Naa ni kha ḓi humbula musi ni tshi wa ni tshee muṱuku? Khamusi no ḓihuvhadza tshanḓa kana no khuzuwa gona. Naa ni kha ḓi humbula nḓila ye mme aṋu vha ni khuthadza ngayo? Khamusi vho ni ṱanzwa tshenetsho tshilonda nahone vha ni banditsha. No lila, fhedzi maipfi a mme aṋu na lufuno lwe vha ni sumbedza lwone zwo ita uri nga u ṱavhanya ni ḓipfe ni khwine. Nga tshenetsho tshifhinga zwo vha zwo leluwa uri ni khuthadzee.

Fhedzi vhutshilo vhu a konḓa musi ri tshi khou aluwa. Thaidzo dzi a ṋaṋa nahone zwa konḓa u wana khuthadzo. A zwi konadzei uri dzi tandululwe nga banditshi kana nga u kuvhatedzwa nga mme. Ṱhogomelani tsumbo dzi tevhelaho.

• Naa no no vhuya na fhelelwa nga mushumo? Julian o amba uri musi a tshi pandelwa mushumoni, o pfa o tsikeledzea vhukuma. O ri: ‘Ndi ḓo ṱunḓela hani muṱa wanga? Nga murahu ha u shumela khamphani lwa miṅwaha minzhi, ndi ngani ndi tshi vho dzhiiwa ndi si wa ndeme?’

• Khamusi no tsikeledzwa nga u pwashea ha mbingano yaṋu. Raquel o ri: “Musi munna wanga a tshi ntsia miṅwedzi ya 18 yo fhiraho, ndo pfa ndo welwa nga nnḓu na tshiṱanga. Ndo pfa vhuṱungu vhukuma. Ndo pfa vhuṱungu ṋamani na muyani. Nahone zwo ita uri ndi ofhe vhukuma.”

• Khamusi ni na thaidzo khulwane ya mutakalo nahone zwi vhonala hu si na dzilafho. Khamusi nga zwiṅwe zwifhinga ni ḓipfa u fana na musimulalushaka Yobo, we a lila a ri: “Ndo no ’tou dinalea; u tshila tshoṱhe ’thi zwi funi.” (Yobo 7:16) Khamusi ni ḓipfa u fana na Luis ane a vha miṅwahani ya vhu-80, we amba uri: “Nga zwiṅwe zwifhinga, ndi pfa u nga ndo lindela u fa.”

• Kana khamusi ni ṱoḓa khuthadzo nge na felwa nga muthu ane na mu funa. Robert o ri: “Musi murwa wanga a tshi fa kha khombo ya bufho, mathomoni ndo vha ndi sa zwi tendi. Ndo pfa vhuṱungu, vhuṱungu vhune Bivhili ya vhu ṱalusa sa vhu rumbulaho mbilu zwa tou nga ndi khou ṱhavhiwa nga banga.”—Luka 2:35.

Robert, Luis, Raquel na Julian vho wana khuthadzo naho vho vha vhe kha vhuimo vhu tsikeledzaho. Vho khuthadzwa nga Mudzimu Ramaanḓaoṱhe. U khuthadza hani? Naa na inwi u ḓo ni khuthadza?