ŴANYAKE ŵangazgora kuti “para vinthu vikwenda makora,” ndipo ŵangaghanaghana kuti “Ningaŵa wakukondwa . . .

• “para ningaŵa na ndalama zinandi”

• “para ningaŵa pa nthengwa yiwemi”

• “para ningaŵa makora mu thupi”

Kweni kuti munthu waŵe wakukondwa ni umo iyo wakughanaghanira, vilije kanthu kuti vinthu vikwenda makora panji yayi kweniso vilije kanthu kuti wali na majini wuli. Nakuti fundo iyi njakupulikikwa. Chifukwa wuli? Chifukwa ntchakuti munthu wangasankha kughanaghana viwemi panji viheni. Kweni pa nkhani ya majini panji umo vinthu viliri pa umoyo wake, palije icho wangachitapo.

Baibolo likuti: “Mtima wachimwemwe ni munkhwala uwemi, kweni mzimu wakuphyoka ukukamuska nkhongono.” (Zintharika 17:22) Panji tiyowoye kuti, vikuthemba pa umo imwe mukughanaghanira. Para mukughanaghana makora mungafiska ivyo mukukhumba, usange yayi, mbwenu mutondekenge. Kweniso para mukughanaghana makora, mungasambirapo chinthu chakuzirwa pa ivyo vyamuwirani m’malo mwa kudandawura waka.

Fundo iyi ŵanthu ŵanyake ŵangakolerana nayo viŵi yayi. Ŵangaghanaghana kuti:

• ‘Nisuzgikirechi kuwona nga vinthu vili makora, apo nkhusuzgika?’

• ‘Nanga ningayezga kughanaghana viwemi, umoyo wane ungaŵapo makora yayi.’

• ‘Ntchiwemi nizomerezge waka kuti vyanisanga, kuluska kukhazga vinthu vyakuti vingachitika yayi.’

Maghanoghano agha ghangaŵa nga ghakupulikikwa. Kweni pali uwemi wake usange munthu wakughanaghana kuti vinthu viŵenge makora. Kuti mupulikiske, pulikani vya ŵanthu aŵa.

Alex na Brian ŵakugwira ntchito pa kampani yimoza, kweni waliyose wali na ntchito yake. Wose ŵakulimbikira ntchito. Bwana wawo wati wawona umo ŵakugwilira ntchito, wasanga kuti pali vinyake ivyo waliyose wandachite makora ndipo waŵaphalira.

• Alex wakuti: ‘Umo naphyokera nyengo yose iyi, mbwe yichali kunitonda! Ntchito iyi ningayifiska yayi. Nkhulimbikira nadi, kweni palije icho chikuchitika. Ntchiwemi kuleka waka.’

• Brian wakuti: “Bwana waniphalira ivyo wawona kuti nachita makora, kweni pali vichoko waka ivyo nabudiska. Apa nasambirapo, ulendo unyake nizamuyezgeska kuchita makora.”

 KASI IMWE MUKUTI WULI?

• Para pajumpha myezi 6, kasi ni nju uyo wazamuŵa wantchito waluso, pakati pa Alex na Brian?

• Kuŵenge kuti imwe ndimwe bwana, mwatenge musankhenge njani pa ŵaŵiri aŵa kuti walutilire kuŵa wantchito winu?

• Para chinthu chinyake chamukwenyerezgani, kasi imwe mukuchita nga ni njani pa ŵanyamata ŵaŵiri aŵa?

Andrea na Brittney nyengo zinyake ŵakuchita phukwa. Waliyose wakuwona yekha umo wakuchitira na suzgo ili.

• Andrea wakughanaghana chomene vyayekha. Wakukana kovwira ŵanyake. Wangaŵawovwira pekha usange ndiwo ŵamba kumovwira. Iyo wakuti, ‘Niphyokerechi kovwira ŵanthu awo ŵanipengeko chilichose yayi?’

• Brittney wakuyezgayezga kuchitira lusungu ŵanthu na kuŵawovwira, kwali ŵamuwonge panji yayi. Iyo wakulondezga fundo yakukhumbikwa iyo Yesu wakayowoya, yakuti wachitirenge ŵanthu ivyo nayo wangatemwa kuti ŵamuchitire. (Luka 6:31) Brittney wakuwona kuti wakutumbikika chomene chifukwa cha kuchitira ŵanthu viwemi.

KASI IMWE MUKUTI WULI?

• Pa ŵanakazi ŵaŵiri aŵa, ni nju uyo imwe mungatemwa kuti waŵe mubwezi winu?

• Kasi ni nju uyo imwe mukuwona kuti wangaŵa wakukondwa pakati pa ŵanyake?

• Usange phukwa lamukorani, kasi mukuchita nga ni Andrea panji nga ni Brittney?

Mukwenera kuti muli kuwonapo ŵanthu ŵanyake awo ŵakuchita vinthu nga ni Brian na Brittney. Nyengo zinyake mungawona nga kuti namwe ndimo mukuchitira. Usange ni nthena, mungawona kuti vyose vikuthemba pa umo mukughanaghanira. Kweni wuli usange muli nga ni Alex panji Andrea? Wonani nthowa zitatu za mu Baibolo izo zingamovwirani kuti muchite makora para mwasuzgika.

BAIBOLO LIKUTI: “Usange ukulopwa mu zuŵa la soka, nkhongono zako ziŵenge zichoko.”—Zintharika 24:10.

ICHO CHIKUCHITIKA: Para munthu wakufipa mtima chomene wakuŵavya nkhongono zakumazgira suzgo lake panji kuzizipizga.

Juliza wakamanya kuti mu Baibolo muli fundo zakovwira chomene. Namwe fundo izi zingamovwirani para vinthu vyamusuzgani. Lemba la Ŵaefeso 4:23 likuti: “Mulutilire kuzgoka ŵaphya mu kaghanaghaniro kinu.”

Vesi ili likulongora kuti munthu wangasintha kaghanaghaniro. Wangaŵa na kaghanaghaniro “kaphya.” Kweni munthu wangasintha zuŵa limoza yayi. Lekani vesi ili likuti tikwenera ‘kulutilira kuzgoka ŵaphya.’

BAIBOLO LIKUTI: “Mazuŵa ghose gha munthu wakusuzgika ngaheni, kweni munthu wa mtima wakusangwa wakuŵa na chiphikiro nyengo zose.”—Zintharika 15:15.

ICHO CHIKUCHITIKA: Usange mukuwona vinthu vyose kuŵa viheni pera, ‘musuzgikenge’ ndipo muwonenge nga zuŵa lililose ‘ndiheni.’ Kweni usange mukughanaghana viwemi, muŵenge na “mtima wakusangwa,” ndipo mukondwenge. Vyose vili na imwe.

Chimoza icho chikumovwira Yanko nkhuŵazga Baibolo. Iyo wakuti: “Ichi chikunovwira kuti nighanaghanirenge vinthu viwemi. Mapulani agho nkhaŵa nagho nindaghalekerethu, kweni sono nkhuŵika mtima pa tunthu tuchokotuchoko uto ningafiska. Para namba kugongowa, nkhughanaghanira vinthu vinandi ivyo vinganovwira kuŵa wakukondwa.”

Nga ni Yanko, namwe mungaleka kufipa mtima chomene na kwamba kughanaghana viwemi ivyo vingamovwirani. Usange pasono mukusuzgika, panji chifukwa cha ulwari nga umo vikaŵira na Yanko, jifumbani kuti: ‘Kasi suzgo ili ndakuti lingamara yayi? Kasi apa nthena ndikuti ine kwamara?’ Wuskanimo maghanoghano ghaheni, ndipo ŵikani mtima pa viwemi ivyo vingamovwirani.

BAIBOLO LIKUTI: “Uyo wakupeleka wakukondwa chomene kuluska uyo wakupokera.”—Milimo 20:35.

ICHO CHIKUCHITIKA: Munthu uyo wakovwira ŵanyake wakukondwa chomene. Chifukwa wuli? Chifukwa ntchakuti taŵanthu tili kulengeka kuti tighanaghanirenge ŵanyithu kuluska kughanaghana vyatekha pera. (Ŵafilipi 2:3, 4; 1 Yohane 4:11) Para tikovwira ŵanyithu tikukondwa, ndipo tikudandawura chomene yayi usange tili na suzgo.

Penjani nthowa izo mungawovwilira ŵanthu. Mungamuphikirako chakurya munyinu uyo ni mulwari. Panji mungaluta kwa muchekuru uyo wangakondwa usange mungamovwirako tuntchito twa pa nyumba.

Mughanaghanenge viwemi. Lekani kufipa chomene mtima na kughanaghana viheni. Ghanaghanani vinthu viwemi, ndipo chitani vyekha ivyo mungakwaniska. Para mwachita nthena, muŵenge ŵakukondwa. Paumaliro, muwonenge kuti kukondwa ni umo imwe mukughanaghanira.