NANGUNGUNA NGA ARTIKULO | KAY ANO NGA HI JESUS NAG-ANTOS NGAN NAMATAY?
Nahitabo Gud ba Ito?
Ha katsaringsing han 33 C.E., ginpatay hi Jesus nga Nazareno. Buwa nga gin-akusaran hiya hin sedisyon, duro nga ginkastigo, ngan ginraysang ha pasakitan nga kahoy. Nakaeksperyensya hiya hin masakit nga kamatayon. Kondi ginbanhaw hiya han Dios, ngan paglabay hin 40 ka adlaw, sinaka hi Jesus ha langit.
Inin urusahon nga asoy mababasa ha upat nga Ebanghelyo han Kristiano Griego nga Kasuratan, nga kasagaran nga gintatawag nga Bag-o nga Tugon. Nahitabo gud ba ito nga asoy? Angayan la nga ibangon iton seryoso nga pakiana. Kay kon diri ito tinuod, waray pulos an aton pagtoo ha Kristo ngan ilusyon la an paglaom nga mabuhi hin dayon ha Paraiso. (1 Corinto 15:14) Ha luyo nga bahin, kon nahitabo gud man ito, may maopay nga tidaraon an katawohan nga imo mapapahimulsan. Salit, tinuod ba o susmatanon la an asoy han Ebanghelyo?
AN IGINPAPAKITA HAN MGA EBIDENSYA
Diri pariho ha susmatanon, an asoy han Ebanghelyo husto ha ngatanan nga detalye. Pananglitan, nag-unabi ini hin damu nga lugar, ngan damu hito an mahimo mabisita yana. Nagsusumat liwat ini mahitungod hin tinuod nga mga tawo nga an pag-eksister ginpamatud-an han mga historyador.—Lucas 3:1, 2, 23.
* An paagi han pagpatay ha iya, sugad han iginhuhulagway ha mga Ebanghelyo, uyon ha paagi han mga Romano ha pagpatay ha mga kriminal hito nga panahon. Dugang pa, an mga asoy iginsasaysay ha prangka nga paagi—bisan an diri mag-opay nga ginbuhat han pipira nga apostol ni Jesus. (Mateo 26:56; Lucas 22:24-26; Juan 18:10, 11) Ginpapamatud-an hini ngatanan nga tangkod an mga parasurat han Ebanghelyo, ngan husto an ira iginsurat mahitungod kan Jesus.
Hi Jesus mismo gin-unabi han sekular nga mga parasurat han siyahan ngan ikaduha ka siglo.KUMUSTA MAN AN PAGKABANHAW NI JESUS?
Bisan kon ginkakarawat han kadam-an nga hi Jesus nabuhi ngan namatay, may nagruruhaduha han iya pagkabanhaw. Bisan an iya mga apostol waray tumoo han siyahan nga hibatian nira nga nabanhaw hiya. (Lucas 24:11) Kondi, nawara an ira pagruhaduha han makita nira hiya ngan han iba pa nga disipulo ha magkaiba nga higayon. Oo, nagpakita hiya ha sobra 500 nga tawo ha usa nga higayon.—1 Corinto 15:6.
Bisan pa han peligro nga arestuhon ngan patayon, maisugon nga iginpasamwak han mga disipulo an pagkabanhaw ni Jesus ha ngatanan—bisan ha mga nagpatay mismo ha iya. (Buhat 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Magigin maisugon ba hira kon diri hira sigurado nga hi Jesus nabanhaw gud? Ha pagkamatuod, an iya pagkabanhaw an hinungdan han impluwensya han Kristianidad ha kalibotan hadto ngan yana.
Makikita ha mga asoy han Ebanghelyo mahitungod ha kamatayon ngan pagkabanhaw ni Jesus an ngatanan nga ebidensya nga masasarigan ito ngan uyon ha kasaysayan. Kon babasahon ini hin maopay, makukombinse ka nga nahitabo gud ito. Ngan mas mapaparig-on pa an imo pagtoo kon masabtan mo kon kay ano nga nahitabo ito. Hihisgotan ito ha sunod nga artikulo.
^ par. 7 Hi Tacitus, nga natawo han mga 55 C.E., nagsurat nga “an Kristo, nga gintikangan han ngaran [nga Kristiano], nag-antos hin duro nga sirot durante han paghadi ni Tiberio ha pagmando han gobernador nga hi Ponsio Pilato.” Hi Jesus gin-unabi liwat ni Suetonius (siyahan nga siglo); Judio nga historyador nga hi Josephus (siyahan nga siglo); ngan ni Pliny nga Burobata, gobernador han Bitinia (temprano nga bahin han ikaduha nga siglo).