Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

SAMBIRO 1

Kujikora

Kujikora

KASI KUJIKORA NI VICHI?

Kujikora ni para

  • munthu wakulindilira

  • wakuleka kuyeyeka waka na chilichose

  • munthu wakumalizga ntchito iyo wapika nanga ni para wandakhumbe kugwira

  • munthu wakudangizga vyakukhumba vya ŵanyake m’malo mwa vyake

CHIFUKWA WULI NTCHIWEMI KUJIKORA?

Ŵana awo ŵakujikora ŵangatonda viyezgo nanga ni ivyo vikuwoneka kuti ni vyakukondweska. Kweni ŵana awo ŵakujikora yayi kanandi

  • ŵakuŵa ŵakali

  • ŵakusuzgika maghanoghano

  • ŵakukhweŵa, kumwa chomene moŵa panji munkhwala wakuzweteska wongo

  • ŵakusankha makora yayi vyakurya

Kafukufuku munyake wakalongora kuti ŵana awo ŵakujikora chomene ni viŵi yayi kulwaralwara, kusuzgika maghanoghano pa nkhani ya ndalama, ndipo para ŵakura vikuŵasuzga yayi kulondezga malango. Chifukwa cha kafukufuku uyu, Purofesa munyake zina lake Duckworth wa ku Yunivesite ya ku Pennsylvania, wakati: “Kujikora nyengo zose nkhuwemi.”

KASI MUNGASAMBIZGA WULI MWANA KUTI WAJIKORENGE?

Para mwayowoya kuti yayi waŵenge nadi yayi.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Mazgu ghinu ghaŵenge waka ‘Enya’ kung’anamura enya, ‘Chara’ winu, chara.”—Mateyu 5:37.

Nyengo zinyake mwana wangalira chomene panji kuvivira pasi nanga pangaŵa pa gulu kuti mumuchitire ivyo wakukhumba. Para mwamuchitira, iyo wakuwona kuti kulira ndiyo ni nthowa yiwemi yakusangira ivyo wakukhumba.

Kweni para mupapi wati yayi na kumukanira nadi, mbwenu mwana wangamanya fundo yakuti ni nyengo zose yayi apo tingasanga ivyo tikukhumba. Dr David Walsh wakalemba kuti: “Ŵanthu awo ŵasambira kujikora ŵakuŵa ŵakukondwa kuluska awo ŵakuleka kujikora. Ntchitemwa yayi para tikuŵaleka waka ŵana ŵithu kuti ŵaghanaghanenge kuti nyengo zose ŵaŵenge na chilichose icho ŵakukhumba.” *

Para mukumukanizga mwana winu vinthu vinyake vizamumovwira kuti wakanenge para wayezgeka kuti wachite viheni nga nkhumwa munkhwala wakuzweteska wongo, uzaghali, panji kuchita vinthu ivyo vingamupweteka.

Wovwirani ŵana ŵinu kuti ŵamanyenge uwemi wa kujikora na uheni wakuleka kujikora.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Icho munthu wakuseŵa, ndicho wazamuvuna.”—Ŵagalatiya 6:7.

Mwana winu wakwenera kumanya kuti ivyo wakuchita vili na umaliro wake, ndipo para waleka kujikora wasanganenge na masuzgo. Mwachiyelezgero, para mwana winu wakuchedwa yayi kukwiya para ŵanyake ŵamubudira, ŵanthu ŵalekenge kuchezga nayo. Kweni para wakuzikira para ŵanji ŵamubudira, ŵanthu ŵamutemwenge ndipo ŵachezgenge nayo. Movwirani mwana winu kumanya kuti vinthu vimwenderenge makora para wakujikora.

Sambizgani mwana winu kudangizga vinthu vyakuzirwa.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Musande ivyo ni vinthu vyakuzirwa chomene.”—Ŵafilipi 1:10.

Kujikora chikung’anamura vinandi padera pakuleka kuchita viheni. Kukung’anamuraso kuchita icho ntchakwenelera nanga nipara ntchakusuzga. Ntchakuzirwa kuti mwana winu wamanyenge vinthu ivyo ni vyakuzirwa chomene ndipo ndivyo waŵikenge pakwamba. Mwachiyelezgero, wakwenera kupangirathu homuweki pambere wandambe kuseŵera.

Ŵani chiyelezgero chiwemi ku ŵana ŵinu.

FUNDO YA MU BAIBOLO: “Namupani chakuwonerapo, kuti nga umo nachitira kwa imwe, namwe ndimo muchitirenge.”—Yohane 13:15.

Mwana winu wawonenge umo mukuchitira para vinthu vinyake vyamukwiyiskani. Ivyo mukuchita para mwakwiya, vingawovwira mwana winu kuti wamanye kuti vinthu vikwenda makora para tikujikora. Mwachiyelezgero, para mwana winu wamubudirani, kasi mukuchita vinthu mwaukali panji mukuzikira?

^ ndime 20 Kufuma mu buku la No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.