Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

 Zwe Ra Zwi Vhulunga

A I “Hangwei” Yo Swika Nga Tshifhinga Tsho Teaho

A I “Hangwei” Yo Swika Nga Tshifhinga Tsho Teaho

“A I HANGWEI!” Yeneyo ndi nḓila ye vhanzhi vha ṱalusa ngayo “Creation Drama.” Yo swika nga tshifhinga nahone vhe vha i vhona a vho ngo vhuya vha vuwa vho i hangwa. Vhukuma, “Creation Drama” yo ṋea vhuṱanzi havhuḓi he ha rendisa Yehova nga phanḓanyana ha uri muvhuso wa Hitler u thome u tovhola vhathu vha Mudzimu ngei Yuropa. Fhedzi, “Creation Drama” yo vha i mini?

Bugu Schöpfung (Creation) ye ḽitambwa ḽa vha ḽo thewa khayo

Nga 1914, ofisi khulwane ya vhathu vha Yehova ngei Brooklyn, New York, U.S.A., yo bvisa “Photo-Drama of Creation.” Yo vha i filimu ya dzi-slide ine ya katela mubvumo. “Photo-Drama” yo ṱalelwa nga vhathu vha dzimilioni shangoni ḽoṱhe. Ho vha hu tshi dovha ha vha na iṅwe pfufhi ine ya pfi “Eureka Drama” ye ya bviswa nga 1914. Fhedzi nga vho-1920, dzi-slide, dzifilimu na mutshini wa u zwi tamba zwo vha zwi si tsha shumisea. Naho zwo ralo, ho vha hu tshee na vhathu vhane vha khou ṱoḓa u dovha vha vhona “Photo-Drama.” Sa tsumbo, vhadzulapo vha ngei Ludwigsburg, Dzheremane vho vhudzisa vha ri, “‘Photo-Drama’ i ḓo dovha ya sumbedzwa lini?” Ho vha hu tshi fanela u itwa mini?

U itela uri vha bvele phanḓa vha tshi sumbedza yeneyo “Photo-Drama” nga vho-1920, vhaimeleli vha muṱa wa Bethele ngei Magdeburg, Dzheremane, vho renga dzifilimi kha tshiṱitshi tsha mafhungo ngei Paris, kha ḽa Fura, vha renga na dzi-slide kha khamphani dzine dza dzi bveledza dzi re ngei Leipzig na Dresden. Zwenezwi zwo shumiswa khathihi na dziṅwe dzi-slide dza “Photo-Drama” dze dza vha dzi tshi kha ḓi kona u shumisea.

Wahashu Erich Frost, ramuzika a re na vhutsila, o sika muzika we wa vha u tshi ḓo tambiwa khathihi na dzenedzo dzi-slide. Tshiṅwe tshipiḓa tsha nganea tsho dzhiiwa kha bugu yashu ine ya pfi Creation. Ndi ngazwo nzudzanyo yo vusuluswaho ya “Photo-Drama” yo ṋewa dzina ḽiswa ḽine ḽa pfi “Creation Drama.”

Ḽitambwa ḽiswa ḽo vha ḽo lapfa u fana na “Photo-Drama”—lwa awara dza malo nahone ya sumbedzwa nga madekwana maṅwe na maṅwe a tshi khou tou tevhekana. Yo vha i tshi sumbedza zwidodombedzwa nga ha maḓuvha a tsiko, i tshi dzumbulula zwi re Bivhilini na ḓivhazwakale, nahone ya dovha ya sumbedza uri vhurereli ha mazwifhi a vhu ngo kona u swikelela zwe vha zwi fulufhedzisa. “Creation Drama” yo sumbedzwa ngei Austria, Dzheremane, Luxemburg, na Switzerland, na kha vhathetshelesi vha ambaho Ludzheremane vha re kha maṅwe mashango.

Erich Frost na notsi dzawe dza muzika dze a dzi ṅwalela “Creation Drama”

Erich Frost o ṱalutshedza a ri: “Musi hu tshi sumbedzwa Ḽitambwa ḽeneḽi, ndo ṱuṱuwedza vhashumisani na nṋe, zwihuluhulu vhe vha vha vhe kha khwairi, uri vha shumise tshifhinga tsha u awela u itela u ya kha vhaṱaleli vhoṱhe vha vha ṋee bugu na bugwana dzavhuḓi. Ro  tshimbidza khandiso nnzhi nga yeneyi nḓila u fhira nḓila ye ra vha ri tshi nga zwi ita ngayo nnḓu nga nnḓu.” Johannes Rauthe, we a dzudzanya u sumbedzwa ha ḽitambwa ḽeneḽi ngei Poland na ngei Czech Republic, u humbula uri vhathu vhanzhi vhe vha ḓa u ṱalela vho sia ḓiresi dzavho u itela uri vha ḓe u dalelwa. Ro vhuyelela kha vhenevho vhathu ra vha na khaseledzo dzavhuḓi navho nga ha Bivhili.

Nga vho-1930, vhathu vho vha vha tshi ḓa nga vhunzhi hu si na na vhupfelo ha mare holoni dze ḽeneḽi ḽitambwa ḽa “Creation Drama” ḽa vha ḽi tshi sumbedzwa hone, nahone vhathu vhoṱhe vho vha vha tshi amba nga ha Ṱhanzi dza Yehova. Nga 1933, ho vha hu na vhathu vha ṱoḓaho u vha milioni vho no ṱalelaho ḽeneḽi Ḽitambwa ḽe ḽa dzudzanywa nga ofisi yashu ya davhi ya Dzheremane. Käthe Krauss o ri: “U itela uri ri kone u vhona Ḽitambwa ḽeneḽi u thoma nga Musumbuluwo u swika nga Ḽavhuṱanu, ro vha tshi tshimbila khilomithara dza fumi u ya, na dziṅwe dza fumi u vhuya, ri tshi pfuka maḓakani, zwikwarani na miedzini.” Else Billharz o ri: “Ḽitambwa ḽa ‘Creation Drama’ ḽo vha mutheo wanga wa uri ndi fune ngoho.”

Alfred Almendinger o ṱalutshedza uri musi mme awe vha tshi ya u ṱalela Ḽitambwa ḽeneḽi, vho “vha vho takala vhukuma lwe vha renga Bivhili vha ita ṱhoḓisiso ya u ḓivha ipfi ‘phagatori.’” Samusi vha songo ḽi wana Bivhilini, vho litsha u ya kerekeni vha mbo ḓi lovhedzwa. Erich Frost o ri: “Vhathu vhanzhi vho ṱanganedza ngoho nge vha ṱalela ‘Creation Drama.’”—3 Yoh. 1-3.

Musi vhathu vhanzhi vha tshi khou ṱalela “Creation Drama” na ḽihoro ḽa Vhanazi ḽo vha ḽi tshi khou wana thikhedzo khulwane ngei Yuropa nahone ḽi tshi khou vusa khakhathi. U thoma nga 1933, mushumo wa Dziṱhanzi ngei Dzheremane wo mbo ḓi thivhelwa. U bva nga tshenetsho tshifhinga u swika mafheloni a nndwa ya vhuvhili ya shango nga 1945, Ṱhanzi dza Yehova dza ngei Yuropa dzo tovholwa lwa tshiṱuhu. Erich Frost o fhedza miṅwaha i ṱoḓaho u vha malo o valelwa. Fhedzi o ponyoka nahone nga murahu a shuma Bethele ngei Wiesbaden, Dzheremane. Ḽitambwa ḽa “Creation Drama” ḽo vha ḽi sa hangwei, ḽo swika nga tshifhinga u itela u khwaṱhisa Vhakriste vhanzhi uri vha vhe na tshivhindi samusi vho vha vha tshi ḓo sedzana na milingo ya lutendo lwavho tshifhingani tsha Nndwa ya Shango ya Vhuvhili!—U bva kha zwe ra zwi vhulunga ngei Dzheremane.