Ha Sagrado ba nga mga Lugar Sadang Magsingba an mga Kristiano?
KADA tuig, sobra sais milyon an nagbibiyahe ngadto ha hirayo nga kagurangan han mga sedro ha Shima Peninsula ha Japan. Nakadto hira ha Grand Shrine ha Ise, diin ginsisingba ha sulod hin mga dos mil ka tuig na an diosa han adlaw han Shinto nga hi Amaterasu Omikami. Naglilimpyo anay an magsiringba han ira kalugaringon pinaagi ha paghunaw ngan paghugas han ira baba. Katapos, samtang natindog ha atubangan han haiden (dapit han pagsingba), nagbubuhat hira hin rituwal diin nayukbo hira, napakpak, ngan nag-aampo ha diosa. * Gintutugotan han Shinto an mga membro hito nga magbuhat han rituwal han iba nga relihiyon. Ngan para ha iba nga Budhista, mga nag-aangkon nga Kristiano, ngan hadton may iba nga relihiyon, diri sayop an pagbuhat han rituwal han Shinto dida hini nga lugar.
Damu han dagku nga relihiyon ha kalibotan an may sagrado nga lugar, * ngan minilyon an nabisita hito. Ha mga lugar nga nag-aangkon nga Kristiano, damu an singbahan ngan sagrado nga lugar nga gindedikar para kan Jesus, kan Maria, ngan ha mga santo. An iba nga pariho hito nahimumutang ha lokasyon diin nahitabo an mga panhitabo ha Biblia o an diri pa la maiha nga mga “milagro,” o ha mga dapit diin gintitipigan an mga relikya hin relihiyon. Damu an nakadto kay natoo hira nga mas pamamatian an ira pangadi didto. Para ha iba, an pag-abot didto amo an kataposan han ira hirayo nga biyahe ngadto ha sagrado nga lugar (pilgrimage) basi ipakita an ira debosyon.
Mas pamamatian gud ba an pag-ampo o pangamuyo kon hihimoon ito ha sagrado nga lugar? Malilipay ba an Dios ha debosyon nga iginpapakita han mga nagbibiyahe ngadto ha mga sagrado nga lugar? Ngan ha sugad ba nga mga lugar sadang magsingba an mga Kristiano? An mga baton hini mabulig basi masabtan kon ano an sadang naton magin panhunahuna ha pagsingba ha sugad nga lugar ngan kon ano nga klase han pagsingba an nalilipayan han Dios.
MAGSINGBA “HA ESPIRITU NGAN HA KAMATUORAN”
An pag-istorya ni Jesus ngan han usa nga Samaritana nagpapakita han panhunahuna han Dios ha pagsingba didto ha sagrado nga mga lugar. Ha pag-abot ni Jesus ha Samaria, pinahuway hiya ha may atabay hirani ha syudad han Sicar. Nakig-istorya hiya ha babaye nga kinadto basi mag-alog, ngan nag-unabi an babaye hin daku nga kaibahan ha relihiyon han Juan 4:5-9, 20.
Judio ngan Samaritano. “An amon kaapoy-apoyan nagsingba dinhi hini nga bukid,” an babaye nagsiring, “pero nasiring kamo nga ha Jerusalem la kinahanglan magsingba an mga tawo.”—An bukid nga gintutudlok han babaye amo an Bukid Gerisim nga mga 50 kilometros ha norte han Jerusalem. Hadto may templo didto an mga Samaritano diin ginsiselebrar nira an mga piyesta sugad han Paskua. Kondi imbes nga magpokus han ira kaibahan, hi Jesus nagsiring: “Tuod ha akon, babaye, Maabot an panahon nga magsisingba kamo ha Amay, diri dinhi hini nga bukid o ha Jerusalem.” (Juan 4:21) Diri gud katoohan ito nga mga pulong, labi na tikang ha usa nga Judio! Kay ano nga ig-uundang na an pagsingba ha templo han Dios ha Jerusalem?
Hi Jesus nagpadayon: “Yana na an panahon nga an totoo nga mga magsiringba magsisingba ha Amay uyon ha espiritu ngan ha kamatuoran, kay ginbibiling gud han Amay an mga sugad ha ira nga magsisingba ha iya.” (Juan 4:23) Ha sulod hin mga siglo, para ha mga Judio an magarbo nga templo ha Jerusalem amo an sentro han ira pagsingba. Nakadto hira hin tulo ka beses ha usa ka tuig basi maghalad ha ira Dios, hi Jehova. (Eksodo 23:14-17) Pero hi Jesus nagsiring nga mababag-o ini ngatanan ngan an “totoo nga mga magsiringba” magsisingba “ha espiritu ngan ha kamatuoran.”
An templo han mga Judio usa nga istraktura ha espisipiko nga lokasyon. Pero an espiritu ngan kamatuoran diri pisikal, ngan diri nalilimitahan han pisikal nga lokasyon. Salit, nagsiring hi Jesus nga an tinuod nga pagsingba han mga Kristiano diri nakasentro o nakadepende ha pisikal nga istraktura o lugar, bisan pa man ha Bukid Gerisim, ha templo ha Jerusalem, o ha bisan ano nga sagrado nga lugar.
Durante hini nga pakiistorya ha Samaritana, gin-unabi liwat ni Jesus nga “an panahon” para hini nga pagbag-o ha pagsingba ha Dios “maabot.” San-o? Inabot ito han gintapos ni Jesus, pinaagi han iya halad nga kamatayon, an sistema han pagsingba han mga Judio uyon ha Balaud ni Moises. (Roma 10:4) Kondi nagsiring liwat hiya: “Yana na an panahon.” Kay ano? Kay sugad nga Mesias, gintitirok na niya an mga disipulo nga magtutuman hini nga sugo: “An Dios Espiritu, ngan an nagsisingba ha iya kinahanglan magsingba uyon ha espiritu ngan ha kamatuoran.” (Juan 4:24) Kon sugad, ano an kahulogan han pagsingba uyon ha espiritu ngan kamatuoran?
Han gin-unabi ni Jesus an pagsingba uyon ha espiritu, naghihisgot hiya han paggiya han baraan nga espiritu han Dios nga nabulig ha aton nga masabtan an Kasuratan. (1 Corinto 2:9-12) Ngan an kamatuoran nga gin-unabi ni Jesus amo an husto nga kahibaro han katutdoan ha Biblia. Salit diri nakadepende ha espesyal nga lugar an aton pagsingba; lugod, kakarawaton ito han Dios kon uyon ito ha igintututdo han Biblia ngan gin-gigiyahan han baraan nga espiritu.
AN PANHUNAHUNA HAN MGA KRISTIANO HA SAGRADO NGA MGA LUGAR
Ano an sadang magin panhunahuna han mga Kristiano ha pagkadto ngan ha pagsingba didto ha sagrado nga mga lugar? Ha sugo ni Jesus nga an tinuod nga Kristiano sadang magsingba uyon ha espiritu ngan kamatuoran, matin-aw nga an pagsingba ha bisan diin nga sagrado nga lugar waray pulos ha aton langitnon nga Amay. Dugang pa, an Biblia nagsusumat han panhunahuna han Dios ha pagsingba ha imahen. Ito nasiring: “Maglikay kamo ha idolatriya” ngan “maglikay kamo ha mga dios-dios.” (1 Corinto 10:14; 1 Juan 5:21) Tungod hito, an tinuod nga Kristiano diri magsisingba ha bisan diin nga lugar nga gintatagad nga sagrado o may idolo. Salit, an tinuod nga Kristiano diri nagsisingba didto ha sagrado nga mga lugar.
Pero diri ini nangangahulogan nga igindidiri han Pulong han Dios nga mag-ampo, mag-aram, o mamalandong ha lugar nga ginpili han usa. An lugar nga mahapsay ngan may dignidad angayan ha pag-aram ngan ha paghisgot han espirituwal nga mga butang. Diri gihapon sayop an paghimo hin lapida para ha usa nga namatay. Nagpapakita la ini nga karuyag mo hiya hinumdoman, o hinigugma mo hiya. Kondi kon tatagdon ito sugad nga baraan nga lugar o magbubutang hin imahen o relikya didto, magigin supak na gud ito ha ginsiring ni Jesus.
Salit, diri mo kinahanglan kumadto pa ha sagrado nga lugar ha paglaom nga mas pamamatian han Dios an imo pag-ampo didto. Diri liwat malilipay an Dios ha imo o mas bibendisyonan ka kay nagbiyahe ka pakadto ha sugad nga lugar. An Biblia nasiring nga hi Jehova nga Dios, “an Ginoo han langit ngan han tuna, diri naukoy ha mga templo nga hinimo han kamot.” Pero diri ini nagpapasabot nga hirayo hiya ha aton. Mahimo kita mag-ampo ha iya ha bisan diin ngan mamamati hiya tungod kay “hirani hiya ha tagsa ha aton.”—Buhat 17:24-27.
^ par. 2 An mga rituwal mahimo magkaiba-iba ha tagsa nga sagrado nga lugar han Shinto.
^ par. 3 Kitaa an kahon nga “ Ano an Sagrado nga mga Lugar?”