مۇقەددەس كىتاب — چەكسىز دانالىقنىڭ مەنبەسى
تەسەۋۋۇر قىلىپ بېقىڭ: سىز قەدىمىي يادىكارلىقلارغا تولغان تارىخىي مۇزېينى ئارىلاپ زىيارەت قىلىۋاتىسىز. كۆرگەزمە زاللىرىنى ئايلىنىپ يۈرۈپ، كۆپىنچە يادىكارلىقلارنىڭ كونىراپ ئۇپراپ كەتكەن، بۇزۇلغان ياكى رەڭگى سۇسلىشپ ئۆچۈپ كەتكەنلىكىنى بايقىدىڭىز. بەزى يادىكارلىقلارنىڭ پەقەت ئۇششاق پارچىلىرى قالغان ئىدى. ئەمما، كىشى ھەيران قالدۇرىدىغان يېرى، بىر يادىكارلىق ئۈستىدىكى مۇرەككەپ نەقىش ۋە شەكىللەرنىڭ ئۇششاق سىزىقلىرىنى يەنىلا ئېنىق پەرقلەندۈرگىلى بولاتتى. سىز ساياھەت يېتەكچىسىدىن: «بۇ يادىكارلىقنىڭ يىلى بىزنىڭ زامانىمىزغا بەك يېقىنمۇ؟» دەپ سورىدىڭىز. ساياھەت يېتەكچىسى: «ياق، كۆپىنچە يادىكارلىقلارغا قارىغاندا، بۇنىڭ تارىخى ئۇزۇنراق ۋە ھېچقاچان رېمونت قىلىنمىغان». سىز يەنە سورىدىڭىز:«ئۇنداقتا، ئۇ ياخشى ئاسراپ ساقلانغان ئوخشىمامدۇ؟» ساياھەت يېتەكچىسى:«ياق، بۇ قاتتىق قار-يامغۇر ۋە بوران-چاپقۇنلارنى باشتىن ئۆتكۈزگەن ۋە بەزىلەر قەستەن ئۇنى ۋەيران قىلىشقا ئۇرۇنغان»، دېدى. شۇ چاغدا، بەلكىم سىز ھەيران بولۇپ، كۆڭلۈڭىزدە: «ئۇ نېمىدىن ياسالغاندۇ؟» دەپ سورايسىز.
مەلۇم مەنىدە، مۇقەددەس كىتاب قەدىمىي يادىكارلىقلارغا ئوخشايدۇ. كۆپىنچە قەدىمقى كىتابلارغا سېلىشتۇرغاندا، ئۇنىڭ تارىخى ئۇزۇنراق. نۇرغۇن قەدىمىي كىتابلار ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ، كونىراپ خېتى سۇسلىشىپ ئوقۇغۇسىز بولۇپ كېتىدۇ؛ بەزىلىرىنىڭ مەزمۇنى زامانىۋى ئىلىم-پەنگە زىت، بەزىلىرىنىڭ مەزمۇنى ئومۇملاشقان زامانىۋى تىببىي داۋالاش ئىلىمىغا ماس كەلمەيدۇ؛ بۈگۈنگە قەدەر ساقلىنىپ قالغان نۇرغۇن قەدىمقى ئەسەرلەر تولۇق ساقلانمىغان، ۋەيران بولغان ياكى ئۇششاق ئۈزۈندىلىرى قالغان.
مۇقەددەس يازمىلار بولسا، ئۇ باشقا قەدىمقى يازمىلاردىن پەرقلىنىدۇ. مۇقەددەس كىتاب 3500 يىل ئىلگىرى يېزىلىشقا باشلانغان، ئەمما ئۇ تولۇق ساقلانغان. ئەسىرلەر بويى ئۇ كۆيدۈرۈلۈش، مەنئىي قىلىنىش ۋە كەمسىتىلىش قاتارلىق تۈرلۈك ھۇجۇملارغا دۇچ كەلگەن بولسىمۇ، ئۇ يەنىلا ساقلىنىپ قالغان. لېكىن، ۋاقىت ئۆتكەنسېرى مۇقەددەس كىتاب ئۆزىنىڭ ۋاقتىنىڭ ئۆتۈپ كەتمىگەنلىكىنىلا ئەمەس، بەلكى زامانىۋىي ئىلىم-پەنگە ماس كېلىدىغانلىقىنىمۇ ئىسپاتلىغان.
بىز مۇھتاج بولغان ئەمەلىي كۆرسەتمىلەر
بەلكىم سىز: «مۇقەددەس كىتابتىكى تەلىملەرنىڭ بۈگۈنكى تەرەققىي قىلغان دۇنيادا پايدىسى بارمۇ؟»— دەپ سورايدىغانسىز. بۇ سوئالغا جاۋاب تېپىش ئۈچۈن، ئاۋۋال ئۆزىڭىزدىن: «بۈگۈنكى كۈندە ئىنسانىيەت قانداق چوڭ قىيىنچىلىقلارغا دۇچ كېلىۋاتىدۇ؟ كىشىلەرنى ئەڭ ۋەھىمىگە سالىدىغىنى قايسى؟»— دەپ سوراپ كۆرۈڭ. بەلكىم ئۇرۇشلار، مۇھىت بۇلغىنىشى، جىنايەت ياكى پاراخورلۇق مەسىلىلىرى توغرۇلۇق ئويلايدىغانسىز. كېلىڭ، مۇقەددەس كىتابتىكى بەزى ئاساسىي تەلىملەرنى كۆرۈپ باقايلى. شۇلارنى كۆرگەچ، ئۆز-ئۆزىڭىزدىن: «ئەگەر ئادەملەر بۇ تەلىملەرگە ماس ھايات كەچۈرگەن بولسا، بۇ دۇنيا قانچىلىك گۈزەل بولۇپ كېتەر ئىدى؟»— دەپ سوراڭ.
تىنچلىقپەرۋەرلىك
«تىنچلىقپەرۋەرلەر نەقەدەر بەختلىك! چۈنكى، ئۇلار خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى دەپ ئاتىلىدۇ» (مەتتا 5:9). «مۇمكىن بولسا، ئىمكانىيەتنىڭ بارىچە ھەممە ئادەملەر بىلەن تىنچ-ئىناق ئۆتۈڭلار».—رىملىقلار 12:18.
رەھىمدىل ۋە كەچۈرۈمچان بولۇش
«كەچۈرۈمچان بولغانلار نەقەدەر بەختلىك! چۈنكى، ئۇلارمۇ كەچۈرۈم قىلىنىدۇ» (مەتتا 5:7). «ھەتتا بىرىڭلارنىڭ باشقا بىرىگە قارشى شىكايىتىڭلار بولسا، داۋاملىق كەڭ قورساق بولۇپ، بىر-بىرىڭلارنى چىن قەلبىڭلاردىن كەچۈرۈڭلار. يەھۋا a سىلەرنى چىن قەلبىدىن كەچۈرگەندەك، سىلەرمۇ شۇنداق كەچۈرۈڭلار».—كولوسىلىقلار 3:13.
مىللەتچىلىكتىن ئازاد بولۇش
«پۈتۈن يەر يۈزىدە ياشىسۇن دەپ بارچە مىللەتلەرنى بىر ئادەمدىن ياراتتى» (ئەلچىلەر 17:26). «شۇنى ھەقىقىي چۈشىنىپ يەتتىمكى، خۇدا ھەممىنى تەڭ كۆرىدىكەن. 35 قايسى مىللەتتىن بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، ئۇنىڭدىن قورقۇپ، توغرا ئىشلارنى قىلىدىغان ھەرقانداق كىشىنى قوبۇل قىلىدىكەن».—ئەلچىلەر 10:34، 35.
يەرنى ئاسراش
«يەھۋا خۇدا ئادەمنى ئېرەم بېغىنى پەرۋىش قىلىپ، باغدىن خەۋەر ئېلىشقا ئورۇنلاشتۇردى» (يارىتىلىش 2:15). پەرۋەردىگار «يەر يۈزىنى گۇمران قىلغۇچىلارنى گۇمران قىلىدۇ».—ۋەھىيلەر 11:18.
ئاچكۆزلۈك ۋە ئەخلاقسىزلىقتىن نەپرەتلىنىش
«ھەر خىل ئاچكۆزلۈكتىن ساقلىنىڭلار. چۈنكى كشىنىڭ ھەرقانچە مال-دۇنياسى كۆپ بولسىمۇ، ئۇنىڭ ھاياتى ئۇلارغا باغلىق ئەمەس» (لۇقا 12:15). «ھەتتا ئاراڭلاردا جىنسىي ئەخلاقسىزلىق، ھەر خىل ناپاكلىق ياكى ئاچكۈزلۈك تىلغا ئېلىنمىسۇن. چۈنكى، بۇ ئىشلار مۇقەددەس كىشىلەرگە لايىق ئەمەس».—ئەفەسلىكلەر 5:3.
راستچىل ۋە ئىشچان بولۇش
«ھەر ئىشتا راستچىل بولۇشنى خالىغاچ، ۋىجدانىمىزنىڭ پاك ئىكەنلىكىگە ئىشىنىمىز» (ئىبرانىيلار 13:18). «ئوغرىلىق قىلغان كىشى ئەمدى ئوغرىلىق قىلمىسۇن».—ئەفەسلىكلەر 4:28.
مۇھتاجلارغا ياردەم بېرىش
«روھى چۈشكۈنلەرگە تەسەللى بېرىڭلار، ئاجىزلارغا يار-يۆلەك بولۇڭلار، ھەممە ئادەمگە سەۋر-تاقەتلىك بولۇڭلار» (1-سالونىكالىقلار 5:14) «قىيىنچىلىقتا قالغان يېتىم بالىلار ۋە تۇل قالغانلارغا غەمخورلۇق» قىلىڭلار.—ياقۇپ 1:27.
مۇقەددەس كىتابتىكى بۇ ھەقىقەت سۆزلىرى بىزنى ھاياجانلاندۇرۇپلا قالماي، بەلكى ئۇلارنى كۈندىلىك تۇرمۇشىمىزدا قانداق قوللىنىش كېرەكلىكىنى ئۆگىتىدۇ. ئەگەر ئادەملەرنىڭ كۆپىنچىسى بۇ تەلىملەر بويىچە ياشىغان بولسا، قانچىلىك كۆپ قىيىنچىلىقلارنى ھەل بولۇپ كېتەر ئىدى، ھە! شەك-شۈبھىسىزكى، مۇقەددەس كىتابتىكى پرىنسىپلار ئىلگىرىكى ۋاقىتلاردىنمۇ بەكرەك ئەمەلىي قوللىنىشچان ۋە پايدىلىق! مۇقەددەس كىتاب شەخسەن سىزگە قانداق ياردەم بېرەلەيدۇ؟
مۇقەددەس كىتاب تەلىملىرى قانداق پايدا ئەكېلىدۇ؟
بىر دانىشمەن كىشى: «ھېكمەت ئۆز ئىشلىرى بىلەن دەلىللىنىدۇ»،— دەپ ئېيتقان (مەتتا 11:19).سىز بۇ پىكىرگە قوشالامسىز؟ ئېنىقكى، مەسلىھەتنى ئەمەلىي قوللىنىپ، ئۇنىڭ پايدىسىنى كۆرگەندىن كېيىنلا ئۇنى دانا مەسلىھەت، دەپ ئېيتسا بولىدۇ. شۇڭا، بەلكىم سىز: «ئەگەر مۇقەددەس كىتاب ھەقىقەتەن ئەمەلىي پايدىلىق كىتاب بولسا، ئۇنداقتا ئۇ ھاياتىدا مېنى مول مېۋە بېرىشكە يېتەكلىشى كېرەك ئەمەسمۇ؟ بۇ كىتاب دۇچ كېلىۋاتقان قىيىنچىلىقلىرىمنى ھەل قىلىشىمغا قانداق ياردەم بېرەلەيدۇ؟» دەپ ئويلىشىڭىز مۇمكىن. كېلىڭ، بىر مىسالنى كۆرۈپ چىقايلى.
مەريەمنىڭ b ھاياتى ئالدىراش، مەنىلىك ۋە نەتىجىلىك ئىدى. بىراق، ئۇنىڭ بېشىغا كەينى-كەينىدىن قىيىنچىلىقلار كەلگەن. باشتا ئۆسمۈرلۈك يېشىدىكى قىزى ئۆلۈپ كەتتى. كېيىن، يولدىشى ئۇنى تاشلاپ كەتتى. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ ئىقتىسادى قىيىنچىلىقلارغا دۇچ كەلدى. ئۇ بېشىدىن ئۆتكۈزگەنلىرىنى ئېسىگە ئېلىپ: «ئەمدى مەن كىم ؟ قىزىم، ئېرىم، ئۆيۈم ھەم يوق بولدى. ياشاشنىڭ مەن ئۈچۈن بىر ئەھمىيىتى ياكى مەنىسى يوقتەك ھېس قىلدىم»،— دېگەن.
مەريەم ئۆزىنىڭ بېشىدىن ئۆتكۈزگەن ئىشلارنى ئەسلەپ، مۇقەددەس كىتابتىكى سۆزلەرنىڭ ھەقىقەت ئىكەنلىكىگە كۆز يەتكۈزگەنىدى: «ئۆمرىمىز 70 يىلچە بولار، كۈچ ماغدۇرى بارلار 80 ياشقا ئۇلىشار. ئەمما، يىللار مۇشەققەت ۋە ھەسرەتكە تولغاندۇر؛ يىللار بەك تېز ئۈتۈپ كېتەر، ھاياتىمىز ھەم ئۇچۇپ كېتەر».—زەبۇر 90:10.
مەريەم ئەشۇ ئەڭ قىيىن ۋاقىتلاردا مۇقەددەس كىتابتىن تەسەللى تاپقان ئىدى. كېلەركى ماقالىلەردە كۆرسىتىلگەندەك، نۇرغۇن كىشىلەر مۇقەددەس كىتابنىڭ قائىدە-پرىنسىپلىرىنى ئەمەلىيەتتە قوللىنىپ، ھاياتىنى پۈتۈنلەي ئۆزگەرتەلەيدىغانلىقىنى چۈشىنىپ يەتكەن. ئۇلار مۇقەددەس كىتاب يۇقىرىدا تىلغا ئېلىنغان مۇزېيدىكى بىر يادىكارلىققا ئوخشايدۇ، دېگەن پىكىرگە قوشۇلىدۇ. بۇ كىتاب باشقا نۇرغۇنلىغان كونا ۋە ۋاقتى ئۆتكەن كىتابلاردىن كۆپ پەرقلىنىدۇ. بۇنىڭ سەۋەبى نېمە؟ بۇ كىتابنىڭ ئۆزگىچە تارىخى بولغانلىقىمۇ؟ ئۇنىڭدا يېزىلغان ھېكمەتلىك سۆزلەر ئادەم بالىسىنىڭ ئەمەس، خۇدانىڭ بولغانلىقىمۇ؟—1-سالونىكالىقلار 2:13.
بەلكىم، سىز ھايات قىسقا ئىكەنلىكىنى ۋە ئازاب-ئوقۇبەتلەرگە تولغانلىقىنى ئېتىراپ قىلىسىز. بېشىڭىزغا ئېغىر كۈن چۈشكەندە، سىز قەيەردە تەسەللى ۋە ياردەم بېرىدىغان ئىشەنچىلىك مەسلىھەتلەرنى ئىزدەيسىز؟
كېلىڭ، مۇقەددەس كىتاب شەخسەن سىزگە قانداق ياردەم بېرەلەيدىغانلىقىنى كۆرۈپ چىقىڭ. ئۇ
قىيىنچىلىقلاردىن ئىمكانىيەت بارىچە نېرى تۇرۇشقا،
ئۇلارنى ھەل قىلىشقا
ئۇلارغا بەرداشلىق بېرىشكە ياردەم بېرىدىغانلىقىنى كۆرۈپ چىقىڭ.
كېيىنكى ماقالىلەردە مۇقەددەس كىتابتىكى مەسلىھەتلەر ھاياتتا قانداق ياردەم بېرىدىغانلىقى مۇھاكىمە قىلىنىدۇ.
