3 Kotou Ako Te Moʼoni ʼo ʼUhiga Mo Sesu
3 Kotou Ako Te Moʼoni ʼo ʼUhiga Mo Sesu
“Ko te ʼAtua, ʼi tona ʼofa lahi ki te mālamanei, neʼe ina foaki mai tona ʼAlo ʼulu tokotahi, koteʼuhi ko ʼaē ʼe tui kiā te ia, ke ʼaua naʼa fakaʼauha kae ke ina maʼu ia te maʼuli heʼegata.”—Soane 3:16.
KOTEĀ TE FAKAFIFIHI? ʼE ʼui e ʼihi ko Sesu neʼe mole maʼuli moʼoni ia. ʼE tui e ʼihi atu neʼe maʼuli moʼoni kae neʼe hagē pē ia ko te tagata fuli pē pea kua fualoa ia tona mate.
ʼE KOTOU LAVA TAUʼI FEAFEAʼI TE FAKAFIFIHI ʼAIA? Kotou faʼifaʼitakiʼi ia te tisipulo ko Natanaele. a Ko tona kaumeʼa ko Filipo neʼe ina ʼui age, ʼi tana ia manatu, kua ina maʼu ia te Mēsia—“ko Sesu, [te] foha ʼo Sosefo, mai Nasaleti.” Kae neʼe mole hoko tui atu aipē e Natanaele ʼuhi he neʼe manatu e Filipo kua ina maʼu te Mēsia. Kae neʼe ina tali fēnei age: “ ʼE feala koa ke ʼasi he meʼa ʼe lelei mai Nasaleti?” Logolā tana lotolotolua ki te faʼahi ʼaia, kae neʼe ina tali ia te fakaafe ʼaē ʼa Filipo ke “haʼu ʼo sio” tonu. (Soane 1:43-51) ʼE toe fua lelei anai kiā koutou mo kapau ʼe kotou vakavakaʼi e koutou totonu ia te ʼu fakamoʼoni ʼo ʼuhiga mo Sesu. Koteā ʼaē ʼe feala ke kotou fai?
Kotou sivisivi ia te ʼu fakamoʼoni fakahisitolia ʼaē ʼe fakahā ai ko Sesu neʼe maʼuli moʼoni. Ko Josèphe pea mo Tacite, neʼe ko te ʼu tagata fai hisitolia neʼe fakaʼapaʼapaʼi neʼe nā māʼuʼuli ʼi te ʼuluaki sēkulō pea neʼe mole ko he ʼu Kilisitiano. ʼE nā talanoa ʼo ʼuhiga mo Sesu Kilisito ohagē ko he tahi ʼe moʼoni neʼe maʼuli moʼoni. ʼI tana fakamatala pe neʼe feafeaʼi ia te tukugākoviʼi e te Kovana Loma ko Nelone ia te kau Kilisitiano, ʼo ina ʼui neʼe ko nātou ʼaē neʼe natou tutu ia Loma ʼi te taʼu 64 ʼo totatou temi, neʼe tohi fēnei e Tacite: “Neʼe tukugākoviʼi e Nelone pea mo ina tautea ki he ʼu fakamamahi fakamataku ia te kūtuga ʼaē neʼe fehiʼaʼinaʼi ʼuhi ko tanatou ʼu aga, ʼaē neʼe fakahigoaʼi e te hahaʼi ko te kau Kilisitiano. Ko Kilisito, ʼaē ʼe haʼu mai ai tonatou higoa, neʼe tauteaʼi ia ia ki te mate ʼi te temi ʼafio ʼa Tipele, pea neʼe ko te kovana ko Posio Pilato ʼaē neʼe ina fakatotonu tona matehi.”
ʼO ʼuhiga mo te ʼu talanoa ʼaē neʼe fai ʼi te ʼuluaki pea mo te lua sēkulō e te hahaʼi fai hisitolia ʼo ʼuhiga mo Sesu pea mo te kau ʼuluaki Kilisitiano, ʼe ʼui fēnei ʼi te Encyclopædia Britannica, ʼo te taʼu 2002: “Ko te ʼu fakamatala kehekehe ʼaia ʼe natou fakamoʼoni ai ʼi te ʼu temi muʼa, māʼiapē lā mo te ʼu fili ʼo te Lotu Fakakilisitiano neʼe natou tui ki te maʼuli moʼoni ʼa Sesu, ʼaē neʼe kamata fakafihiʼi pea mo fakatafito ki he ʼu fakamoʼoni hala, ʼi te fakaʼosi ʼo te 18 sēkulō, mo te lolotoga ʼo te 19 sēkulō, pea ʼi te kamata ʼo te 20 sēkulō.” ʼI te taʼu 2002, ko te ʼalatike ʼi te sulunale The Wall Street Journal neʼe ʼui fēnei ai: “Tokolahi te hahaʼi sivi Tohi-Tapu, gata pē ki ʼihi hahaʼi neʼe mole natou tui ki te ʼAtua, ʼaē neʼe kua natou tali ko Sesu ʼo Nasaleti neʼe maʼuli moʼoni.”
Kotou vakaʼi te fakamoʼoni ʼaē ko Sesu neʼe fakatuʼuake. ʼI te puke ʼo Sesu e tona ʼu fili, neʼe liʼaki ia Mateo 26:55, 56, 69-75) Hili te puke ʼo Sesu, neʼe mavetevete tana kau tisipulo. (Mateo 26:31) Pea fokifā pē, kua toe mālolohi ake tana kau tisipulo. Ko Petelo pea mo Soane, ʼaki he lototoʼa, neʼe nā fakafeagai mālohi ki te ʼu tagata pē ʼaē neʼe natou fakatuʼutuʼu ke matehi ia Sesu. ʼI te toe mālolohi ʼo te ʼu tisipulo ʼa Sesu, neʼe natou fakamafola ai ia tana ʼu akonaki ʼi te Puleʼaga kātoa ʼo Loma, ʼo natou tali ke matehi nātou kae mole natou fakafisi ki tanatou tui.
ia e tona ʼu kaumeʼa lelei, pea ko tona kaumeʼa ko Petelo, ʼi tana mataku, neʼe fakafisi kiā Sesu, ʼe mole ina ʼiloʼi ia ia. (Koteā te tupuʼaga ʼo te fetogi lahi ʼaia ʼo tanatou aga? ʼE fakamahino e te ʼapositolo ko Paulo ko Sesu neʼe fakatuʼuake mai te mate pea neʼe “hā kiā Sefasi [Petelo], pea ki te toko hogofulu-mā-lua.” ʼE toe ʼui fēnei e Paulo: “ ʼOsi ʼaia pea neʼe hā ki te ʼu tehina e toko nimageau tupu ʼi he temi e tahi.” Tokolahi iā nātou ʼaē neʼe natou sisio tonu kiā te ia, neʼe kei māʼuʼuli ʼi te temi ʼaē neʼe tohi ai e Paulo ia te ʼu folafola ʼaia. (1 Kolonito 15:3-7) Ko te fakamoʼoni ʼa he tokotahi peʼe ko he toko lua ʼaē neʼe mamata ki ai, neʼe lagi faigafua ki te hahaʼi lotolotolua hanatou mole tui ki ai. (Luka 24:1-11) Kae ko te fakamoʼoni ʼa te toko nimageau tupu hahaʼi ʼaē neʼe natou mamata ki ai, ʼe ko he fakamoʼoni mālohi ʼaia ko Sesu neʼe fakatuʼuake mai te mate.
KOTEĀ TE ʼU LELEI ʼE MAʼU? Ko nātou ʼaē ʼe natou tui kiā Sesu pea mo fakalogo kiā te ia, ʼe lava fakamolemole tanatou ʼu agahala pea mo natou maʼu ai he leʼo ʼo loto ʼe maʼa. (Maleko 2:5-12; 1 Timoteo 1:19; 1 Petelo 3:16-22) Kapau ʼe natou mamate, ʼe fakapapauʼi e Sesu ʼe ina fakatuʼuake anai nātou “ ʼi te ʼaho fakamuli.”—Soane 6:40.
Kapau ʼe kotou fia maʼu he tahi ʼu fakamahino, vakaʼi ia te tohi Koteā ʼAē ʼe Akoʼi Moʼoni Mai ʼi Te Tohi-Tapu? ʼi te kāpite 4, ko tona kupu tāfito: “Ko Ai Ia Sesu Kilisito?” b
[ʼU nota]
a Ko te ʼu tagata faitohi ʼo te ʼu Evaselio, ʼaē ko Mateo, mo Maleko pea mo Luka ʼe natou fakaʼaogaʼi ia te higoa ʼaē ko Paletolomeo mokā natou talanoa kiā Natanaele.
b Neʼe tā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.
[Paki ʼo te pasina 7]
Ohagē ko Natanaele, kotou sivisivi te ʼu fakamoʼoni ʼo ʼuhiga mo Sesu