1. Naho Yehova e Ramaanḓaoṱhe, o ramba vhaṅwe uri vha ite mini?

YEHOVA ndi Ramaanḓaoṱhe. O sika zwithu zwoṱhe nahone u na vhuṱali na maanḓa zwi si na mikano. Musi o no thusa Yobo uri a pfesese zwenezwi, Yobo o ri: “Ndi a zwi ḓivha zwauri ane a kona zwoṱhe ndi’we; a huna tshine wa tshi elekanya wa si tshi vuledze.” (Yobo 42:2) Yehova a nga ita zwiṅwe na zwiṅwe zwine a khetha u zwi ita a sa thuswi nga muthu. Fhedzi u sumbedza lufuno nga u ramba vhaṅwe uri vha shume nae u itela u ḓadzisa ndivho yawe.

2. Ndi ufhio mushumo wa ndeme we Yehova a ramba Yesu uri a u ite?

² Mudzimu o sika Yesu Murwa wawe a sa athu u sika zwivhumbiwa na zwiṅwe zwithu zwoṱhe. Nga murahu, Yehova o tendela Murwa wawe a tshi mu thusa u sika zwiṅwe zwithu zwoṱhe. (Yohane 1:1-3, 18) Muapostola Paulo o ṅwala nga ha Yesu a ri: “Ho shumiswa ene uri zwiṅwe zwithu zwoṱhe zwi sikwe ngei ṱaḓulu na kha ḽifhasi, zwithu zwi vhonalaho na zwi sa  vhonali, hu sa londwi uri ndi dzikhuluṋoni kana vhurena kana mivhuso kana maanḓa. Zwiṅwe zwithu zwoṱhe zwo vha hone nga ene nahone zwo sikelwa ene.” (Vhakolosa 1:15-17) Nga zwenezwo, Yehova ho ngo sokou ṋea Murwa wawe mushumo wa ndeme, fhedzi o vhudza vhaṅwe nga hawo. Ndi ndugelo yavhuḓi lungafhani!

3. Yehova o ramba Adamu uri a ite mushumo ufhio, nahone ndi ngani?

³ Yehova o ramba na vhathu uri vha shume nae. Sa tsumbo, o tendela Adamu a tshi ira zwipuka madzina. (Genesi 2:19, 20) Edzani u humbula dakalo ḽe Adamu a vha e naḽo musi a tshi ita wonoyu mushumo! O guda nga vhuronwane tshivhumbeo tsha zwipuka na nḓila ine zwa ḓifara ngayo, a kona u ira tshiṅwe na tshiṅwe tshazwo dzina. Yehova o sika zwipuka zwoṱhe, nga zwenezwo, o vha a tshi nga kona u zwi ira madzina. Naho zwo ralo, o sumbedza nḓila ine a funa ngayo Adamu nga u mu tendela a tshi ira zwipuka madzina. Mudzimu o ṋea Adamu muṅwe mushumo wa u ita ḽifhasi ḽoṱhe paradiso. (Genesi 1:27, 28) Fhedzi Adamu o fhedzisela o phetha u litsha u shuma na Mudzimu nahone mvelelo ya vha tshengelo khulu khae na vhana vhawe vhoṱhe.—Genesi 3:17-19, 23.

4. Vhaṅwe vhathu vho shuma hani na Mudzimu u itela u ḓadzisa zwine a zwi funa?

⁴ Nga murahu, Mudzimu o ramba vhaṅwe vhathu uri vha shume nae. Noaxe o fhaṱa gungwa ḽe ḽa tshidza ene na muṱa wawe tshifhingani tsha Maḓi Mahulu. Mushe o vhofholola lushaka lwa Isiraele ngei Egipita. Yoshua o livhisa Vhaisiraele Shangoni ḽo Fulufhedziswaho. Solomo o fhaṱa thembele ngei Yerusalema. Maria o vha mme a Yesu. Vhenevha vhoṱhe vha fulufhedzeaho na vhaṅwe vhanzhi vho shuma na Yehova u ḓadzisa zwine a zwi funa.

5. Ri nga shela mulenzhe kha mushumo ufhio? Naa zwi a ṱoḓea uri Yehova a ri katele kha wonoyu mushumo? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.)

⁵ Ṋamusi Yehova u ri ramba uri ri ite zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u tikedza Muvhuso wawe. Hu na nḓila nnzhi dzine ra nga shumela ngadzo Mudzimu. Naho roṱhe ri sa ḓo kona u mu shumela nga nḓila i fanaho, roṱhe ri nga huwelela mafhungo maḓifha a Muvhuso. Yehova o vha a tshi nga ḓiitela wonoyu mushumo. O vha a tshi nga amba na vhathu kha ḽifhasi nga ho livhaho e ṱaḓulu. Yesu o amba uri Yehova o vha a tshi nga ita uri matombo a vhudze vhathu nga ha Khosi ya Muvhuso Wawe. (Luka 19:37-40) Fhedzi Yehova u ri tendela uri ri vhe “vhashumisani” nae. (1 Vhakorinta 3:9) Muapostola Paulo o ṅwala uri: “Ri shumisana nae, ri dovha ra ni ṱuṱuwedza uri ni ṱanganedze vhuthu vhuhulu ha Mudzimu nahone ni si xelelwe nga ndivho yaho.” (2 Vhakorinta 6:1) Ndi ndugelo khulwane u shuma na Mudzimu. Kha ri vhone zwiṅwe zwiitisi zwa uri ndi ngani zwenezwi zwi tshi ri ḓisela dakalo ḽihulwane.

6. Murwa wa Mudzimu wa tanzhe o ṱalusa hani nḓila ye a ḓipfa ngayo nga u shuma na Khotsi awe?

⁶ U shuma na Yehova Mudzimu zwi dzula zwi tshi ita uri vhashumeli vhawe vha takale. Musi a sa athu u ḓa kha ḽifhasi, Murwa wa Mudzimu wa tanzhe o ri: “Nṋe, Yehova o vha e na nṋe a tshi ranga nḓila dzawe . . . Ndo vha ndi nae’ ndi muḓinḓa wawe, a ntakalela nga maḓuvha, ndi tshi tamba phanḓa hawe misi yoṱhe.” (Mirero 8:22, 30) Musi Yesu a tshi shuma na Khotsi awe, o vha o takala ngauri o khunyeledza zwithu zwinzhi nahone o vha a  tshi zwi ḓivha uri Yehova u a mu funa. Fhedzi hu pfi mini nga riṋe?

7. Ndi ngani mushumo wa u huwelela u tshi ita uri ri takale?

⁷ Yesu o amba uri ri a takala musi ri tshi ṋea na musi ri tshi ṋewa. (Mishumo 20:35) Ro vha na dakalo musi ri tshi wana ngoho, fhedzi ndi ngani ri tshi dovha ra takala musi ri tshi vhudza vhaṅwe ngoho? Ngauri ri vha vhona vho takala vhukuma musi vha tshi pfesesa zwine Bivhili ya funza na musi vha tshi thoma u vha na vhushaka na Mudzimu. Ri a takala musi ri tshi vhona vha tshi shandula mahumbulele na matshilele avho. Mushumo wa u huwelela ndi mushumo wa ndeme na u fushaho une ra nga u ita. U ita uri zwi konadzee uri vhane vha vha khonani dza Mudzimu vha wane vhutshilo vhu sa fheli.—2 Vhakorinta 5:20.

8. Ndi mini zwe vhaṅwe vha zwi amba nga ha dakalo ḽa u shuma na Yehova?

⁸ Musi ri tshi thusa vhaṅwe uri vha gude nga ha Mudzimu, ri a zwi ḓivha uri ri khou takadza Yehova na uri u dzhiela nṱha vhuḓidini hashu ha u mu shumela. Zwenezwi zwi dovha zwa ita uri ri takale. (Vhalani 1 Vhakorinta 15:58.) Marco ane a dzula Italy, o ri: “Ndi na dakalo ḽi sa vhambedzwi na tshithu ḽa u ḓivha uri ndi khou ṋea Yehova zwa khwine hu si muṅwe muthu ane a ḓo ṱavhanya u zwi hangwa.” Nga hu fanaho, Franco ane a shuma ngei Italy o ri: “A tshi shumisa Ipfi ḽawe na ndugiselelo dza lwa muya, Yehova u ri humbudza ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe uri tshiṅwe na tshiṅwe tshine ra mu itela tshone ndi tsha ndeme, naho ri tshi nga vhona u nga vhuḓidini hashu a si ha ndeme. Ndi ngazwo u shuma na Mudzimu zwi tshi ita uri ndi takale na u ita uri vhutshilo hanga vhu vhe na ndivho.”

9. Yehova na Yesu vha na vhushaka ha mufuda-ḓe, nahone ndi ngani?

⁹ Musi ri tshi shumisana na vhane ra vha  funa, ri sendela tsini navho. Ri thoma u ḓivha vhumuthu havho na pfaneleo dzavho nga ho engedzeaho. Ri ḓivha zwipikwa zwavho na nḓila ine vha ṱoḓa u zwi swikelela ngayo. Yesu o shuma na Yehova, khamusi lwa miṅwaha ya bilioni. Lufuno vhukati havho lwo khwaṱha nga nḓila ine ha si vhe na tshithu na tshithihi tshine tsha nga vha fhandekanya. Yesu o ṱalutshedza nḓila ye honoho vhushaka ha khwaṱha ngayo musi a tshi ri: “Nṋe na Khotsi ri vhathihi.” (Yohane 10:30) Vho vha vhe na vhuthihi nahone vha shumisana nga vhuḓalo.

10. Ndi ngani u huwelela zwi tshi ri sendedza tsini na Mudzimu na vhaṅwe?

¹⁰ Yesu o humbela Yehova uri a tsireledze vhafunziwa vhawe. Ndi ngani? O rabela a ri: “Uri vha vhe vhathihi samusi na riṋe ri vhathihi.” (Yohane 17:11) Musi ri tshi tshila nga zwilinganyo zwa Mudzimu na u shela mulenzhe kha mushumo wa u huwelela, ri pfesesa pfaneleo dzawe khwine. Ri guda uri ndi ngani zwi vhuṱali u mu fulufhela na u tevhela vhulivhisi hawe. Nahone musi ri tshi sendela tsini nae, na ene u sendela tsini na riṋe. (Vhalani Yakobo 4:8.) Ri dovha ra sendela tsini na vhahashu ngauri ri sedzana na thaidzo na dakalo zwi fanaho, ngauri ri na zwipikwa zwi fanaho. Ri shuma, u takala na u konḓelela roṱhe. Octavia wa ngei Britain, o ri: “U shumela Yehova zwi ntsendedza tsini na vhahashu.” O ṱalutshedza uri ndi nga nṱhani ha uri vhushaka hawe ho thewa kha “tshipikwa na vhulivhisi vhuthihi.” Vhukuma, ri ḓipfa nga nḓila i fanaho. Musi ri tshi vhona vhuḓidini vhune vhahashu vha vhu ita u itela u takadza Yehova, zwi ri sendedza tsini navho.

11. Ndi ngani ri tshi ḓo sendela tsini-tsini na Yehova na vhahashu shangoni ḽiswa?

¹¹ Lufuno lwashu kha Mudzimu na vhahashu lwo khwaṱha zwino, fhedzi lu ḓo khwaṱhesa shangoni ḽiswa. Humbulani nga ha zwithu zwavhuḓi zwine ra ḓo zwi ita tshifhingani tshi ḓaho! Ri ḓo ṱanganedza vho vuswaho na u vha gudisa nga ha Yehova. Ri ḓo dovha ra shuma u ita uri ḽifhasi ḽi vhe paradiso. Zwi ḓo takadza vhukuma u shuma roṱhe na u vha vho fhelelaho nga zwiṱuku nga zwiṱuku nga fhasi ha vhuvhusi ha Kristo. Vhathu vhoṱhe vha ḓo vha na vhushaka ho khwaṱhaho nga tshavho na Yehova, ane ‘zwoṱhe zwi tshilaho a ḓo zwi fusha dakalo.’—Psalme ya 145:16.

12. Mushumo wa u huwelela u ri tsireledza nga nḓila-ḓe?

¹² Ri fanela u tsireledza vhushaka hashu na Yehova. Ri tshila shangoni ḽa Sathane nahone a ro ngo fhelela, nga zwenezwo, zwi a ri lelutshela u humbula na u tshila sa vhathu vha shango. Zwi tou nga u bammbela lwanzheni lune lwa vha na magabelo ane a ri kokodzela hune ra si ṱoḓe u ya hone. Nga zwenezwo, ri fanela u shumisa maanḓa ashu oṱhe uri ri kone u ya hune ra khou ṱoḓa u ya hone. Nga hu fanaho, ri fanela u shuma nga maanḓa u itela u iledza  u ṱuṱuwedzwa nga shango ḽa Sathane. Nga zwenezwo, u huwelela hu ri tsireledza nga nḓila-ḓe? Musi ri tshi amba nga ha Yehova na Bivhili, ri livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwa ndeme na zwavhuḓi, hu si kha zwithu zwine zwa ḓo thenga-thengisa lutendo lwashu. (Vhafilipi 4:8) U huwelela zwi khwaṱhisa lutendo lwashu ngauri zwi ri humbudza mafulufhedziso a Mudzimu na zwilinganyo zwawe zwa lufuno. Zwi dovha zwa ri thusa uri ri dzule ri na pfaneleo dzine ra dzi ṱoḓa u itela u ḓitsireledza kha Sathane na shango ḽawe.—Vhalani Vhaefesa 6:14-17.

13. Muṅwe wa Ṱhanzi wa ngei Australia u ḓipfa hani nga ha mushumo wa u huwelela?

¹³ Musi ri tshi dzula ro farakanea nga u huwelela, u guda na u thusa vhaṅwe tshivhidzoni, ri a tsireledzea ngauri ri vha ri si na tshifhinga tsha u vhilaela nga ha thaidzo dzashu nga ho kalulaho. Joel wa ngei Australia, o ri: “Mushumo wa u huwelela u nthusa u sa hangwa zwine zwa khou itea vhutshiloni. U nkhumbudza khaedu dzine vhathu vha sedzana nadzo na mbuyelo dze nda dzi wana nga u shumisa maitele a Bivhili vhutshiloni hanga. Mushumo wa u huwelela u nthusa uri ndi lingedze u dzula ndi tshi ḓiṱukufhadza; u nṋea tshibuli tsha u ḓitika nga Yehova na nga vhahashu.”

14. Ndi ngani u konḓelela hashu kha u huwelela zwi tshi sumbedza uri muya wa Mudzimu u khou ri thusa?

¹⁴ U huwelela zwi dovha zwa ri ṋea fulufhelo ḽo engedzeaho ḽa uri muya wa Mudzimu u na riṋe. Sa tsumbo: Edzani u humbula ni na mushumo wa u ṋea vhathu vhurotho hune na dzula hone. A ni holelwi kha wonoyo mushumo nahone ni fanela u ḓibadetshela tshinyalelo. Zwiṅwe hafhu, vhathu vhanzhi a vha takaleli honoho vhurotho nahone vhaṅwe vha ni vhengela uri ni a vha ḓisela honoho vhurotho. Ni nga bvela phanḓa na u shuma wonoyo mushumo lwa tshifhinga tshingafhani? Ni nga kulea nungo nga u ṱavhanya nahone na zwi thupha. Naho zwo ralo, vhunzhi hashu ri bvela phanḓa ri tshi huwelela ṅwaha muṅwe na muṅwe, naho ri tshi fhedza tshifhinga na tshelede yashu nahone naho vhathu vha tshi ita miswaswo kana vha ri sinyutshela. Zwenezwi zwi sumbedza uri muya wa Mudzimu u khou ri thusa.

15. U huwelela mafhungo maḓifha zwi tshimbidzana hani na ndivho ya Mudzimu nga ha vhathu?

¹⁵ Mushumo wa u huwelela u tshimbidzana hani na ndivho ya Yehova nga ha vhathu? Ndivho ya Mudzimu yo vha i ya uri vhathu vha tshile tshoṱhe nahone a yo ngo shanduka musi Adamu a tshi ita tshivhi. (Yesaya 55:11) Mudzimu o ita ndugiselelo ya uri ri vhofhololwe kha tshivhi na lufu. Nga nḓila-ḓe? Yesu o ḓa kha ḽifhasi nahone a ṋekedza vhutshilo hawe sa tshirengululi. Fhedzi vhathu vha fanela u thetshelesa Mudzimu u itela uri vha vhuyelwe nga tshirengululi tshawe. Nga zwenezwo, Yesu o gudisa vhathu zwine Mudzimu a  zwi lavhelela khavho nahone o laya vhafunziwa vhawe u ita zwi fanaho. Musi ri tshi huwelela na u thusa vhaṅwe u vha khonani dza Mudzimu ṋamusi, ri khou shuma na Mudzimu nga ho livhaho kha ndugiselelo yawe ya lufuno ya u tshidza vhathu kha tshivhi na lufu.

16. U huwelela hashu hu tshimbidzana hani na mulayo muhulwanesa wa Mudzimu?

¹⁶ Musi ri tshi thusa vhaṅwe u wana nḓila i yaho vhutshiloni vhu sa fheli, ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri a vha funa na u funa Yehova. U “funa vhathu vha mifuda yoṱhe vha tshi tshidzwa nahone vha vha na nḓivho yo teaho ya ngoho.” (1 Timotheo 2:4) Musi Mufarisei a tshi vhudzisa Yesu uri ndi ufhio mulayo muhulwanesa wa Mudzimu, Yesu o ri: “‘U tea u funa Yehova Mudzimu wau nga mbilu yau yoṱhe na nga zwoṱhe zwine wa vha zwone na nga muhumbulo wau woṱhe.’ Ndi yone ndaela ya ndeme vhukuma. Ya vhuvhili ine ya fana na yeneyo ndi heyi: ‘U tea u funa wahau vhunga u tshi ḓifuna.’” (Mateo 22:37-39) Ri thetshelesa wonoyo mulayo nga u huwelela mafhungo maḓifha.—Vhalani Mishumo 10:42.

17. Ni fanela u ḓipfa hani nga ndugelo ya u huwelela mafhungo maḓifha?

¹⁷ Ro fhaṱutshedzwa lungafhani! Yehova o ri ṋea mushumo une wa ri ḓisela dakalo, u ri sendedza tsini nae na vhahashu na une wa tsireledza vhushaka hashu nae. U dovha wa ri ṋea tshibuli tsha u sumbedza u funa Mudzimu na vhaṅwe. Yehova u na vhashumeli vhanzhi u mona na shango nahone vhoṱhe vha na zwiimo zwi sa fani. Fhedzi hu sa londwi uri ri vhaṱuku kana ri vhahulwane, ro pfuma kana ri a shaya, ri na nungo kana a ri na, ri ita zwoṱhe zwine ra nga kona u vhudza vhaṅwe nga ha lutendo lwashu. Ri ḓipfa u fana na Chantel wa ngei France, we a ri: “Muthu muhulwanesa wa fhethu hoṱhe, Musiki wa zwithu zwoṱhe, Mudzimu o takalaho, o ri kha nṋe: ‘Tshimbila! Amba! Nyambele, amba zwi tshi bva mbiluni. Ndi u ṋea nungo dzanga, Ipfi ḽanga ḽine ḽa vha Bivhili, thikhedzo i bvaho ṱaḓulu, vhashumisani vha re kha ḽifhasi, u gudiswa hu bvelaho phanḓa na u livhiswa ho fanelaho nga tshifhinga tsho teaho.’ Ndi ndugelo khulwane lungafhani u ita zwine Yehova Mudzimu a ri humbela zwone na u shumisana nae!”