Kanzhi Vhathu Vha Tshi Ita Phetho Vha Vha Vho Ḓitika Nga Mini?
Vhunzhi ha vhathu vha a tendelana kha uri vhuṅwe vhuḓifari ndi havhuḓi na uri vhuṅwe vhuḓifari ho khakhea tshoṱhe. Sa tsumbo, vhanzhi vha a tenda uri zwo khakhea u vhulaya, u tzhipa na u tambudza ṅwana nga zwa vhudzekani nahone vha a zwi takalela musi muthu a tshi haṱula nga nḓila yo teaho, a tshi sumbedza vhuthu na u pfela vhuṱungu. Fhedzi musi zwi tshi ḓa kha mafhungo a zwa vhudzekani, u fhulufhedzea kana nḓila ya u alusa vhana, vhathu vhanzhi vha tenda uri a hu na phetho yo khakheaho kana i songo khakheaho. Vha vhona u nga phetho iṅwe na iṅwe ine muthu a nga i ita kha enea mafhungo i a ṱanganedzea. Kanzhi vhathu vha ita phetho zwi tshi ya nga nḓila ine vha khou ḓipfa ngayo na uri vhathu vho vha tangaho vha ḓipfa hani nga ha eneo mafhungo. Naa wonoyu ndi muhumbulo wavhuḓi?
NAA RI TEA U ITA PHETHO ZWI TSHI YA NGA NḒILA INE RA KHOU ḒIPFA NGAYO?
Kanzhi ri ita phetho ro ḓitika nga luvalo lwashu, lune lwa ri vhudza uri ndi zwifhio zwo lugaho na zwi songo lugaho. (Vharoma 2:14, 15) Na ṅwana u a kona u vhona arali a sa khou farwa zwavhuḓi nahone u a ḓivhona mulandu musi o khakha. Musi ri tshi khou ḓi aluwa, ri a guda uri zwo lugaho na zwi songo lugaho ndi zwifhio kha vhathu vhane ra fhedza tshifhinga navho, kha vhathu vha hune ra dzula hone kana kha vhurereli. Musi ri tshi ita phetho, luvalo lwashu lu a ri vhudza arali zwine ra khou khetha u zwi ita zwi tshi tshimbidzana na zwe ra guda uri zwo luga kana uri a zwo ngo luga.
Luvalo lwashu lu nga ri ṱuṱuwedza uri ri pfele vhaṅwe vhuṱungu, ri livhuwe na u fara vhaṅwe vhathu zwavhuḓi. Lu nga dovha lwa ri thivhela u ita zwithu zwine zwa nga vhaisa vhane ra vha funa, u ri thivhela u ita zwine zwa nga ri shonisa kana zwine zwa nga ita uri ri ḓivhone mulandu.
Naa ri nga ḓitika nga nḓila ine ra ḓipfa ngayo tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi ita phetho? Musi Garrick a tshi amba nga ha vhutshilo he a khetha u vhu tshila musi a tshee muṱuku u ri: “Ndo vha ndi tshi ita zwiṅwe na zwiṅwe zwine nda funa.” Fhedzi o zwi vhona uri zwe a vha a tshi humbula uri ndi zwone zwo lugaho a zwo ngo vha na mvelelo dzavhuḓi vhutshiloni hawe. O amba uri o vha a “songo takala nga nṱhani ha u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani, u shumisa zwidzidzivhadzi, vhudakwa na dzikhakhathi.”
NAA RI TEA U ITA PHETHO ZWI TSHI YA NGA URI VHAṄWE VHA ḒIPFA HANI NGA ENEO MAFHUNGO?
Kanzhi ri tshi ita phetho ri a sedza uri vhaṅwe vha ḓo dzhia hani dzenedzo phetho. Musi ri tshi ita zwine mashaka ashu, khonani na vhathu vha hune ra dzula hone vha vhona zwo luga, zwi ita uri vha ri ṱhonifhe. Nga yeneyo nḓila ri vha ri tshi khou vhuyelwa nga tshenzhelo dzavho na vhuṱali havho.
Naa u ita phetho zwi tshi ya nga uri vhaṅwe vhathu vha ri mini zwi nga dzulela u ri thusa u ita phetho dzavhuḓi? Musi Priscila a tshee muṱuku o khetha u ita zwithu zwe zwa vha zwo ḓowelea kha thangana yawe ya murole na u ḓidzhenisa kha zwa vhudzekani na vhanna vhanzhi-vhanzhi a sa athu vhingwa. Naho vhaṅwe vha tshi humbula uri zwe a vha a tshi zwi ita zwo vha zwi songo khakhea, ene o vha a songo takala. U ri: “U ita zwe muṅwe na muṅwe a vha a tshi khou ita zwone a zwo ngo ita uri ndi takale. Zwo ita uri ndi dzhie phetho dzi si dza vhuṱali na u vhea vhutshilo hanga khomboni.”
NAA HU NA NḒILA YA KHWINE YA U ITA PHETHO DZAVHUḒI?
Nḓila ine ra ḓipfa ngayo na nḓila ine vhaṅwe vha ḓipfa ngayo ndi ya ndeme musi ri tshi khetha uri zwo lugaho na zwi songo lugaho ndi zwifhio. Fhedzi hu nga si vhe na mvelelo dzavhuḓi arali ra ḓitika nga zwenezwo fhedzi. Nga zwiṅwe zwifhinga, ri nga ḓivhaisa kana u vhaisa vhaṅwe nga nṱhani ha u sa kona u vhona masiandoitwa ane phetho dzashu dza ḓo vha nao. (Mirero 14:12) Naho riṋe na vhaṅwe vhathu ri tshi vhona u nga zwiṅwe zwithu zwo luga, zwi nga kha ḓi ri vhaisa nahone eneo mavhonele a nga shanduka nga u ya ha tshifhinga. Zwithu zwe kale vhathu vhanzhi vha vhona zwo khakhea, ano maḓuvha vhathu vha vho zwi ṱanganedza nahone zwithu zwe kale zwa vha zwi tshi ṱanganedzea, ano maḓuvha zwi vho dzhiiwa zwo khakhea.
Naa hu na tshithu tsha khwine tshine tsha ri thusa u ita phetho ya uri ndi zwifhio zwo lugaho na zwi songo lugaho? Naa hu na vhulivhisi ha nḓila ine ra tea u tshila ngayo vhune ra nga vhu tevhedza ra sala ro takala ri sa ḓisoli?
Ri livhuwa uri tshi hone tshithu tshine ra nga ḓitika ngatsho, tshi re na vhulivhisi ha nḓila ine ra nga tshila ngayo, vhune ra nga vhu fhulufhela vhune ha shuma kha vhathu vhoṱhe fhethu hoṱhe. Thero i tevhelaho i ḓo haseledza nga ha uri ndi mini tshenetsho tshithu tshine tsha ri thusa u ḓivha uri zwo lugaho na zwi songo lugaho ndi zwifhio.