Fanatu ki te fakasologa

Fanatu ki te fakasologa o mataupu

TE AUALA KE MAUA TE FIAFIA

Lotomalie mo te Uiga Kaimalie

Lotomalie mo te Uiga Kaimalie

E MATA, KAI LAGONA AKA EILOA NE KOE ME I TE FIAFIA MO TE MANUIA E MAUA MAI TE UKE O KOLOA IO ME KO TE MAUMEA? Mai te manatu penā, e tokouke a tino ne ‵galue i itula e uke, kolā ne fakafi‵ta atu foki ko te mea ke maua a tupe e uke. Kae e mata, e maua mai eiloa te fiafia tumau mai i koloa mo tupe? Ne a fakamaoniga ne maua atu e uiga ki ei?

Ne fai mai te Journal of Happiness Studies, i te taimi e maua ei ne tatou a mea tāua i ‵tou olaga, ko se aoga ei te mauaga o tupe e uke ke fakafiafia mai ki a tatou io me ki ‵tou ola ‵lei. A te fakalavelave e se ko tupe. Ko “te kausaki atu ke maua a tupe e uke e iku atu ki te fanoanoa,” ko te fakamatalaga i se mataupu i te mekesini ko te Monitor on Psychology. A pati konā e tai ‵pau eiloa mo pati fakatonutonu kolā ne tuku mai i loto i te Tusi Tapu i se lua afe tausaga ko ‵teka: “Me i te fiafai ki tupe ko te māfuaga o vaegā mea ma‵sei katoa, kae mai te kausaki atu ki te fiafai ki tupe ko oti ne ‵to ki tua a nisi tino . . . ‵suki ne latou a latou eiloa ki logo‵maega e uke.” (1 Timoteo 6:9, 10) Ne a logo‵maega e aofia i ei?

TE SĒ MOE MO TE MANAVASE KI KOLOA KOLĀ E ‵TAU O PUIPUI ATU. “E tō ‵lei a te moe o te tino telā e tavini atu, faitalia me mu‵tana io me uke ana mea e kai, kae ko mea e uke a te tino maumea e fai ei ke se moe a ia.”—Failauga 5:12.

FANOANOA MĀFAI KO SE MAUA TE FIAFIA NE FAKAMOEMOE KI EI. E aofia i te vaega tenei, ko te fanoanoa telā ne māfua mai te manako malosi ki tupe telā e se mafai o fakamalie aka. “A te tino e fiafai ki siliva ka se mafai o lotomalie ki siliva, penā foki loa te tino e fiafai ki koloa kae e isi sena peofuga e maua sāle.” (Failauga 5:10) Tela la, a te fiafai ki koloa e mafai o fai ne ia se tino ke fulitua atu ki toe mea tāua kolā e ati aka i ei te fiafia, e pelā mo taimi ‵gali kolā e fakamāumāu ne tatou mo ‵tou kāiga mo ‵tou taugasoa io me ki polokalame faka-te-agaga i te ‵tou tapuakiga ki te Atua.

FANOANOA MALOSI MO TE ITA MĀFAI KO FANAIFO KI LALO TE MALOSI O TE TUPE. “Ke mo a ma fakafi‵ta ne koe a koe eiloa ke maua a koloa. Fakagata te faifaiga tenei kae fakaasi atu te malamalama. Kafai e kilo atu ou mata ki ei, e galo i konā, e mautinoa me ka ‵tala ana kapakau e pelā mo te aeto kae eva atu ki luga i te lagi.”—Faataoto 23:4, 5.

UIGA KOLĀ E ATI AKA EI TE FIAFIA

LOTOMALIE. “Me e seai se mea ne aumai ne tatou ki te lalolagi, kae e seai foki se mea e ave ne tatou kea‵tea mai i ei. Tela la, kafai ko maua a ‵tou meakai mo ‵tou gatu, ka lotoma‵lie eiloa tatou i ei.” (1 Timoteo 6:7, 8) A tino kolā e lotoma‵lie e se tosina atu ki te gutugutulua io me fāmeo, kae e puipuigina eiloa latou mai te uiga kaisano. Kae ona la e se sili atu olotou manakoga mai mea kolā ko oti ne maua ne latou, e faka‵sao eiloa ne latou a latou eiloa mai te sōna manavase.

UIGA KAIMALIE. “E sili atu te fiafia o te tino telā e tuku atu ana mea i lō te maua ne ia.” (Galuega 20:35) A tino uiga kaima‵lie e fia‵fia me fai ne latou a nisi tino ke fia‵fia, faitalia me tuku katoa atu olotou mū taimi mo olotou malosi. Ne maua eiloa ne latou a mea e uke atu kolā e se mafai o ‵togi ki tupe—te alofa, āva, mo ne taugasoa ‵tonu, kolā ka tuku atu ne latou olotou mea mo te kaima‵lie!—Luka 6:38.

FAKAMUAMUA A NISI TINO I LŌ NISI MEA. “E ‵lei atu se pōla vesiapolo i se koga e isi se alofa i ei i lō se pulumakau putaputa i se koga e isi ne takalia‵liaga i ei.” (Faataoto 15:17) Te manatu tāua? A te mauaga o se fesokotakiga a‵lofa mo nisi tino se mea telā e tāua atu fakafia i lō koloa. Kae ko te alofa, e pelā mo te mea ka lavea ne tatou, e tāua ‵ki ki te atiakaga o te fiafia.

A Sabina, telā se fafine mai Amelika ki Saute, ne tauloto loa ne ia te tāua o fakatakitakiga mai i te Tusi Tapu. I te taimi ne tiakina ei a ia ne tena avaga, ne taumafai eiloa tou fafine ke maua a mea tāua mō te olaga mō ia mo ana tamaliki fafine tokolua. Ne galue atu loa a ia i galuega e lua kae ala usu sāle i te 4  i te tafateao. Faitalia te fakalavelave mo te fakafi‵ta atu o tena galuega, ne fakaiku aka eiloa ne Sabina ke fai tena akoga faka-te-Tusi Tapu. Se a te ikuga?

Ne seki maua ne ia ne tupe e tai uke atu. Kae ko tena kilokiloga ki te olaga ne gasolo aka eiloa o ‵lei! E pelā me se fakaakoakoga, ne maua eiloa ne ia te fiafia mai te fakamalie aka o se manakoga faka-te agaga o se tino. (Mataio 5:3) Ne maua eiloa ne ia ne taugasoa ‵tonu mai i taina tali‵tonu. Kae ne maua ne ia te fiafia mai te fakaasi atu ki nisi tino a mea kolā ko oti ne tauloto ne ia.

“Kae e fakatalitonugina te poto o te tagata e auala i ana galuega amio‵tonu,” ko pati mai te Tusi Tapu. (Mataio 11:19) E ‵tusa mo te akoakoga tenā, a te lotomalie mo te uiga kaimalie e penā foki mo te fakamuamua ne tatou a tino i lō nisi mea se mea telā e fakatalitonugina!