Eaha to roto?

Tapura tumu parau

E nehenehe e patoi i te faahemaraa!

E nehenehe e patoi i te faahemaraa!

“Aita vau i hinaaro e mataitai i te hohoˈa faufau. Ua haere râ vau i nia i te Internet e faura mai nei te hoê poroi faatianiani. Ua pata noa vau i nia iho e matara mai nei te reira.”—CODY. *

“I te vahi raveraa ohipa, ua faahinaaro te tahi vahine haviti ia ˈu. I te hoê mahana, ua parau mai o ˈna ia haere i te hotera no te faaanaanatae noa ia mâua. Ua taa maitai râ ia ˈu i ta ˈna i hinaaro.”—DYLAN.

I ROTO i te aau o vetahi, e ohipa hauti te faahemaraa. No te tahi atu, e enemi ïa te reira. Eaha to oe manaˈo? I mua i te faahemaraa, e fati anei oe aore ra e patoi?

Eita paha to oe oraraa e ino roa i te amuraa i te tahi faraoa monamona ma te huna. Eaha râ te huru ia fati oe i mua i te tahi atu faahemaraa, mai te mau ohipa e turai i te taata ia rave i te peu faufau? Te faaara ra te Bibilia:“O tei moiheuo [aore ra faaturi] râ, e maamaa rahi ïa; o tei na reira ra, ua taparahi ïa ia ˈna iho.”—Maseli 6:32, 33.

Ia hinaaro aore ra ia turaihia oe ia rave i te peu faufau, eaha te rave? Te na ô ra te Bibilia: “Teie hoi to te Atua hinaaro ia haamaitaihia outou; ia ore outou ia faaturi; ia ite to outou atoa e ati noa ˈˈe i te vaiiho i to ˈna iho tino ma te maitai e te tura.” (Tesalonia 1, 4:3, 4) E nafea ia ore ia fati i mua i te faahemaraa? E hiˈopoa anaˈe e toru manaˈo o te tauturu atu.

Manaˈo 1: A haavî i to oe mata

E rahi atu â te mau hinaaro tia ore ia mataitai tatou i te hohoˈa faufau. Ua haapapu Iesu e e tupu te hinaaro i ta to tatou mata e hiˈo ra. Ua faaara ïa oia: “O te hiˈo noa ˈtu i ta vetahi ê ra vahine ei faatupu i te hinaaro, ua faaturi ïa ia ˈna i to ˈna ihora aau.” Ua faarahi atu â oia ta ˈna i parau i teie aˈoraa: “E te hapa na oe i to mata atau, e ohiti e faarue ê atu.” (Mataio 5:28, 29) Eaha te haapii mai? No te patoi i te faahemaraa, e mea tia ia haa oioi e ia ore e mataitai i te mau hohoˈa faufau.

Ia ite oe i te hohoˈa faufau, a fariu ê i to mata

A feruri na tei mua oe i te taata e faaohipa ra i ta ˈna matini tapiri tapau. Ia ite oe i te mori purapura, e tamau anei oe i te hiˈo i te reira? Eita, e fariu ê aore ra e ape oe ia ore to oe mata ia ino. A na reira atoa i mua i te hohoˈa faufau i roto i te mau papai, afata teata, Internet e te vai ra ˈtu â. Ia ore, e fa mai te mau manaˈo faufau. I mataitai noa na Juan i te hohoˈa faufau na mua ˈˈe, te na ô ra o ˈna: “Ia ite vau i te vahine nehenehe, e pinepine au i te hinaaro e hiˈo noa ia ˈna. E haavî râ vau ia ˈu no te hiˈo i te vahi ê e e na ô vau ia ˈu, a pure ia Iehova! Haaviti, a pure oe i teie nei! I muri aˈe, e ore tera hinaaro tia ore.”—Mataio 6:9, 13; Korinetia 1, 10:13.

E taata taiva ore Ioba, a hiˈo na i ta ˈna i parau: “Ua faaau vau i te faufaa i o ˈu nei pue mata; e eiaha vau e tiatonu i te paretenia.” (Ioba 31:1) No te aha e ore ai e rave atoa i tera faaotiraa?

Ta oe e rave: Ia ite oe i te hohoˈa faufau, ia oioi oe i te fariu ê i to mata. A pee i te hiˈoraa o te taata papai Bibilia tei na ô i roto i te pure: “E faafariu ê i tau mata ia ore ia hiˈo i te mea faufaa ore.”—Salamo 119:37.

Manaˈo 2: A haavî i to oe feruriraa

Mea tia ore tatou paatoa, e tupu mai iho â ïa te mau hinaaro tano ore. Te na ô ra te Bibilia: “Ua haavarehia râ te taata ia faahahau-ê-hia, e ia riro noa ˈtu i to ˈna iho hinaaro tia ore. E ua tô anaˈe taua hinaaro tia ore ra, fanau maira ta ˈna, o te hara.” (Iakobo 1:14, 15) E nafea ia ore ia hema a ino atu ai to oe oraraa e ia ore ia riro ei tîtî no tera mau hinaaro?

Ia fa mai te manaˈo faufau, a vaiiho i ta oe ohipa e a pure

Ia tupu mai te tahi hinaaro tano ore, a haamanaˈo e na oe e faaoti e nafea. A patoi i tera mau hinaaro e eiaha e manaˈonaˈo i te reira. Eiaha roa e feruri noa i te peu faufau. I matau na Troy i te mataitai i te hohoˈa faufau i nia i te Internet. Te na ô ra oia: “Ua tutava vau i te faaore i te mau manaˈo ino ma te feruri i te mau ohipa maitatai. E ere i te mea ohie. E rave rahi taime, ua hara faahou vau. I muri aˈe râ, ua nehenehe au e haavî i to ˈu feruriraa.” I to ˈna apîraa, ua tutava te vahine ra o Elsa i te haapae i te rave i te peu faufau. Te na ô ra o ˈna: “Ma te ohipa noa e ma te pure ia Iehova, ua faaea roa vau i te manaˈo i te reira.”

Ta oe e rave: Ia fa mai te manaˈo faufau, a vaiiho i ta oe ohipa e a pure. A feruri i “te mau mea haavare ore ra, te mau mea au maitai ra, te mau mea tia ra, te mau mea viivii ore ra, te mau mea popouhia ra, te mau mea roo maitatai ra; te vai na te tahi maitai e te tahi mea haamaitai ra.”—Philipi 4:8.

Manaˈo 3: A vai ara

Te vai ra anaˈe te hinaaro, te faahemaraa e aita hoê aˈe haafifiraa, e hema ohie noa oe. (Maseli 7:6-23) E nafea ïa?

“E haere noa vau i nia i te Internet to reira anaˈe te taata”

Teie te aˈoraa paari a te Bibilia: “E ite te taata haapao i te ino, e ua ape ihora; te haere noa ra râ te ite ore e pohe atura.” (Maseli 22:3) A vai ara ïa! A feruri i te nehenehe e turai ia oe i roto i te fifi e a ape i te reira. (Maseli 7:25) Ua faaea roa Filipe i te mataitai i te hohoˈa faufau, te na ô ra oia: “Ua tuu vau i te matini roro uira a te utuafare i te vahi e nehenehe ai matou paatoa e ite i te reira. Ua rave atoa mai au i te tahi ravea roro uira no te ore e haere i nia i te tahi mau reni Internet. E haere noa vau i nia i te Internet to reira anaˈe te taata.” Te na ô atoa ra Troy tei faahitihia ˈtu: “E haapae au i te mataitai i te hohoˈa e faatupu i te hinaaro, eita atoa vau e amui i te feia e paraparau hanoa no nia i te peu faufau. Eita vau e hinaaro e imi i to ˈu iho ati.”

Ta oe e rave: A hiˈopoa maitai ia oe no te ite i to oe mau paruparu. A feruri atoa i te nehenehe e faahema ia oe no te vai ineine noa.—Mataio 6:13.

EIAHA E TAORA I TE TAUERA!

Noa ˈtu ta oe mau tutavaraa, e hema paha oe. E nafea ïa? Eiaha e taora i te tauera e a faaitoito. Te na ô ra te Bibilia: “E hiˈa te parau-tia e ia taihitu noa ˈtu i te hiˈaraa, e e tia faahou mai.” (Maseli 24:16) Oia mau, te faaitoito maira to tatou Metua i te raˈi ra ia “tia.” E farii anei oe i ta ˈna tauturu î i te here? Eiaha ïa e faaea i te fariu i te Atua na roto i te pure e a faatupu i te faaroo ma te haapii i ta ˈna Parau. No te tapea i ta oe faaotiraa, a haere i te mau putuputuraa Kerisetiano. A haamanaˈo i ta te Atua parau fafau: “E faaetaeta vau ia oe, e tauturu vau ia oe.”—Isaia 41:10.

Te na ô ra Cody tei faahitihia i te omuaraa: “E ere i te mea ohie no ˈu ia faaea i te mataitai i te hohoˈa faufau. E rave rahi taime, ua hema faahou vau. Ma te tauturu râ a te Atua, ua ore roa tera peu.” Te parau atoa ra Dylan: “Mea ohie roa no ˈu ia taoto e to ˈu hoa rave ohipa, ua faaoti papu râ vau i te pahono ia ˈna ‘Aita!’ Mea au aˈe te hoê manaˈo haava mâ e hau roa ˈtu â, ua ite au e ua faaoaoa vau i te aau o Iehova.”

Ia ore oe ia fati i mua i te faahemaraa, a patoi i te reira, e faaoaoa atoa ïa oe i te aau o te Atua!—Maseli 27:11.

^ Ua tauihia te mau iˈoa.