1. Chifukwa wuli nyengo iyo tilimo njakukondweska chomene?

TILI mu nyengo yakukondweska chomene kuluska kumanyuma kose. Nga umo Baibolo likayowoyera, Yehova wakuwunganya ‘mzinda ukuru, . . . kufuma mu mitundu yose na mafuko na ŵanthu na malulimi.’ Ŵanthu awo Yehova wakuwunganya ŵakupanga “mtundu wankhongono” uwo uli na ŵanthu ŵakujumpha 8 miliyoni. Ŵanthu aŵa mbakukondwa ndipo Chiuta “ŵakumuchitira uteŵeti wakupatulika muhanya na usiku.” (Chivu. 7:9, 15; Yes. 60:22) Vindachitikepo kufuma kumanyuma kose kuti ŵanthu ŵanandi nthena ŵatemwe Chiuta na ŵanyawo.

2. Kasi ŵanthu awo ŵali paubwezi yayi na Chiuta ŵakutemwa vichi? (Wonani chithuzi chakwamba.)

² Kweni Baibolo likayowoyaso kuti mu nyengo yaumaliro, ŵanthu awo ŵali paubwezi yayi na Chiuta ŵazamuŵa na chitemwa chambura kwenelera. Likati ŵazamutemwanga kujighanaghanira ŵekha. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Mu mazuŵa ghaumaliro . . . , ŵanthu ŵazamuŵa ŵakujitemwa, ŵakutemwa ndalama, . . . ŵakutemwa vyakusanguluska m’malo mwa kutemwa Chiuta.” (2 Tim. 3:1-4) Mkhristu wakwenera yayi kuŵa na chitemwa chambura kwenelera ichi. Ŵanthu awo ŵakutemwa kujighanaghanira ŵekha ŵakuŵa ŵakukondwa yayi  nangauli iwo ŵakughanaghana kuti ŵaŵenge ŵakukondwa. Chitemwa ichi chikupangiska kuti umoyo uŵe ‘wakusuzga.’

3. Kasi mu nkhani iyi tidumbiskanenge vichi? Ndipo chifukwa wuli?

³ Mpositole Paulosi wakamanya kuti ŵanthu ŵanandi ŵazamuŵa ŵakujighanaghanira chomene ndipo Ŵakhristu nawo vizamuŵakhwaska. Lekani wakachenjezga Ŵakhristu kuti ‘ŵapatukeko’ ku ŵanthu awo ŵakulongora chitemwa chambura kwenelera. (2 Tim. 3:5) Kweni tingalekerathu yayi kuchita vinthu na ŵanthu ŵanthena. Kasi tingachita wuli kuti tileke kuŵa nga mbanthu ŵa mu charu ichi na kuyezgayezga kukondweska Yehova, Chiuta wachitemwa? Tiyeni tiwone mphambano pakati pa chitemwa icho Chiuta wakukhumba kuti tiŵe nacho na chitemwa icho chikulongosoreka pa 2 Timote 3:2-4. Para tingachita nthena, timanyenge chitemwa icho tikwenera kuŵa nacho. Chitemwa ichi ndicho chingatovwira kuti tiŵe ŵakukondwa ndiposo ŵakukhorwa nadi.

4. Chifukwa wuli mbuheni yayi kujitemwa mwakwenelera?

⁴ Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Ŵanthu ŵazamuŵa ŵakujitemwa.” Kasi ntchiheni kujitemwa? Yayi, ntchakawiro ndipo ntchakwenelera kuchita nthena. Yehova ndimo wali kutilengera. Yesu wakati: “Utemwenge mzengezgani wako umo ukujitemwera wamwene.” (Mrk. 12:31) Para tikutondeka kujitemwa tekha, tingatemwa yayi mzengezgani withu. Kweniso mu Baibolo tikuŵerenga kuti: “Ŵafumu . . . ŵatemwenge ŵawoli ŵawo nga ni mathupi ghawo. Mwanalume uyo wakutemwa muwoli wake wakujitemwa yekha. Pakuti palije munthu uyo wakutinkha thupi lake, kweni wakulilyeska na kulipwelelera.” (Efe. 5:28, 29) Ntheura palije suzgo usange munthu wakujitemwa mwakwenelera.

5. Kasi ŵanthu awo ŵakujitemwa ŵekha ŵakuchita wuli?

⁵ Chitemwa icho chikuyowoyeka pa 2 Timote 3:2 ntchakawiro yayi ndipo ntchambura kwenelera. Para munthu wali na chitemwa ichi ndikuti wakujighanaghanira yekha. Ŵanthu awo ŵakujitemwa mwakujumphizga ŵakujighanaghanira chomene kuluska umo ŵakwenera kujighanaghanira. (Ŵerengani Ŵaroma 12:3.) Iwo ŵakuŵika vyakukhumba vyawo pakwamba. Ŵakughanaghanira vyaŵanyawo yayi. Para vinthu vindayende makora, ŵakutemwa kufyulira ŵanyawo m’malo mwa kuzomera ivyo ŵabudiska. Munthu munyake wakulongosora vya Baibolo wakayaniska ŵanthu awo ŵakujitemwa ŵekha na ‘kanyama kakukozgana na chinungu, ako kakujizinga nga ni bola kuti kathukire na weya wake uku kafumiska minga kuti zilase nyama zinyake izo zilije minga.’ Ŵanthu awo ŵakujighanaghanira ŵekha ŵakuŵa ŵakukondwa yayi.

6. Kasi pakuŵa uwemi wuli para tikutemwa Chiuta?

⁶ Ŵakusanda vya Baibolo ŵakusachizga kuti apo mpositole Paulosi wakayowoyanga umo ŵanthu ŵazamuŵira mu mazuŵa ghaumaliro, wakamba kuyowoya kuti ŵazamuŵa ŵakujitemwa ŵekha, chifukwa mikhaliro yose yiheni yikwiza chifukwa cha nkharo iyi. Kweni ŵanthu awo ŵakutemwa Chiuta ŵakuŵa na mikhaliro yiwemi. Baibolo likuti ŵanthu awo ŵakutemwa Chiuta ŵakuŵa na chimwemwe, mtende, kuzikira, lusungu, uwemi, chipulikano, kuzika, na kujikora. (Gal. 5:22, 23) Wamasalimo wakalemba kuti: “Ŵakukondwa mbanthu awo Chiuta wawo ni Yehova!” (Sal. 144:15) Yehova ni Chiuta wakukondwa, ndipo ŵanthu ŵake nawo mbakukondwa. Mwakupambana na ŵanthu awo ŵakujitemwa ŵekha ndiposo awo ŵakutemwa waka kupokera vinthu ku ŵanyawo, ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakuŵa ŵakukondwa chifukwa ŵakovwira ŵanyawo.—Mil. 20:35.

7. Ni mafumbo wuli agho ghangatovwira kumanya usange tikutemwa Chiuta?

⁷ Kasi tingamanya wuli kuti tamba kujitemwa mwakujumphizga kuluska kutemwa Chiuta? Ghanaghanirani ulongozgi wa pa Ŵafilipi 2:3, 4, wakuti: “Lekani kuchita kanthu chifukwa cha mphindano panji chifukwa cha kujiwona, kweni muŵe ŵakujiyuyura na kuwona ŵanyinu kuti ŵakumuluskani. Kulaŵiska pa ivyo imwe mukukhumba  pera yayi, kweniso ivyo ŵanyinu ŵakukhumba.” Tingajifumba kuti: ‘Kasi nkhulondezga ulongozgi uwu? Kasi nkhuyezgayezga kuchita ivyo Chiuta wakukhumba? Kasi nkhuyezgayezga kovwira ŵanyane mu mpingo ndiposo mu uteŵeti?’ Ntchipusu yayi kuchita nthena. Pakukhumbikwa kuyezgayezga kweniso kujinora. Kweni tiŵenge ŵakukondwa chomene kumanya kuti tikukondweska Yehova, uyo ni Fumu ya chilengiwa chose.

8. Kasi ŵanyake ŵachita wuli chifukwa cha kutemwa Chiuta?

⁸ Chifukwa cha kutemwa Chiuta, Ŵakhristu ŵanyake ŵaleka ntchito zapachanya kuti ŵaŵe na mpata wa kuteŵetera Yehova mwakukwana. Ericka ni dokotala, ndipo wakukhala ku United States. Kweni m’malo mwa kuŵika mtima pa ntchito yake kuti wasambazge, wakamba upayiniya wanyengozose ndipo wateŵetera mu vyaru vinandi na mfumu wake. Para wakukumbuka ivyo vikachitika kumanyuma, Ericka wakuti: “Ivyo vikuchitika para tikovwira mpingo wa chiyowoyero chinyake ndiposo ŵabwezi ŵawemi awo tasanga vikutikondweska chomene. Nichali dokotala, kweni nkhumalira nyengo yinandi na nkhongono zane pa kovwira ŵanthu kuti ŵachire mwauzimu kweniso pa kuchita milimo ya mpingo. Nkhukondwa chomene chifukwa cha kuchita nthena kweniso nkhujipulika makora.”

9. Chifukwa wuli awo ŵakutemwa ndalama ŵakuŵa ŵakukondwa yayi?

⁹ Paulosi wakalemba kuti ŵanthu ŵazamuŵa “ŵakutemwa ndalama.” Vyaka vyakumanyuma uku, mupayiniya munyake ku Ireland wakaphalira munthu munyake vya Chiuta. Mwanalume uyu wakatora waleti yake na kufumiska ndalama zapepara na kuzinyamuska muchanya ndipo wakayowoya mwakujikuzga kuti, “Uyu ndiyo chiuta wane.” Nangauli mbanandi yayi ŵangayowoya nthena mwakufwatuka, kweni mu charu muli ŵanthu ŵanandi awo ŵakutemwa chomene ndalama na vinthu vyakuthupi. Baibolo likutichenjezga kuti: “Uyo wakutemwa siliva wakhorwenge nalo yayi, nanga ni uyo wakutemwa chuma kukhorwa na ivyo wakusanga.” (Muph. 5:10) Ŵanthu ŵanthena nyengo zose ŵakupenja ndalama zinyake, ŵakuyezgayezga kuti ŵaziwunjike, ndipo ŵakujichemera “vyakuŵinya vinandi.”—1 Tim. 6:9, 10.

10. Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani ya usambazi na ukavu?

¹⁰ Tose tikukhumba ndalama. Yingativikilira pa vinthu vinyake. (Muph. 7:12) Kweni kasi munthu uyo wali na ndalama zakugulira waka vyakukhumbikwa vya zuŵa na zuŵa wangaŵa wakukondwa? Enya. (Ŵerengani Mupharazgi 5:12.) Aguri mwana wa Yake wakati: “Munganipanga ukavu chara nesi usambazi. Lekani nirye waka chakurya icho napika.” Tingapulikiska chifukwa icho wakalombera kuti waleke kuŵa mukavu chomene. Iyo wakalongosora kuti wakakhumbanga yayi kuti wayezgeke na kwiba chifukwa munkhungu wakukwiyiska Chiuta. Kweni chifukwa wuli wakalomba kuti waleke kuŵa musambazi? Iyo wakalemba kuti: “Mwakuti nileke kukhuta na kumukanani, kuyowoya kuti: ‘Yehova ni njani?’” (Zinth. 30:8, 9) Mukwenera kuti mukumanya ŵanthu ŵanyake awo ŵakugomezga chomene ndalama m’malo mwa Chiuta.

11. Kasi Yesu wakapeleka ulongozgi wuli pa nkhani ya ndalama?

¹¹ Awo ŵakutemwa chomene ndalama ŵangakondweska yayi Chiuta. Yesu wakati: “Palije uyo wangateŵetera nga ni muzga wa mabwana ghaŵiri, chifukwa panji watinkhenge yumoza na kutemwa munyake, panji wademelerenge kwa yumoza na kuyuyura munyake. Vingachitika yayi kuti pa nyengo yimoza muŵe ŵazga ŵa Chiuta na Usambazi.” Wakayowoyaso kuti: “Lekani kujiŵikira usambazi pa charu chapasi, apo vidoyo na mlosko vikunanga, ndiposo apo ŵankhungu ŵakugumura na kwiba. Kweni mujiŵikire usambazi kuchanya, uko nanga ni vidoyo panji mlosko vikunanga chara, ndiposo uko ŵankhungu ŵakugumura na kwiba chara.”—Mat. 6:19, 20, 24.

12. Chifukwa wuli ntchipusu kuteŵetera Chiuta para tili na umoyo wambura kukhumba vinandi? Yowoyani chiyelezgero.

 ¹² Ŵanandi ŵawona kuti umoyo wambura kukhumba vinandi waŵawovwira kuti ŵaŵe ŵakukondwa kweniso kuti ŵaŵe na nyengo yinandi ya kuteŵetera Yehova. Jack, uyo wakukhala ku United States, wakaguliska nyumba yake yikuru na bizinesi yake chifukwa wakamanya kuti para wachita nthena chiŵenge chipusu kuti wachite upayiniya na muwoli wake. Iyo wakalongosora kuti: “Chikaŵa chipusu yayi kuti tiguliske nyumba yithu yakutowa na malo ghithu. Kweni kanandi nkhizanga pa nyumba uku nakhuŵara chifukwa cha ivyo vikachitikanga ku ntchito. Muwoli wane wakaŵa mupayiniya wanyengozose, ndipo nyengo zose wakaŵanga wakukondwa. Wakatemwanga kuyowoya kuti, ‘Nili na bwana muwemi chomene kuluska mabwana ghose.’ Pakuti sono nane nkhuchita upayiniya, tose tikugwira ntchito kwa Munthu yumoza, Yehova.”

13. Ntchivichi chingatovwira kuti timanye umo tikuwonera ndalama?

¹³ Kuti timanye usange tikutemwa chomene ndalama, tingachita makora kughanaghanirapo mafumbo agha: ‘Kasi nkhugomezga nadi na kuchita mwakukolerana na ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani ya ndalama? Kasi kupenja ndalama ndiko kukuŵa pakwamba mu umoyo wane? Kasi vinthu vyakuthupi ndivyo ni vyakuzirwa chomene kwa ine kuluska Yehova na ŵanthu? Kasi nkhugomezga nadi kuti Yehova wanipenge ivyo nkhukhumbikwira?’ Tili na chigomezgo chose kuti Yehova wazamuŵalekapo yayi awo ŵakumugomezga.—Mat. 6:33.

14. Kasi vyakusanguluska tikwenera kuviwona wuli?

¹⁴ Nga umo Baibolo likayowoyera kale, ŵanthu ŵanandi mazuŵa ghano “ŵakutemwa vyakusanguluska.” Nkhwananga yayi usange munthu wakujitemwa mwakwenelera kweniso usange wakutemwa ndalama na vyakusanguluska mwakwenelera. Yehova wakukhumba yayi kuti tijinorenge mwakujumphizga ndipo wakutikanizga yayi vyakusanguluska viwemi. Baibolo likuchiska ŵateŵeti ŵa Chiuta kuti: “Lutanga, ukarye chakurya chako na kusekelera na kumwa vinyo lako na mtima wakusangwa.”—Muph. 9:7.

15. Kasi mazgu ghakuti kutemwa vyakusanguluska agho ghali pa 2 Timote 3:4 ghakung’anamurachi?

¹⁵ Lemba la 2 Timote 3:4 likuyowoya za ŵanthu awo ŵakutemwa vyakusanguluska m’malo mwa  Chiuta. Wonani kuti vesi ili likuyowoyapo yayi kuti ŵanthu ŵakutemwa vyakusanguluska kuluska Chiuta. Liyowoyenge nthena mphanyi tikuti ŵakumutemwako pachoko Chiuta. Kweni likuti ŵakutemwa vyakusanguluska ‘m’malo mwa kutemwa Chiuta.’ Munthu munyake wakusanda vya Baibolo wakalemba kuti: “[Vesi] ili likung’anamura kuti Chiuta ŵakumutemwako pachoko yayi. Kweni likung’anamura kuti ŵakumutemwa yayi Chiuta.” Fundo iyi ni chenjezgo likuru ku ŵanthu awo ŵakutemwa chomene vyakusanguluska. Mazgu ghakuti “ŵakutemwa vyakusanguluska,” ghakuyowoya chomene vya ŵanthu awo “ŵakuyegheka . . . na vyakukondweska vya umoyo uno.”—Luka 8:14.

16, 17. Kasi tingasambirako vichi kwa Yesu pa nkhani ya vyakusanguluska?

¹⁶ Yesu wakawonanga vyakusanguluska mwakwenelera. Nyengo yinyake wakaluta ku “chiphikiro cha nthengwa” ndiposo ku “chiphikiro chikuru.” (Yoh. 2:1-10; Luka 5:29) Vinyo likati lamara ku ukwati, Yesu wakazgora maji kuŵa vinyo mwamunthondwe. Nyengo yinyake, Yesu wakasuska ŵanthu awo ŵakajiwonanga kuti mbarunji, awo ŵakamunenanga kuti wakutemwa kurya na kumwa.—Luka 7:33-36.

¹⁷ Kweni Yesu wakatemwanga chomene vyakusanguluska yayi. Wakaŵikanga Yehova pa malo ghakwamba ndipo wakajipelekanga chomene kuti wawovwire ŵanthu. Wakazizipizga nyifwa yakuŵinya pa khuni lakusuzgikirapo kuti ŵanthu ŵanandi ŵazakasange umoyo. Yesu wakaphalira awo ŵakakhumbanga kumulondezga kuti: “Ŵakukondwa ndimwe para ŵanthu ŵakumutombozgani na kumutambuzgani ndiposo kumuteterani uheni wa mtundu uliwose chifukwa cha ine. Sekelerani na kukondwa chomene, pakuti njombe yinu njikuru kuchanya, chifukwa ndimo ŵakatambuzgira ntchimi izo zikaŵako pambere imwe mundaŵeko.”—Mat. 5:11, 12.

18. Ni mafumbo wuli agho ghangatovwira kumanya umo tikuwonera vyakusanguluska?

¹⁸ Ntchivichi chingatovwira kuti timanye usange tikutemwa chomene vyakusanguluska? Ntchiwemi kujifumba kuti: ‘Kasi nkhuŵika vyakusanguluska pakwamba kuluska maungano na uteŵeti? Kasi ndine wakunozgeka kujinora vinthu vinyake chifukwa cha kukhumba kuteŵetera Chiuta? Pa nkhani ya kusankha vyakusanguluska, kasi nkhughanaghanira umo Yehova wawonerenge ivyo nasankha?’ Para tikutemwa nadi Chiuta, tiwoneseskenge kuti tikuchita yayi chilichose icho tikumanya kuti chikukwiyiska Chiuta kweniso icho tikuwona kuti chingamukondweska yayi.—Ŵerengani Mateyu 22:37, 38.

19. Mbanjani awo ŵangaŵa ŵakukondwa yayi?

¹⁹ Taŵanthu tasuzgika vyaka vyakujumpha 6,000 ndipo umaliro wa charu cha Satana uli pafupi chomene. Charu chazura na ŵanthu awo ŵakujitemwa chomene, ŵakutemwa chomene ndalama, na vyakusanguluska. Pali ŵanthu awo ŵakughanaghana waka ivyo ŵangasanga ndipo ŵakuŵika vyakukhumba vyawo pakwamba. Ŵanthu ŵanthena ŵangaŵa ŵakukondwa yayi. Lekani wamasalimo wakalemba kuti: “Ngwakukondwa uyo movwiri wake ni Chiuta wa Yakhobe, uyo chigomezgo chake chili mwa Yehova Chiuta wake.”—Sal. 146:5.

20. Kasi kutemwa Chiuta kwamovwirani wuli kuti muŵe ŵakukondwa?

²⁰ Ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakulutilira kumutemwa Yehova. Chaka chilichose ŵanthu ŵanandi ŵakumanya Yehova ndipo nawo ŵakwamba kumutemwa. Uwu mbukaboni wakuti Ufumu wa Chiuta ukuwusa ndipo sonosono apa wizenge na vitumbiko vinandi pa charu chapasi. Tikuŵa ŵakukondwa nadi para tikuchita khumbo la Chiuta kweniso para tikumanya kuti tikumukondweska. Ndipo awo ŵakutemwa Yehova ŵaŵenge ŵakukondwa kwamuyirayira. Mu nkhani yakulondezgapo, tizamuwona mikhaliro yinyake iyo yikwiza chifukwa cha kujitemwa mwakujumphizga. Tizamuwonaso mphambano pakati pa mikhaliro iyi na ya ŵateŵeti ŵa Yehova.