеменең чугына гына булса да кагылырга рөхсәт сорап үтенә иделәр.+ Кагылганнарның барысы да сәламәтләнә* иде.

Искәрмәләр

^ Сүзгә-сүз «билбау янчыгындагы бакыр акча».
^ Яки «могҗизалар».
^ Яки «кунакларына».
^ Яки «күренеш».
^ Яки «котыла».

Искәрмәләр

туган ягына: Мт 13:54 кә аңлатманы кара.

балта остасы: Гайсә «балта остасы» булып та, «балта остасының улы» булып та билгеле булган. Шуңа күрә бу безне Гайсәнең 12 яшендә гыйбадәтханәгә килгәне һәм үз хезмәтен башлаганы арасындагы тормышы белән азрак таныштыра. (Мт 13:55 кә аңлатманы кара.) Маттай һәм Марк хәбәрләре бер-берсен тулыландыра.

Мәрьямнең улы: Бу шигырьдә генә Гайсә шулай итеп атала. Йосыф турында бернәрсә әйтелмәгәнгә, ул, бәлки, инде үлгән булгандыр. Гайсәнең үз үлеме алдыннан әнисе Мәрьямне Яхъя кайгыртуына ышанып тапшыруы да шундый фаразга этәрә (Ях 19:26, 27).

Ягъкубның: Мт 13:55 кә аңлатманы кара.

Яһүднең: Мт 13:55 кә аңлатманы кара.

абыйсы: Изге Язмаларда грек сүзе аделфо́с рухи бәйләнешләрне аңлатырга мөмкин, ләкин монда ул Гайсәнең бер анадан туган энеләре, Йосыф белән Мәрьямнең кече уллары, белән бәйләнешен белдерер өчен кулланыла. Мәрьям Гайсәне тудыргач, гыйффәтле булып калган дип санаган кайбер кешеләр аделфо́с дигән сүз монда Гайсәнең туганнарын, ягъни икетуган абый-энеләрен, белдерә дип әйтә. Әмма Мәсихче Грек Язмаларында «туган» сүзен (Кл 4:10 да грек сүзе анепсио́с) белдерер өчен аерым бер төшенчә кулланыла. Шулай ук Лк 21:16 да аделфо́с һәм сингене́с (мәгънәсе, икетуган абый-энеләр кебек, туганнар) дигән грек сүзләренең күплек формалары кулланыла. Бу мисаллар күрсәткәнчә, гаилә бәйләнешләрен белдерүче төшенчәләр Мәсихче Грек Язмаларында икеле-микеле я аңлаешсыз кулланылмый.

анда бернинди дә кодрәтле эш башкармады: Яки «анда бернинди дә кодрәтле эш башкара алмады». Гайсә анда күп могҗизалар кыла алмаган. Ул аларны көче җитмәгәнгә түгел, ә андагы шартлар аркасында бу урынлы булмаганга, кылмаган. Насарада яшәүче кешеләрнең иманы булмаган, һәм бу Гайсәне анда күп кодрәтле эшләр башкарудан тотып калган (Мт 13:58). Аллаһы көчен ваемсыз кешеләргә әрәм итәргә кирәк булмаган. (Мт 10:14; Лк 16:29—31 белән чагыштыр.)

аларның имансыз булуларына гаҗәпләнде: «Туган җирендәге» кешеләрнең үзен ничек кабул иткәненә Гайсәнең исе киткән. Моның турында Яхшы хәбәр язучылардан Марк кына искә ала (Мт 13:57, 58; шулай ук «Марк китабына кереш сүз» кара.) «Гаҗәпләнде» дип тәрҗемә ителгән грек фигыле еш кына кешеләрдә Гайсәнең могҗизалары һәм өйрәтүе нинди тәэсир уятканын белдерер өчен кулланыла (Мк 5:20; 15:5), ләкин ике очракта ул Гайсәнең карашын сурәтләр өчен кулланыла. Гайсәне йөзбашының нык иманы гаҗәпләндергән (Мт 8:10; Лк 7:9), ә аның бу очрактагы гаҗәпләнүе Насара кешеләренең имансыз булуы турында борчылуны да үз эченә алган.

якындагы авылларга китте: Яки «тирәли авылларга китте». Бу Гайсәнең Гәлиләядә башкарган өченче вәгазьләү сәяхәтенең башланганын билгели (Мт 9:35; Лк 9:1). «Тирәли» дигән төшенчә ул шул өлкәне җентекләп үткән һәм, кайбер белгечләрнең сүзләре буенча, юлын башлаган җиргә кире кайткан дигәнне аңлатырга мөмкин. Гайсә хезмәтенең мөһим үзенчәлеге өйрәтү булган. (Мт 4:23 кә аңлатманы кара.)

ул урыннан киткәнче шунда калыгыз: Гайсә үз шәкертләренә биргән күрсәтмә буенча, алар, шәһәргә барып җиткәч, үзләренә кунакчыллык күрсәтелгән йортта калырга һәм «өйдән өйгә күчеп йөрмәскә» тиеш булган (Лк 10:1—7). Аларга өй хуҗасы үзләренә уңайлырак шартлар, күңел ачулар я материаль нәрсәләр тәкъдим итә алган урынны эзлисе булмаган. Шулай итеп, шәкертләр андый нәрсәләр вәгазьләү йөкләмәсенә караганда икенче урында тора икәнен күрсәтер иде.

аякларыгыздагы тузанны кагып төшерегез: Бу ишарә шәкертләрнең Аллаһыдан киләчәк хөкемнәр өчен җаваплы булмаганнарын күрсәткән. Охшаш сүзтезмә Мт 10:14; Лк 9:5 тә очрый. Марк һәм Лүк моңа аларга кисәтү билгесе итеп дигән сүзләр өстәгән. Паул белән Барнаб бу күрсәтмәне Писидиядәге Антиохта (Рс 13:51) кулланган, ә Паул Көринттә моңа охшаш нәрсәне үз киемен кагып эшләгәндә, мондый аңлатма өстәгән: «Үз каныгызда үзегез гаепле булырсыз. Мин гаепле түгел» (Рс 18:6). Андый ишарәләр шәкертләргә инде билгеле булгандыр; мәҗүси ил аша үткән диндар яһүдләр яһүди җирләргә яңадан керер алдыннан сандалларыннан нәҗес дип санаган тузанны кагып төшергән. Әмма Гайсә, үз шәкертләренә андый күрсәтмәләр биргәндә, һичшиксез, башка нәрсәне күздә тоткан.

күп авыру кешеләрне, аларга май сөртеп: Май сөртү символик мәгънәгә ия булган. Майның дәвалау үзлеге булган дип саналса да (Лк 10:34 белән чагыштыр), авыру кешеләр май ярдәмендә түгел, ә Аллаһы биргән изге рухның могҗизалы тәэсиреннән савыкканнар (Лк 9:1, 6).

Һируд патша: Ягъни Һируд Антипа, Бөек Һирудның улы. (Сүзлектән «Һируд (Ирод)» кара.) Маттай һәм Лүк Антипаның «тетрарх», ягъни «өлкә башлыгы», дигән рәсми рим титулын куллана. (Мт 14:1; Лк 3:1 гә аңлатмаларны кара.) Һируд Антипа идарә иткән өлкә Гәлиләя белән Переядән торган. Әмма халык аны «патша» дип атаган. Бу титулны бер тапкыр Маттай кулланган (Мт 14:9). Ә Марк Һирудка карата «патша» титулы гына куллана (Мк 6:22, 25—27).

кешеләр... сөйләделәр: Сүзгә-сүз «алар... сөйләделәр». Кайбер кулъязмаларда «ул... сөйләде» дип язылган.

Чумдыручы: Мк 1:4 кә аңлатманы кара.

үз абыйсы Филипнең хатыны Һирудиягә: Мт 14:3 кә аңлатманы кара.

Яхъяны кулга алган... ...Яхъяны, бәйләп, төрмәгә утырткан: Мт 14:3 кә аңлатманы кара.

тәкъва һәм изге кеше булуын белгәнгә: Һируд Антипа, Яхъяны тәкъва һәм изге кеше дип таныганга, аны тыңлаган һәм яклаган. Һируд, аны хөрмәт иткән булса да, үз кунакларының ихтирамын югалтудан курыкканга һәм иманы булмаганга, Яхъяны үтерткән. Яһүдләрнең тарихчысы Иосиф Флавий Чумдыручы Яхъяны «яхшы кеше» дип атаган.

үз туган көне: Бу мәҗлес, күрәсең, Һируд Антипаның Тибериядәге — Гәлиләя диңгезенең көнбатыш ярында урнашкан шәһәрдәге — сараенда үткән. Шундый нәтиҗә ясар өчен бер сәбәп мондый: Марк ул мәҗлестә Гәлиләянең иң күренекле кешеләре булган дип яза. (Мт 14:3, 6 га аңлатмаларны кара.) Изге Язмаларда ике туган көннең бәйрәм ителүе генә телгә алына. Беренчесе монда сурәтләнә; бу бәйрәмдә Яхъяның башын чабып өзгәннәр. Икенчесе бер фиргавеннеке; шул бәйрәмдә Мисыр патшасының баш икмәкчесе үтерелгән булган (Яр 40:18—22). Бу бәйрәмнәр бер-берсенә охшаш, чөнки икесендә дә зур мәҗлес оештырылган һәм икесендә дә кемдер үтерелгән булган.

гаскәр башлыклары: Монда кулланылган грек төшенчәсе хили́архос (хилиарх) сүзгә-сүз «мең башлыгы», ягъни мең гаскәринең башлыгы дигәнне аңлата. Бу хәрби Рим трибуны булган. Һәр Рим легионында алты трибун булган. Әмма легион алты төрле хәрби частька бүленмәгән, ә һәр трибун чиратлашып бөтен легион белән җитәкчелек иткән. Андый гаскәр башлыгының зур вәкаләте, шул исәптән йөзбашлары сайлап билгеләргә хокукы булган. Бу грек сүзе шулай ук гомумән югары дәрәҗәле хәрби башлыкны белдерергә мөмкин. Андый югары дәрәҗәле кешеләр алдында Һируд үзен биргән антын тотарга бурычлы хис иткән һәм шуңа күрә Чумдыручы Яхъяның башын чабарга боерган.

Һирудиянең кызы: Бу Һируд Филипнең кызы һәм Һирудиянең бердәнбер баласы булган. Аның исеме Салумия Изге Язмаларда китерелмәсә дә, ул Иосиф Флавий хезмәтләрендә сакланган. Һируд Антипа Салумиянең әнисен үзенең бер атадан туган абыйсы Филиптән тартып алып, аның белән әхлаксыз никах корган.

Чумдыручы: Мк 1:4 кә аңлатманы кара.

вәгъдәләре: Күплек санда «вәгъдәләре» дип әйтелү Һирудның Һирудия кызына биргән антын (Мк 6:23) берничә тапкыр кабатлап, вәгъдәсенә басым ясаганын яки аны раслаганын күрсәтергә мөмкин. (Мт 14:9 га аңлатманы кара.)

тән сакчысын: Монда кулланылган грек төшенчәсе спекула́тор латин сүзеннән (спэкулятор) алынган; ул тән сакчысы, чабар, ә кайвакыт җәллад дигәнне аңлатырга мөмкин. Хәрби нәрсәләр, суд, акча һәм көнкүреш белән бәйле якынча 30 латин сүзләренә тиңдәш грек сүзләре Мәсихче Грек Язмаларында, күбесенчә Марк һәм Маттай хәбәрләрендә кулланыла. Марк аларны Изге Язмаларның башка язучыларына караганда күбрәк куллана. Бу Маркның үз Яхшы хәбәрен Римда һәм башлыча яһүдләр булмаганнар, аеруча римлылар өчен язганын раслый. (Ях 19:20 гә аңлатманы кара.)

төрбәгә: Яки «хәтер төрбәсенә». (Сүзлектән «Хәтер төрбәсе» кара.)

кызганды: Яки «жәлләде». (Мт 9:36 га аңлатманы кара.)

Сез аларга ашарга бирегез: Гайсәнең бу могҗизасы турында гына бар дүрт Яхшы хәбәрдә языла (Мт 14:15—21; Мк 6:35—44; Лк 9:10—17; Ях 6:1—13).

динарга: Сүзлектән «Динар» һәм Ә14 кушымт. кара.

балык: Мт 14:17 гә аңлатманы кара.

икмәкне сындыргалады: Икмәкне еш кына юка һәм каты итеп пешергәннәр. Шуңа күрә аны гадәттә сындыргалап ашаганнар (Мт 14:19; 15:36; 26:26; Мк 8:6; Лк 9:16).

кәрзин: Бәлки, талдан үрелгән һәм күтәреп йөртер өчен бау тоткычлары булган кәрзиннәр. Аларның сыйдырышлыгы якынча 7,5 литр булган дип уйлыйлар. (Мк 8:19, 20 гә аңлатмаларны кара.)

5 000 ир кеше: Гайсәнең бу могҗизасы турында гына бар дүрт Яхшы хәбәрдә язылса да (Мт 14:15—21; Мк 6:35—44; Лк 9:10—17; Ях 6:1—13), Маттай гына хатын-кызларны һәм балаларны телгә ала. Могҗизалы рәвештә тукландырылган халыкның тулаем саны 15 000 нән артык булгандыр.

Таң атар алдыннан: Мт 14:25 кә аңлатманы кара.

җыенгандай: Күрәсең, шуны аңлата: шәкертләрнең карашыннан Гайсә үтеп китәргә җыенгандай булган.

икмәк белән бәйле могҗизаның мәгънәсенә әле дә төшенми иделәр: Берничә сәгать алдарак кына шәкертләр Гайсәнең могҗиза кылып, икмәкләрне күбәйткәнен күргән. Бу вакыйга Гайсәгә изге рух аша никадәр күп куәт бирелгәнен ап-ачык күрсәткән. Әмма бу могҗизаның мәгънәсен аңламаганга, шәкертләр Гайсәнең диңгез буйлап баруына һәм җилне тынычландырганына бик нык гаҗәпләнгән. Башта алар аның судан баруын күреп, бу «өрәк» кенә, реаль булмаган нәрсә генә дип уйлаган (Мк 6:49).

Генисарет: Мт 14:34 кә аңлатманы кара.

Медиаматериал

Юл таягы һәм ризык капчыгы
Юл таягы һәм ризык капчыгы

Борынгы еврейләр үзләре белән еш кына таяк йөрткән. Аны төрлечә: таяну өчен (Чг 12:11; Зк 8:4; Ев 11:21), яклану (2Иш 23:21), ашлык сугу (Иш 28:27), зәйтүн агачларын кагу (Кн 24:20; Иш 24:13) һәм башка шундыйлар өчен кулланганнар. Ризык капчыгы гадәттә күннән ясалган һәм аны сәяхәтчеләр, көтүчеләр, игенчеләр һәм башкалар иңбашлары аркылы җилкәгә асып йөрткәннәр. Капчыкка ризык, кием һәм башка әйберләр салганнар. Гайсә үз рәсүлләрен вәгазь сәяхәтенә җибәргәндә, аларга башка киңәшләр белән бергә таяклар һәм ризык капчыклары турында да күрсәтмәләр биргән. Рәсүлләр үзләре белән булган нәрсәләрне генә алып, юлга чыгарга тиеш булган һәм өстәмә әйберләрне алырга тиеш булмаган; алар турында Йәһвә кайгыртыр иде. (Гайсә күрсәтмәләренең бөтен нечкәлекләрен ничек аңларга кирәк булганын белер өчен Лк 9:3 һәм 10:4 кә аңлатмаларны кара.)

Кәрзиннәр
Кәрзиннәр

Изге Язмаларда кәрзиннәрнең төрле төрләрен сурәтләр өчен берничә сүз кулланыла. Бер очракта, Гайсә могҗизалы рәвештә якынча 5 000 ир-атны тукландыргач, калган икмәк сыныкларын 12 савытка җыйганнар; шул савытларны күрсәтер өчен кулланылган грек сүзе аларның, бәлки, талчыбыктан үрелгән чагыштырмача кечкенә кәрзин булганнарын күрсәтә. Әмма Гайсә якынча 4 000 ир-атны тукландырганнан соң калган икмәк сыныклары салынган җиде кәрзинне сурәтләр өчен башка грек сүзе кулланыла (Мк 8:8, 9). Бу сүз зур кәрзинне я капкачлы кәрзинне аңлата. Шул ук грек сүзе Дәмәшекътә Паул шәһәр стенасындагы бер тишек аша төшерелгән кәрзинне сурәтләр өчен кулланылган (Рс 9:25).

Базар мәйданы
Базар мәйданы

Монда күрсәтелгәнчә, кайбер базарлар юл буйлап урнашкан булган. Сатучылар урамда еш кына шулкадәр күп товарлар куйган, хәтта андагы хәрәкәткә комачаулаган. Җирле кешеләр анда өй әйберләре, чүлмәкләр, кыйммәтле пыяла савытлар, шулай ук азык-төлек сатып ала алган. Суыткычлар булмаганга, кешеләргә һәр көн базарга барып, ашамлыклар сатып алырга кирәк булган. Монда сатып алучыларга сатучылардан я башкалардан яңалыклар белергә, балаларга уйнарга һәм эшсез кешеләргә үзләрен яллауларын көтәргә мөмкинлек булган. Базар мәйданында Гайсә авыруларны савыктырган, ә Паул вәгазьләгән (Рс 17:17). Ә тәкәббер канунчылар һәм фарисейлар халык булган андый урыннарда үзләрен күрүләрен һәм сәламләүләрен яраткан.

ИЗГЕ ЯЗМАЛАР. ЯҢА ДӨНЬЯ ТӘРҖЕМӘСЕ (ӨЙРӘНҮ БАСМАСЫ)
Марк 6
татар
Изге Язмаларны онлайн укыгыз
https://cms-imgp.jw-cdn.org/img/p/1001070103/univ/art/1001070103_univ_sqr_xl.jpg
nwtsty