مەتتا كىتابى 27:1—66
-
ئەيسانىڭ پىلاتۇسقا تاپشۇرۇلۇشى (1، 2)
-
يەھۇدانىڭ ئۆزىنى ئېسىپ ئۆلۈۋېلىشى (3–10)
-
ئەيسانىڭ پىلاتۇسنىڭ ئالدىغا ئېلىپ كېلىنىشى (11–26)
-
ئەيسانىڭ مەسخىرە قىلىنىشى (27–31)
-
ئەيسانىڭ گولگوتادا تۈۋرۈككە مىخلىنىشى (32–44)
-
ئەيسانىڭ ئۆلۈمى (45–56)
-
ئەيسانىڭ دەپنە قىلىنىشى (57–61)
-
قەبرىنى قوغداپ قاراۋۇللۇق قىلىش (62–66)
27 ئەتىسى تاڭ سەھەردە ئالىي روھانىيلار بىلەن خەلق ئاقساقاللىرى ئەيسانى قانداق ئۆلتۈرۈش ھەققىدە مەسلىھەتلەشتى.
2 ئۇلار ئۇنى باغلاپ، ئېلىپ بېرىپ ۋالىي پىلاتۇسقا تاپشۇرۇپ بەردى.
3 شۇ چاغدا، ئەيساغا ساتقۇنلۇق قىلغان يەھۇدا ئەيسانىڭ ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىنغانلىقىنى كۆرۈپ، قىلغان ئىشلىرى ئۈچۈن پۇشايمان قىلدى ۋە 30 كۈمۈش تەڭگىنى ئالىي روھانىيلار ۋە ئاقساقاللارغا قايتۇرۇپ بېرىپ:
4 «مەن بىگۇناھ كىشىگە ساتقۇنلۇق قىلىپ گۇناھ ئۆتكۈزدۈم»،— دېدى. «ئۇ سېنىڭ ئىشىڭ. بىزنىڭ نېمە كارىمىز بار!»،— دېيىشتى ئۇلار.
5 يەھۇدا كۈمۈش تەڭگىلەرنى ئىبادەتخانىغا چېچىۋەتتى ۋە ئۇ يەردىن چىقىپ، ئېسىلىپ ئۆلۈۋالدى.
6 ئالىي روھانىيلار تەڭگە پۇللارنى يەردىن يىغىۋېلىپ: «قان تۆكۈش ئۈچۈن تۆلەنگەن بۇ پۇللارنى ئىبادەتخانىنىڭ خەزىنىسىگە قويۇش قانۇنىمىزغا ئۇيغۇن كەلمەيدۇ»،— دېيىشتى.
7 ئۇلار ئۆزئارا مەسلىھەتلىشىپ، ياقا يۇرتلۇق مۇساپىرلارغا مازارلىق بولسۇن دەپ شۇ پۇللارغا ساپالچىنىڭ يېرىنى سېتىۋالدى.
8 شۇنىڭ ئۈچۈن، ئۇ يەر بۈگۈنكى كۈنگىچە «قانلىق يەر» دەپ ئاتىلىپ كەلمەكتە.
9 شۇنىڭ بىلەن، يەرەمىيا پەيغەمبەر ئېيتقان مۇنۇ سۆزلەر ئەمەلگە ئاشۇرۇلدى: «ئۇلار 30 كۈمۈش تەڭگىنى ئالدى. بۇ باھا شۇ ئادەم ئۈچۈن بېكىتىلگەن. بەزى ئىسرائىل ئوغۇللىرى تەرىپىدىن بۇ باھا شۇ ئادەم ئۈچۈن بېكىتكەنىدى.
10 خۇددى يەھۋا ماڭا بۇيرىغاندەك، ئۇلار شۇ پۇللارنى ئىشلىتىپ، ساپالچىنىڭ يېرىنى سېتىۋالدى».
11 ھەزرىتى ئەيسا ۋالىينىڭ ئالدىغا ئېلىپ كېلىندى. ۋالىي ئۇنىڭدىن: «سەن يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھىمۇ؟»،— دەپ سورىدى. ئەيسا ئۇنىڭغا: «بۇنى ئۆزىڭىز ئېيتىۋاتىسىز»،— دېدى.
12 ئالىي روھانىيلار ۋە ئاقساقاللار ئەيسانىڭ ئۈستىدىن ئەرز-شىكايەت قىلغاندا، ئۇ بىر ئېغىزمۇ جاۋاب قايتۇرمىدى.
13 شۇنىڭ بىلەن، پىلاتۇس ئەيساغا: «ئۇلار ساڭا قارشى ئۈستۈڭدىن شۇنچە كۆپ شىكايەتلەرنى قىلىۋاتقانلىقىنى ئاڭلىمايۋاتامسەن؟»،— دېدى.
14 بىراق، ئۇ جاۋاب قايتۇرمىدى، ھەتتا بىر ئېغىزمۇ سۆز قىلمىدى. ۋالىي بۇنىڭغا ئىنتايىن ھەيران قالدى.
15 ھەر يىلى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتى مەزگىلىدە، ۋالىينىڭ خەلق تەلەپ قىلغان بىر مەھبۇسنى قويۇپ بېرىش ئادىتى بار ئىدى.
16 شۇ ۋاقىتتا، ھەممە كىشىگە تونۇشلۇق بارابباس ئىسىملىك جىنايەتچى زىنداندا قامالغانىدى.
17 خەلق توپلانغان ۋاقىتتا پىلاتۇس ئۇلاردىن: «سىلەر كىمنى قويۇپ بېرىشىمنى خالايسىلەر؟ بارابباسنىمۇ ياكى مەسىھ دەپ ئاتالغان ئەيسانىمۇ؟»،— دەپ سورىدى.
18 پىلاتۇس ئۇلارنىڭ ئەيساغا ھەسەتخورلۇق قىلىپ، ئۇنى ئۆزىگە تاپشۇرۇپ بەرگەنلىكىنى بىلەتتى.
19 ئۇنىڭدىن باشقا، پىلاتۇس سوراق مۇنبىرىدە ئولتۇرغاندا، ئايالى ئۇنىڭغا ئادەم ئەۋەتىپ: «ئۇ ئادىل كىشىگە تەگمەڭ. چۈنكى، كېچىدە ئۇ چۈشۈمگە كىرىپ كۆپ ئازابلاندىم»،— دەپ خەۋەر بەردى.
20 لېكىن، ئالىي روھانىيلار ۋە ئاقساقاللار خەلقنى قايىل قىلىپ، بارابباسنى قويۇپ بېرىپ، ئەيسانى ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىشنى تەلەپ قىلدۇردى.
21 ۋالىي ئۇلاردىن يەنە: «بۇ ئىككى كىشىدىن قايسىسىنى قويۇپ بېرىشىمنى خالايسىلەر؟»،— دەپ سورىدى. ئۇلار: «بارابباسنى!»،— دېيىشتى.
22 پىلاتۇس ئۇلارغا: «ئۇنداق بولسا، مەسىھ دەپ ئاتالغان ئەيسانى قانداق بىر تەرەپ قىلاي؟»،— دېدى. ھەممە كىشى: «ئۇنى تۈۋرۈككە مىخلىتىڭ!»،— دېيىشتى.
23 پىلاتۇس: «نېمىشقا؟ ئۇ قانداق يامان ئىش قىلدى؟»،— دەپ سورىدى. بىراق، ئۇلار: «ئۇنى تۈۋرۈككە مىخلىتىڭ!»، — دەپ تېخىمۇ قاتتىق ۋارقىراشتى.
24 پىلاتۇس يەنە گەپ قىلىشنىڭ ئەھمىيىتى يوقلىقىنى، بولمىسا قالايمىقانچىلىق چىقىدىغانلىقىنى كۆرۈپ، سۇ ئېلىپ خەلقنىڭ ئالدىدا قوللىرىنى يۇيۇپ: «بۇ بىگۇناھ ئادەمنىڭ قېنى تۆكۈلۈشىگە مەن جاۋابكار ئەمەس، بۇنىڭغا ئۆزۈڭلار جاۋابكار بولۇڭلار»،— دېدى.
25 پۈتكۈل خەلق: «ئۇنىڭ قېنى بىزنىڭ ۋە بالىلىرىمىزنىڭ بوينىدا بولسۇن»،— دېيىشتى.
26 شۇنىڭ بىلەن، پىلاتۇس بارابباسنى قويۇپ بەردى ۋە ئەيسانى قامچىلىتىپ، ئاندىن تۈۋرۈككە مىخلاش ئۈچۈن لەشكەرلەرگە تاپشۇردى.
27 شۇ چاغدا، ۋالىينىڭ لەشكەرلىرى ئەيسانى ۋالىي ئوردىسىغا ئېلىپ كىردى ۋە پۈتكۈل لەشكەرلەر يىغىلىپ ئەيسانىڭ ئەتراپىغا توپلاشتى.
28 ئۇلار ئەيسانى يالىڭاچلاپ، ئۈستىگە قىزىل رەڭلىك تون كىيدۈردى.
29 تىكەن شاخلىرىدىن بىر تاج ئۆرۈپ، ئۇنىڭ بېشىغا كىيدۈردى ۋە ئوڭ قولىغا بىر قومۇشنى تۇتقۇزدى. ئاندىن ئۇنىڭ ئالدىدا تىزلىنىپ: «ياشىسۇن، يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى!»،— دەپ مەسخىرە قىلىشتى.
30 ئۇلار ئۇنىڭغا تۈكۈرۈپ، قومۇشنى ئېلىپ بېشىغا ئۇرۇشقا باشلىدى.
31 مەسخىرە قىلغاندىن كېيىن، ئاخىرىدا ئۇلار ئۇنىڭ ئۈستىدىكى توننى سالدۇرۇپ، ئۆزىنىڭ كىيىملىرىنى كىيدۈردى ۋە تۈۋرۈككە مىخلاش ئۈچۈن ئېلىپ ماڭدى.
32 ئۇلار سىرتقا چىقىۋاتقاندا، كىرېنالىق سىمۇن ئىسىملىك بىر كىشىنى ئۇچرىتىپ، ئۇنى ئەيسانىڭ ئازاب تۈۋرۈكىنى كۆتۈرۈپ مېڭىشقا مەجبۇرلىدى.
33 ئۇلار گولگوتا، يەنى «باش سۆڭىكى» دەپ ئاتالغان يەرگە كەلگەندە،
34 ئەيساغا ئىچىشكە ئاچچىق سۇيۇقلۇق ئارىلاشتۇرۇلغان شارابنى بەردى. لېكىن، ئەيسا ئۇنى تېتىپ كۆرۈپ ئىچكىلى ئۇنمىدى.
35 لەشكەرلەر ئەيسانى تۈۋرۈككە مىخلىغاندىن كېيىن، چەك تاشلىشىپ كىيىملىرىنى بۆلۈشۈۋالدى.
36 ئاندىن كېيىن، ئۇلار ئۇ يەردە قاراۋۇللۇق قىلىپ ئولتۇرۇشتى.
37 ئۇلار ئەيسانىڭ بېشىنىڭ يۇقىرى تەرىپىگە «بۇ يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى ئەيسا» دەپ يېزىلغان بىر تاختىنى ئېسىپ قويدى.
38 شۇ ۋاقىتتا، ئەيسادىن باشقا يەنە ئىككى قاراقچىمۇ تۈۋرۈككە مىخلانغان بولۇپ، بىرى ئۇنىڭ ئوڭ يېنىدا، يەنە بىرى سول يېنىدا ئىدى.
39 يولدىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقانلار ئۇنى ھاقارەتلەپ، باشلىرىنى چايقىشىپ:
40 «قېنى سەن ئىبادەتخانىنى بۇزۇپ تاشلاپ، ئۈچ كۈن ئىچىدە قايتىدىن ياساپ چىقماقچى ئىدىڭغۇ؟ خۇدانىڭ ئوغلى بولساڭ، ئەمدى ئۆزۈڭنى قۇتقۇزۇپ تۈۋرۈكتىن چۈشۈپ باققىنا!»،— دېيىشتى.
41 ئالىي روھانىيلار، تەۋرات ئۇستازلىرى ۋە ئاقساقاللارمۇ ئۇنى شۇنداق مەسخىرە قىلىپ:
42 «ئۇ باشقىلارنى قۇتقۇزۇپتىكەن، بىراق ئۆزىنى قۇتقۇزالمىدى! ئۇ ئىسرائىللارنىڭ پادىشاھىمىش تېخى! ھازىر ئۇ ئازاب تۈۋرۈكىدىن چۈشۈپ باقسۇن. شۇندا بىز ئۇنىڭغا ئىشىنەيلى.
43 ئۇ خۇداغا ئىشىنەتتى؛ ئەگەر خۇدا ئۇنىڭدىن خۇرسەن بولسا، ئەمدى ئۇنى قۇتقۇزسۇنچۇ! چۈنكى، ئۇ: ‹مەن خۇدانىڭ ئوغلى› دېگەنىدى»،— دېيىشتى.
44 ھەتتا ئۇنىڭ يېنىدا تۈۋرۈككە مىخلانغان قاراقچىلارمۇ ئۇنى شۇنداق ھاقارەتلىدى.
45 چۈش ۋاقتى سائەت ئون ئىككىدىن* چۈشتىن كېيىن سائەت ئۈچكىچە* پۈتۈن يەر يۈزىنى قاراڭغۇلۇق باستى.
46 چۈشتىن كېيىن سائەت ئۈچلەردە ئەيسا يۇقىرى ئاۋازدا: «ئېلى، ئېلى، لەما ساباقتانى»، مەنىسى: «ئىلاھىم، ئىلاھىم، نېمىشقا مېنى تاشلاپ قويدۇڭ؟»،— دەپ ئۈنلۈك ۋارقىرىدى.
47 ئۇ يەردە تۇرغانلارنىڭ بەزىلىرى ئۇنى ئاڭلاپ: «بۇ ئادەم ئىلياسنى چاقىرىۋاتىدۇ»،— دېيىشتى.
48 ئۇلاردىن بىرى دەرھال يۈگرەپ بېرىپ، بىر پارچە پاختا رەختنى ئېلىپ كەلدى. ئاندىن ئۇنى شارابقا چىلاپ، قومۇشنىڭ ئۇچىغا باغلاپ،ئەيساغا ئىچكۈزۈش ئۈچۈن ئۇزاتتى.
49 ئەمما، باشقىلار: «توختاپ تۇرغىن، قاراپ باقايلى، ئىلياس پەيغەمبەر ئۇنى قۇتقۇزۇشقا كېلەمدۇ؟»،— دېيىشتى.
50 ئەيسا يەنە بىر قېتىم ئۈنلۈك ئاۋازدا ۋارقىرىدى-دە، نەپىسى ئۈزۈلدى.
51 شۇ ۋاقىتتا، ئىبادەتخانىنىڭ مۇقەددەس جايىدىكى پەردە يۇقىرىدىن تۆۋەنگە ئىككىگە بۆلۈنۈپ يىرتىلدى. يەر-زېمىن تەۋرىنىپ، قورام تاشلار يېرىلدى.
52 قەبرىلەر ئېچىلدى ۋە ئۆلۈم ئۇيقىسىدا ئۇخلاپ ياتقان مۇقەددەسلەرنىڭ جەسەتلىرى تاشقىرىغا چىقىپ قالدى.
53 نۇرغۇن ئادەملەر بۇنى كۆردى (ئەيسا تىرىلگەندىن كېيىن بەزى كىشىلەر مازارلىقتىن ئۆتۈپ، مۇقەددەس شەھەرگە كىردى).
54 بىراق، ئەيسانى كۆزەت قىلىۋاتقان يۈز بېشى ۋە لەشكەرلەر يەر-زېمىننىڭ تەۋرىنىشىنى ۋە باشقا يۈز بەرگەن ئىشلارنى كۆرۈپ، ئىنتايىن قورقۇشقان ھالدا: «ئۇ ھەقىقەتەن خۇدانىڭ ئوغلى ئىكەن»،— دېيىشتى.
55 ئۇ يەردە يەنە يىراقتىن قاراپ تۇرغان نۇرغۇن ئاياللارمۇ بار ئىدى. ئۇلار ئەيساغا خىزمەت قىلىش ئۈچۈن جەلىلىيەدىن ئەگىشىپ كەلگەنىدى.
56 ئۇلارنىڭ ئارىسىدا مەجدەللىك مەريەم، ياقۇپ بىلەن يوسىينىڭ* ئانىسى مەريەم ۋە زەبەدىينىڭ ئوغۇللىرىنىڭ ئانىسىمۇ بار ئىدى.
57 كەچ كىرىشكە يېقىن ئاراماتىيالىق يۈسۈپ ئىسىملىك بىر باي كىشى كەلدى. ئۇمۇ ئەيسانىڭ شاگىرتى ئىدى.
58 ئۇ پىلاتۇسنىڭ ئالدىغا بېرىپ، ئەيسانىڭ جەسىتىنى بېرىشنى سورىدى. شۇنىڭ بىلەن، پىلاتۇس جەسەتنى ئۇنىڭغا بېرىشكە بۇيرۇق قىلدى.
59 يۈسۈپ جەسەتنى ئېلىپ، پاكىز، سۈپەتلىك زىغىر رەخت بىلەن ياخشى ئوراپ كېپەنلىدى.
60 ئۇ ئۇنى قورام تاشقا ئويۇلغان ئۆزىنىڭ يېڭى قەبرىسىگە قويدى. ئاندىن، قەبرىنىڭ ئېغىزىغا يوغان بىر تاشنى دومىلىتىپ قويۇپ كېتىپ قالدى.
61 مەجدەللىك مەريەم بىلەن يەنە بىر مەريەم بۇ يەردە قېلىپ، قەبرىنىڭ ئالدىدا ئولتۇردى.
62 تەييارلىق كۈنىنىڭ ئەتىسى، ئالىي روھانىيلار بىلەن پەرىسىيلەر پىلاتۇسنىڭ ئالدىغا كۆرۈشكىلى كېلىپ،
63 مۇنداق دېدى: «ئەي جانابلىرى، ئاشۇ يالغانچىنىڭ ھايات ۋاقتىدا: ‹مەن ئۈچ كۈندىن كېيىن تىرىلىمەن› دېگەن سۆزلىرى ئېسىمىزگە كەلدى.
64 شۇنىڭ ئۈچۈن، قەبرىنى ئۈچىنچى كۈنگىچە قوغداش ئۈچۈن ئادەم ئەۋەتكەيلا، بولمىسا ئۇنىڭ شاگىرتلىرى كېلىپ، جەسەتنى ئوغرىلاپ كېتىپ، خەلققە: ‹ئۇ تىرىلدى› دېيىشى مۇمكىن. ئۇ چاغدا بۇ ئاخىرقى يالغانچىلىق ئالدىنقىسىدىنمۇ يامانراق بولىدۇ».
65 پىلاتۇس ئۇلارغا: «مانا قاراۋۇللارنى ئېلىپ بېرىپ، قەبرىنى ئۆزۈڭلار بىلگىنىڭلاردەك قوغداڭلار»،— دېدى.
66 ئۇلار لەشكەرلەر بىلەن بېرىپ، قەبرە ئېغىزدىكى تاشنى پېچەتلىدى ۋە قاراۋۇللۇق قىلىپ قەبرىنى قاتتىق قوغدىدى.
بەت ئاستى قۇشۇمچە ئىزاھاتلىرى
^ سۆزمۇ-سۆز: «ئالتىنچى سائەتتىن».
^ سۆزمۇ-سۆز: «توققۇزىنچى سائەتكىچە».
^ ياكى «يۈسۈپنىڭ».