Tikumuwongani chomene chifukwa cha kukhumba kumanya vinandi vya Ŵakaboni ŵa Yehova. Vinthu ivyo vyalembeka pasi apa vimovwiraninge kumanya kalembekero keneko ka ma sipeling’i ghanyake kweniso ng’anamuro la mazgu agho gulu lithu likutemwa kugwiliskira ntchito. Usange muli na fumbo ilo zgoro lake palije pa ivyo talemba apa, chonde fumbani ku ofesi ya munthavi ya Ŵakaboni ŵa Yehova mu charu chinu.

ungano. Wonani:  ungano wa dera.

Malo gha Ungano gha Ŵakaboni ŵa Yehova. Agha ni malo ghakuru ghakusoperapo gha Ŵakaboni ŵa Yehova, ndipo ghakugwira ntchito para kuli ungano uwo pakuŵa mipingo ghakupambanapambana ku chigaŵa icho. Ndipo nyengo zinyake ghakuchemeka kuti “Malo Ghakuchitirapo Maungano Ghakurughakuru.”

Wukani! Ni magazini iyo yikusindikizgika na kugaŵirika na Ŵakaboni ŵa Yehova. Yikamba kusindikizgika mu 1919 ndipo panyengo iyo yikamanyikwanga kuti The Golden Age, pamanyuma mutu uwu ukazakasinthika mu 1937 ndipo yikamba kumanyikwa kuti Consolation kweni paumaliro mu August 22, 1946 yikamba kumanyikwa kuti Wukani! Zina lakuti Wukani! likasankhika pakukhumba kuchiska ŵaŵazgi kuti ŵamanyenge kuti tikukhala munyengo yapadera chomene kuyana na ivyo Baibolo likuyowoya.

Beteli, Muteŵeti wa pa Beteli, Mbumba ya Beteli. “Beteli” ni lizgu la Chiheberi ndipo likung’anamura kuti “Nyumba ya Chiuta.” Ni mazgu agho Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakugwiliskira ntchito pakuyowoya za malo ghawo agho pakuchitika vinthu vyakupambanapambana vyauzimu mu charu chilichose. Ŵakaboni ŵa Yehova awo ŵakuteŵetera pa malo agha ŵakuchemeka kuti “Ŵateŵeti ŵa pa Beteli.” Kweni wose pamoza ŵakuchemeka kuti “Mbumba ya Beteli” chifukwa nga umo vikuŵira na mbumba yeneko nawo ŵakukhala pamoza, kusopera lumoza kweniso kugwilira ntchito lumoza pa malo agha. Lizgu lakuti “Muteŵeti wa pa Beteli” ni zina la ntchindi yayi ku awo ŵakugwira ntchito pa malo agha.

Komiti ya Munthavi. Kulikose uko kuli ofesi ya munthavi, kukusoleka ŵabali ŵalara ŵatatu panji kujumphirapo kuti ŵalaŵilirenge milimo yakupambanapambana pa ofesi ya munthavi mu charu chawo panji chigaŵa cha ofesi yawo.

ofesi ya munthavi. Ni ofesi ya mu charu iyo pakuŵa vyakuchitika vyakupambanapambana kweniso Komiti ya Munthavi iyo yikulaŵilira vinthu vyauzimu vya Ŵakaboni ŵa Yehova. Nyengo zinyake kukuchemeka waka kuti ku “munthavi.”

mubali. Ni mwanalume wakubatizika uyo njumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova. Vilembo vyake vikukhira usange lizgu ili likugwira ntchito mwachisanisani. Vilembo vyake vikukwera usange likuyowoya za chiwongo cha mubali (mwachiyelezgero, Mubali Smith). Ni zina lantchindi yayi. Vikuyanaso waka para likuyowoya za Kaboni wa Yehova mwanakazi (mwachiyelezgero, Mudumbu Smith).

ŵabali. Lizgu ili vilembo vyake vikuŵa vyakukhira para likuyowoya za Ŵakaboni ŵa Yehova wose pa charu chapasi (ŵanalume na ŵanakazi wuwo).—1 Petrosi 5:9.

dera. Ni gulu la mipingo ya Ŵakaboni ŵa Yehova iyo yikuŵa ku dera limoza.

 ungano wa dera. Ni ungano wa zuŵa limoza wa mipingo yakupambanapambana ya Ŵakaboni ŵa Yehova uwo ukuchitika kaŵiri chaka chilichose. Waliyose wakuŵa wakupokelereka ku maungano gha dera agha ndipo ghali kupangika munthowa yakuti ghatikhozgenge mwauzimu. Pa ungano uwu pakuŵaso masachizgo agho ghangawovwira ŵanthu ŵa vyaka vyakupambanapambana awo ŵiza ku ungano kuti ŵasangenge chandulo na fundo za mu Baibolo. Pa ungano uwu pakuŵa viyelezgero ivyo vikutovwira pa umo tingalondezgera fundo za mu Baibolo pa umoyo withu wa zuŵa na zuŵa. Kanandi ungano uwu ukuchitikira ku Malo Ghakuchitirapo Maungano Ghakurughakuru gha Ŵakaboni ŵa Yehova ndipo munthu wangawoneleraso pa intaneti. Kanandi ungano uwu ukuchitikanga kuwumaliro wa sabata.

mulaŵiliri wadera. Ni mwanalume uyo wakuteŵetera nga mulara kwa vyaka vinandi ndipo wakuteŵetera mwakulongozgeka na ofesi ya munthavi ya charu icho wali (pamoza na muwoli wake usange ngwakutora). Iyo wakwendera mipingo mu dera lake, kanandi wakwendera mpingo uliwose kaŵiri pa chaka. Wakukhozga ŵanthu mu mpingo kweniso wakukhozga na kupeleka masachizgo ku ŵalara na ŵateŵeti ŵakovwira. Mulaŵiliri wadera wakupelekaso ulongozgi uwo wakuwona kuti ungawovwira mpingo uliwose. Zina ili ndakulongora ntchindi yayi.

mpingo. Ni gulu la Ŵakaboni ŵa Yehova awo ŵakuwungana pamoza mwakukhazikika na chilato chakuti ŵasope. Wupu wa ŵalara uli na mulimo wakupeleka ulongozgi wa mu Baibolo ku mpingo nga gulu kweniso kwa munthu waliyose payekha. Waliyose wakuŵa wakupokelereka ku maungano gha mpingo.

ungano wa chigaŵa. Wonani:  ungano wamitundu yose na  ungano wa chigaŵa.

mulara. Ni kaboni wa Yehova mwanalume, uyo ngwakukhwima mwauzimu uyo wakwimikika kuti wasambizgenge na kupwelelera ŵabali na ŵadumbu mu mpingo. Kuti munthu waŵe mulara wakwenera kukwaniska fundo izo zikusangika pa 1 Timote 3:1-7; Tito 1:5-9; Yakobe 3:17, 18; na 1 Petrosi 5:2. Ŵalara mu mpingo ŵakupokera ndalama yayi ndipo ŵali kulembeka ntchito yayi mu mipingo ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Ŵalara ŵanandi ŵakugwira ntchito zakulembeka kuti ŵasange vyakukhumbikwa pa umoyo wawo. Ŵalara ŵakujitora kuti mbalongozgi mu mpingo yayi ndipo palije mphambano pakati pa iwo na ŵanthu mu mpingo. Zina ili kuti ndakulongora ntchindi yayi.

 upharazgi. Ni mulimo uwo Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuchita, mwakulondezga dango la Yesu lakupharazga “makani ghawemi gha Ufumu” ku ŵanthu “mu charu chose chapasi kuti uŵe ukaboni ku mitundu yose”—Mateyu 24:14; 28:19.

Giliyadi, Sukulu ya Giliyadi. Ni sukulu yakusambizga Baibolo, sukulu iyi yikambika mu 1943, chilato chake nkhusambizga ŵanthu kuti ŵaŵe ŵamishonale. Pasono sukulu iyi yikuchitika kwa myezi 5 ku Ŵakaboni ŵa Yehova awo ŵachemeka kuti ŵakanjire. Vilembo vyake vikukhira usange tindazunure zina la sukulu.

Wupu Wakulongozga. Nkhagulu kachoko waka ka ŵabali awo ŵali kwimikika kuti ŵaperekenge chakurya chauzimu ku Ŵakaboni ŵa Yehova pa charu chose chapasi. Iwo ndiwo ŵakudangilira mulimo wakulemba mabuku ghakulongosora Baibolo. Nangauli ŵabali aŵa ŵakulongozga milimo yakupambanapambana ya Ŵakaboni ŵa Yehova pa charu chose chapasi, kweni Wupu Wakulongozga ukumanya kuti Yesu Khristu ndiyo ni Mulongozgi wa mpingo wa Ŵakaboni ŵa Yehova. Maofesi gha Wupu Wakulongozga ghali ku Likuru la Ŵakaboni ŵa Yehova ku Warwick, New York, USA.

 ungano wamitundu yose. Ni ungano wa mazuŵa ghatatu wa Ŵakaboni ŵa Yehova uwo ukuchitika kamoza pa vyaka vichoko waka mu misumba yakupambapambana pa charu chapasi. Ŵakaboni ŵa Yehova kufuma mu vyaru vyakupambanapambana ŵakuchemekanga kuti ŵakaŵepo. Waliyose ngwakupokelereka ku ungano uwu ndipo chilato chake nkhovwira ŵanthu kuti ŵasendelere kwa Chiuta kweniso kukhozga umoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova pa charu chose chapasi. Maungano ghanthena agha kanandi ghakuchitikanga mu malo ghakuchita renti ndipo ghakwambanga pa Chinkhondi mpaka pa Sabata.

Yehova. Ili ni zina la Chiuta wankhongono zose kweniso Mlengi nga umo malemba ghakuyowoyera. (Salimo 83:18) Zina lakuti Yehova likuyowoya za iyo mweneko Yehova, kuti likwimira awo ŵakumusopa yayi.

 Ŵakaboni ŵa Yehova. Ni mpingo Wachikhristu ndipo ŵanthu ŵake ŵakusopa Yehova Chiuta kweniso ŵakugwiliskira ntchito nyengo yawo kusambizga Baibolo ŵanthu munthowa zakupambanapambana. Chilato chikuru cha kusambizgira ŵanthu Baibolo nkhuŵamanyiska makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta panji kuti boma lakuchanya. (Mateyu 24:14) Zina ili likuŵapambaniska na visopa vinyake, kweniso likwimira ŵanthu ŵa Yehova na ntchito iyo ŵakuchita pakugwiliskira ntchito zina ili. Munthu wakuŵa yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova para wapulikiska fundo za mu Baibolo, usange ngwakwenelera kupharazga pamoza na Ŵakaboni ŵa Yehova, kweniso para wabatizika kulongora kuti wajipeleka kwa Chiuta. Pakuyowoya za ŵanthu aŵa, vingaŵa makora chomene kugwiliskira ntchito zina leneko ilo ŵakumanyikwa nalo lakuti Ŵakaboni ŵa Yehova. Nthowa yinyake yakudumura mungayowoya kuti “Ŵakaboni.” Kweni para ni munthu yumoza mungayowoya kuti “yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova.” Kweni ntchambura kwenelera kuyowoya kuti “Kaboni wa Yehova.”—Yesaya 43:10.

Yesu Khristu. Mwana wakwamba wa Chiuta. Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuwona Yesu kuŵa Mulongozgi wawo ndipo ŵakuŵikapo mtima kulondezga ivyo wakachitanga na kusambizga. Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuwona Yesu kuŵa munthu wakuzirwa chomene kuluska wose awo ŵali kuŵako pa charu chapasi. Kweniso ndiyo ŵakuwona kuti Yehova wazamumugwiliskira ntchito kuponoska ŵanthu.—Yesaya 9:6, 7; Chivumbuzi 1:5.

Nyumba ya Ufumu ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Ni malo ghakusoperapo iyo mukuwungana mpingo umoza panji yinandi. Ndipo kanandi malo agha ghakumanyikwa kuti “Nyumba ya Ufumu.” Malo agha ni “tchalitchi yayi.”

Chikumbusko cha Nyifwa ya Khristu. Ni mwambo uwo Khristu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵachitenge. Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuwona mwambo wakukumbukira nyifwa ya Khristu uwo ukuchitika chaka chilichose kuŵa wakuzirwa chomene. Mwambo uwu ukuchemekaso kuti Mugonero wa Fumu, nakuti ndiwo ni mwambo wekha uwo Khristu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵachitenge.—Luka 22:19, 20.

maungano gha mukati mwasabata. Ni maungano agho ghakuchitika sabata yiliyose ndipo kanandi ghakuchitika cha ku mise. Maungano agha ghakuŵa na vigaŵa vitatu, ndipo ghakumanyikwa na zina lakuti Uteŵeti na Umoyo Wachikhristu. Chilato cha maungano agha, nkhovwira Ŵakaboni ŵa Yehova kuti ŵapharazgenge mwaluso. Nga umo vikuŵira na maungano ghose gha Ŵakaboni ŵa Yehova, pakuŵavya kulipiska panji zithero pa maungano agha.

muteŵeti wakovwira. Ni mwanalume uyo wakuŵa yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova uyo wakovwira ŵalara wa mpingo milimo yinyake. Kuti munthu waŵe wakwenelera kuŵa muteŵeti wakovwira wakwenera kukwaniska ivyo vikukhumbikwa ivyo vili pa 1 Timote 3:8-10, 12, 13 na pa Tito 2:2, 6-8. Ŵateŵeti ŵakovwira ŵakuchita milimo yakuzirwa chomene mu gulu la Chiuta na kovwira kuti mipingo yendenge makora. Iwo ŵakupokera ndalama yayi ndipo ŵali kulembeka ntchito yayi mu mipingo ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Ŵateŵeti ŵakovwira ŵanandi ŵakugwira ntchito zakulembeka kuti ŵasange vyakukhumbikwa pa umoyo wawo. Para pajumpha nyengo ŵateŵeti ŵakovwira ŵanyake ŵakuŵa ŵakwenelera kuyana na malemba kuŵa ŵalara ŵa mpingo. Mazgu ghakuti “muteŵeti wakovwira,” ngakulongolera munthu ntchindi zapadera yayi.

Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya. Ni Baibolo la Malemba Ghachihebere (Testamente la Kale) na la Malemba Ghachigiriki (Testamente la Sono) ilo Ŵakaboni ŵa Yehova ŵali kung’anamura. Baibolo ili likumanyikwa kuti Malemba Ghakupatulika mu Mang’anamuliro gha Charu Chiphya.

upayiniya. Ni mazgu agho tikugwiliskira ntchito pakuyowoya za munthu uyo wakumalira maora yanandi pa mwezi kuchita mulimo wakupharazga. Kanandi ghakuyowoya za munthu uyo mwakukhazikika wakumalira nyengo yake yinandi kupharazga (mupayiniya wanyengozose). Iyo wakumalira maora 600 pa chaka pa mulimo wakupharazgira ŵanthu (wakumalira maora 50 mwezi uliwose). Nyengo zinyake mazgu agha ghakuzunulika pakuyowoya za “mupayiniya wakanyengo,” munthu uyo wakumalira maora 15 panji 30 pa mwezi umoza panji myezi yinandi. Ŵapayiniya ŵakupokera ndalama yayi pa mulimo uwo ŵakuchita, ndipo ŵali kulembeka ntchito yayi mu mipingo ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Ŵapayiniya ŵanandi ŵakugwira ntchito zakulembeka kuti ŵasange vyakukhumbikwa pa umoyo wawo. Lizgu lakuti “mupayiniya” ndakulongolera munthu ntchindi zapadera yayi.

kupharazga. Wonani:  upharazgi.

Maungano gha Kuumaliro wa Sabata. Pa maungano gha kuumaliro wa sabata pakuŵa nkhani ya mu Baibolo iyo yikuyowoyeka kwa maminiti 30 ndipo nkhani iyi yikovwira waliyose uyo wiza. Ndipo pamanyuma pakuŵa Sambiro la Gongwe la Mulinda ilo likujintha pa fundo za mu Baibolo ndipo waliyose wakuŵa mwanangwa kuzgorapo. Nga umo vikuŵira na maungano ghose gha Ŵakaboni ŵa Yehova, pakuŵavya kulipiska panji zithero pa maungano agha.

mupharazgi. Ni munthu uyo wakupharazga pamoza na mpingo wa Ŵakaboni ŵa Yehova. Kuti munthu waŵe wakwenelera, wakwenera kupulikiska ivyo Baibolo likusambizga na kulondezga. Ŵapharazgi ŵakupokera ndalama yayi pa mulimo uwo ŵakuchita, ndipo ŵali kulembeka ntchito yayi mu mipingo ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Ŵapharazgi ŵanandi ŵakugwira ntchito zakulembeka kuti ŵasange vyakukhumbikwa pa umoyo wawo. Lizgu lakuti ŵapharazgi ndakulongolera munthu ntchindi zapadera yayi.

ungano wa chigaŵa. Ni ungano wa mazuŵa ghatatu wa Ŵakaboni ŵa Yehova uwo ukuchitika chaka chilichose. Ndipo mipingo ya ku chigaŵa chimoza yikuchitira pamoza ungano uwu na kukhozgana. Waliyose ngwakupokelereka ku ungano uwu ndipo kukuŵavya kulipiska. Ku ungano uwu kukuŵaso masachizgo agho ghakovwira ŵanthu ŵamisinkhu yose kuti ŵasange chandulo na ulongozgi wa mu Baibolo. Pakuŵanga viyelezgero vya ŵanthu awo ŵakuzunulika mu Baibolo kweniso vya mu nyengo yasono ivyo vikovwira umo tingalondezgera fundo za mu Baibolo. Kanandi maungano agha ghakuchitikanga mu malo ghakuchita renti nga nkhu sitediyamu ndipo ghakwambanga pa Chinkhondi m’paka pa Sabata. Kweniso maungano ghachokoghachoko gha chigaŵa ghangachitikira pa malo ghakuchitirapo ungano gha Ŵakaboni ŵa Yehova. Maungano gha chigaŵa agho ghakuchitikanga maso na maso ghakwambanga pa Chinkhondi ndipo ghakumara pa Sabata. Kwambira mu vyaka vyasonosono maungano ghachigaŵa chakuchita kujambura ghakusangikaso pa intaneti.

 mudumbu. Ni mwanakazi uyo wabatizika na kuŵa yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova. Chilembo chakwamba chikuŵa chichoko para tikuyowoya waka mwachisanisani. Kweni para vyalondezgana na zina chilembo chakwamba chikuŵa chikuru (mwachiyelezgero, Mudumbu Smith). Ni zina lakulongolera ntchindi zapadera yayi. Ndimo vikuŵiraso para tikuzunura mwanalume uyo njumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova (mwachiyelezgero, Mubali Smith).

Gongwe la Mulinda—Likupharazga Ufumu wa Yehova. Agha ni mazgu agho ghakuŵa pa magazini agho ghakulembeka na kusindikizgika na Ŵakaboni ŵa Yehova. Magazini iyi yikumanyikwaso kuti Gongwe. Zina ili lili kwiza chifukwa magazini agha ghakovwira ŵanthu kuti ŵaŵenge maso pa umo khumbo la Chiuta likufiskikira. (Mateyu 24:42) Magazini gha Gongwe la Mulinda ghakugaŵira tikuperekanga ku ŵanthu mwawanangwa. Ndipo Gongwe la Mulinda Lakusambira likuŵa lakudumbiskana ndipo waliyose wakuŵa mwanangwa. Ivi vikuchitika mu mipingo yose ya Ŵakaboni ŵa Yehova pa charu chapasi. Magazini gha Gongwe la Mulinda ghakamba kulembeka kwambira mu 1879 ndipo ndiyo yikulembeka chomene kuluska magazini yinyake yiliyose pa charu chapasi.

Manyani Ichi: Para mukuyowoya vya  Ŵakaboni ŵa Yehova, muzunurenge zina lose.