Pfukelani kha mafhungo

Zwi Amba Mini U ‘Hulisa Khotsi Au Na Mme Au’?

Zwi Amba Mini U ‘Hulisa Khotsi Au Na Mme Au’?

Phindulo ya Bivhili

 Ndaela ya uri “hulisa khotsi-au na mme-au” i bvelela lunzhi Bivhilini. (Ekisodo 20:12; Doiteronomio 5:16; Mateo 15:4; Vhaefesa 6:2, 3) I katela nyito nṋa dza ndeme.

  1.   U vha dzhiela nṱha. Ni hulisa khotsi aṋu na mme aṋu musi ni tshi livhuha zwoṱhe zwe vha ni itela zwone. Ni nga sumbedza u vha dzhiela nṱha nga u ṱanganedza vhulivhisi havho. (Mirero 7:1, 2; 23:26) Bivhili i ni ṱuṱuwedza uri ni dzhie vhabebi vhaṋu sa “tshizuwo,” nga maṅwe maipfi, ni ḓiṱongise ngavho.—Mirero 17:6.

  2.   U tenda u langiwa ngavho. Ni hulisa khotsi aṋu na mme aṋu nga u ṱhogomela uri Mudzimu o vha ṋea ndugelo ya u ni langa, zwihuluhulu musi ni tshee muṱuku. Vhakolosa 3:20 i vhudza vhaswa u ri: “Thetshelesani vhabebi vhaṋu kha zwoṱhe, nga uri zwenezwo ndi zwine zwa takadza Murena.” Na Yesu musi e muswa o thetshelesa vhabebi vhawe nga u ḓifunela.—Luka 2:51.

  3.   U vha ṱhonifha. (Levitiko 19:3; Vhaheberu 12:9) Kanzhi zwenezwi zwi katela zwine na amba zwone na nḓila ine na zwi amba ngayo. Ndi ngoho uri vhaṅwe vhabebi nga tshiṅwe tshifhinga vha ita zwithu zwine zwa ita uri zwi konḓe u vha ṱhonifha. Naho zwo ralo, vhana vha nga hulisa vhabebi vhavho nga u iledza u vha nyadza nga zwine vha zwi amba na u zwi ita. (Mirero 30:17) Bivhili i funza uri u sema khotsi au kana mme au ndi tshivhi tshihulwane.—Mateo 15:4.

  4.   U vha ṱunḓela. Musi vhabebi vhaṋu vha tshi vha vhalala, vha nga kha ḓi ṱoḓa thuso. Ni nga vha hulisa nga u khwaṱhisedza uri vha na zwine vha zwi shaya. (1 Timotheo 5:4, 8) Sa tsumbo, musi Yesu a sa athu fa, o ita ndugiselelo dza uri mme awe vha ṱhogomelwe.—Yohane 19:25-27.

Mazwifhi malugana na u hulisa khotsi au na mme au

 Mazwifhi: U itela u hulisa khotsi aṋu na mme aṋu ni fanela u tenda vha tshi langa mbingano yaṋu.

 Ngoho: Bivhili i funza uri mbofho ya mbingano ndi ya ndeme u fhira vhuṅwe vhushaka. Genesi 2:24 i ri: “Ndi zwine munna a ḓo sia khotsi-awe na mme-awe ngazwo, a nambatela musadzi wawe, vha vha ṋama nthihi.” (Mateo 19:4, 5) Naho zwo ralo, vhavhingani vha nga vhuyelwa nga nyeletshedzo ya vhabebi, vhomazwale kana vhomakhulu. (Mirero 23:22) Fhedzi, vhavhingani vha nga vhea mikano i thivhelaho u dzhenelela ha mashaka mbinganoni yavho.—Mateo 19:6.

 Mazwifhi: Ni fanela u thetshelesa khotsi aṋu na mme aṋu u fhira Mudzimu.

 Ngoho: Naho Mudzimu o ṋea vhabebi maanḓa muṱani, maanḓa a muthu a na mikano—ha fhiri a Mudzimu. Sa tsumbo, musi khothe khulwane i tshi ṋea ndaela ya uri vhafunziwa vha Yesu vha si thetshelese Mudzimu, vho fhindula vha ri: “Ri fanela u thetshelesa Mudzimu ane a vha muvhusi nṱhani ha vhathu.” (Mishumo 5:27-29) Zwi ngaho zwenezwo, vhana vha thetshelesa vhabebi vhavho “u tendelana na zwine Mudzimu a zwi funa,” nga maṅwe maipfi, vha thetshelesa vhabebi vhavho kha zwoṱhe zwine zwa si lwisane na milayo ya Mudzimu.—Vhaefesa 6:1

 Mazwifhi: U hulisa khotsi au na mme au zwi ṱoḓa uri u tevhele pfunzo dza vhurereli havho.

 Ngoho: Bivhili i ri ṱuṱuwedza uri ri ṱolisise zwine ra khou funzwa zwone uri ri vhone arali zwi ngoho. (Mishumo 17:11; 1 Yohane 4:1) Musi a tshi ita nga u ralo a nga kha ḓi fheleledza o khetha vhurereli vhu sa fani na ha vhabebi vhawe. Bivhili i amba nga ha vhashumeli vha Mudzimu vha fulufhedzeaho vhe vha si tevhele vhurereli ha vhabebi vhavho, u fana na Abrahamu, Ruthe, na muapostola Paulo.—Yoshua 24:2, 14, 15; Ruthe 1:15, 16; Vhagalata 1:14-16, 22-24.

 Mazwifhi: U itela u hulisa khotsi aṋu na mme aṋu ni fanela u shela mulenzhe kha mushumo wa sialala wa u gwadamela vha fhasi.

 Ngoho: Bivhili i ri: “U tea u rabela Yehova Mudzimu wau, ngauri ndi ene e eṱhe ane wa tea u mu itela tshumelo khethwa.” (Luka 4:8) Muthu ane a rabela vhomakhulukuku vhawe ha takalelwi nga Mudzimu. Zwiṅwe hafhu, Bivhili i funza uri “vho faho a vha na tshine vha tshi ḓivha.” A vha vhoni naho tshi tshini tshine vha itelwa tshone; a vha koni u thusa kana u huvhadza vha tshilaho.—Muhuweleli 9:5, 10; Yesaya 8:19