Lucas 1:1-80
1 Teofilu, aiwazé pese na dama ꞌre iꞌaihâimana mono, daꞌahâ na ma tô dasima wẽ zaꞌra ni, waꞌreb zaꞌra iromhâimanazém na rowasuꞌu na, da te ãma robꞌuiꞌéré zaꞌra da hã,
2 romhuri na te te isãnaꞌratazém hawi isiré ꞌre inomro mono norĩ te te ꞌre iꞌmadâꞌâ zaꞌra mono norĩ nhimirowasuꞌu na wama, Rowasuꞌuwẽ itém na te te ꞌre irowasuꞌu mono zém na hã.
3 Ã hã romhuri te te ãma isãnaꞌratazém hawi, marĩ te te ꞌre iꞌaꞌmanharĩ mono zém na, ĩzama wa tô ãma romnhoré, te ãma pibui pese sina. Tahawa, Teofilu, wa tô ĩsima wẽ, ĩzama te ãma aima robꞌuiꞌéré da, iwaꞌõtõ mono bâ,
4 a hã waihuꞌu zaꞌra da, uburé tô sena ꞌre ihâimana zaꞌra mono na, da te aima ãma iromnhoré zaꞌra zé hã.
Zuwã Batista hã ipotozé
5 Erodi hã Zudéa na danhiptiꞌa nhoꞌõmo nhisi ãma, apito na ꞌre hâimana mono ré hã, te ꞌre hâimana sasedoti Zacaria na isisi hã. Ta hã sasedoti Abiasihi te, sasedoti norĩ ubumroi ꞌremhã. Imro hã Izabéu na isisi, Arãhã nhihudu.
6 Ta norĩ hã te ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma, iꞌuwaibaba na si ꞌre hâimana zahuré. Uburé Danhibꞌapito nhimiroti zahi te uburé te te ꞌre abꞌmadâꞌâ pese zahuré.
7 Tane nherẽ, ꞌra zahuré õ di, Izabéu hã ꞌra waihuꞌu õ wa, duré oto ãma wahub zaꞌẽtẽ zahuré wa.
8 Nimahã bâtâ na hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhorõwa ꞌri ꞌrãihâ ãma, Zacaria hã te tite ꞌmanha, sasedoti nhimiromhuri hã, romhuri te te iꞌmanharĩzéb da hã, bâdâ tãma ihâimanazéb ãma.
9 Sasedoti norĩ hâimanazéb zarina, ma tô Zacaria hã siwi pisutu, ẽtẽre te te siwi ime na, wedewati isadaze hã wedezane na danhoprubzé, da te ꞌre isaꞌra mono zéb ãma, te te zata da. Tahawa ma tô ãzé, Uburé Danhibꞌapito nhorõwa ꞌri ꞌrãihâ u hã.
10 Wedewati isadaze te te zata ré, te rowi idasiꞌubumro norĩ hã rowaptẽrẽ zaꞌra ni.
11 Tawamhã Uburé Danhibꞌapito ma hâiwa hawi romhuriꞌwa hã ma tô Zacariaha nhoꞌre tãma sihâiꞌré. Danhoprubzé wedezane, da te ꞌre isaꞌra mono zém nhimire niwĩ te za, hâiwi.
12 Tawamhã Zacaria hã te te ꞌmadâꞌâ wamhã, ma tô tipahi pese. Marĩ te te duré ꞌmanharĩ waihuꞌu õ di.
13 Tane nherẽ, hâiwa hawi romhuriꞌwa hã ma tô ãne tãma tinha:
— Zacaria, aipahi tõ. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã, tiwi irowaptẽrẽzém na ma tô aimreme wapa. Tahawa Izabéu aimro hã te za tiꞌra. Tawamhã poto wamhã, Zuwã na te za isisi za.
14 Ipotozé hã rowẽ isaꞌẽne te za sina waze, aima hã. Daꞌahâ na te za duré dasima rowẽ zaꞌra ni, ipotozém na hã.
15 E marĩ wa. Ta hã, Uburé Danhibꞌapito tõmo nhoꞌremhã te za pire na ꞌre hâimana. Uva ꞌrãi waꞌu isé hã te te ꞌre hâsi mono õ di za, duré âzé zama. Duré poto hawim haré, te za ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Pẽꞌẽzani ré saꞌẽtẽ uptabi na hã ꞌre mo.
16 Tawamhã ta hã te za apâ aꞌãwisi Izaraéu nhihudu norĩ hã, Uburé Danhibꞌapito u, ite zaꞌra ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono u.
17 Uburé Danhibꞌapito nhowa te za wei mo, siptete na. Duré ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa Elias siptete na ꞌre ihâimana mono ne, te za ꞌre hâimana. Te za duré te te ꞌre abꞌmanharĩ damama norĩ hã tiꞌra norĩ me, rowẽ na apâ siré ꞌre hâimana zaꞌra mono da, duré ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmadâꞌâ õ ꞌwa norĩ hã rowaihu iwẽ na ꞌre hâimana zaꞌra mono da, iꞌuwaibaba na ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ ne. Ãne wamhã, te za daꞌazaꞌra pese, Uburé Danhibꞌapito zô.
18 Tawamhã Zacaria hã te asa sadanha hâiwa hawi romhuriꞌwa, ãne:
— E niha wa za waihuꞌu pese, ta hã tô sena na hã. Wa tô ĩsiꞌihi pese, duré ĩmro zama.
19 Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa hã ma asa sadaꞌâ, ãne:
— Wa hã Gabriéu, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma romhuriꞌwa. Ta hã ma tô we ĩzatõ, Rowasuꞌuwẽ Ité hã te we aima âri da.
20 Te aima irowasuꞌuzém na hã, uburé te za tiromhâiba, bâdâ iꞌuwaibaba iwa iwaptãꞌãzém na. Tane nherẽ, ãma ĩzazei õ di. Tahawa te za aimreme õ. Aimreme watobro õ di za, aiꞌra ipotozéb u hã.
21 Taha ré hã, daꞌahâ na te Zacariaha zô mapari zaꞌra ni rowimhã. Ma tô duré ãma tatobꞌuzu zaꞌra ni, sô rowaptâꞌâ wa, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhorõwa ꞌri ꞌrãihâ ꞌremhã.
22 Rob u watobro wamhã oto, Zacaria hã mreme watobro waihuꞌu õ di. Tawamhã ma tô ãma rosaꞌrata waihuꞌu zaꞌra ni, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhorõwa ꞌri ꞌrãihâ ꞌremhã sõtõ ꞌrowim ne, marĩ te te iꞌmadâꞌâ na hã. Tawamhã mreme watobro waihuꞌu õ wa, ma tô tinhibꞌrata na si dama rowasuꞌu.
23 Tawamhã Zacaria hã, romhuri ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhorõwa ꞌri ꞌrãihâ ꞌremhã tite bâtâ mono hã te te ꞌrãsutu pari, tinhorõwa u ma tô oto mo.
24 Tawamhã suru na ãma ronomro parimhã, Izabéu imro hã ma tô oto tiwasã. Tahawa, imrotõ na aꞌamo isiꞌutõrĩ na hã, ꞌri ꞌrep si ma tô hâimana.
25 Tawamhã Izabéu hã ma tô ãne tinha:
— Uburé Danhibꞌapito hã ma tô oto ĩpawapto. Da te oto dasiwi ꞌre ĩwẽꞌõ mono õ di za, ĩꞌra õ wa.
Zezusi hã za ipotozém na, Mariaha ma, Gabriéu te te iwaihuꞌuzé
26 Tawamhã imropâ na aꞌamo siꞌutõrĩ wamhã, Izabéu iwasãzém na hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma tô satõ, hâiwa hawi romhuriꞌwa Gabriéu hã, Galiléia tiꞌai ãma, ꞌri waꞌõno ꞌre ihâimana mono Nazaré na isisi u.
27 Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa hã ma tô sihâiꞌré piꞌõ ihâiba té iꞌubuni ma, za imro da hã, Zuzé na aibâ isisi ãma. Zuzé hã apito Davihi nhihudu. Piꞌõ ihâiba té iꞌubuni nhisi hã, Maria na.
28 Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa Gabriéu hã ma tô Mariaha ma tinha, ãne:
— Maria, rowẽ na ꞌre iꞌaihâimana mono da si. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã ma tô aiwẽsã. Uburé Danhibꞌapito hã te asiré tihâiba.
29 Tane nherẽ, Maria hã hâiwa hawi romhuriꞌwa te te tãma inharĩzé te te wapari wamhã, niha hã te te rosaꞌrata waihuꞌu õ di. Tahawa ma tô ãma rosaꞌrata pese, marĩ te te wasuꞌu zô, timreme na te te isawizé hã.
30 Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa hã te duré tãma tinha, ãne:
— Maria, aipahi tõ. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã ma tô aiwẽsã.
31 Tahawa, te za aiwasã. Aiꞌra hã te za aima podo, ꞌwatébrémi na. Poto wamhã, Zezusi na te za isisi.
32 Ta hã dama pire uptabi di za. Te za duré da te ꞌre sisi zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Danhipai u ꞌre ihâimana mono ꞌra na. Tawamhã Uburé Danhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã te za tãma pisutu, siꞌapito da, ihiꞌrada Davi, apito na ꞌre ihâimana mono ne.
33 Tawamhã ta hã te za Apito na ꞌre hâimana uꞌâsi, Zacoho nhihudu norĩ ma hã. Duré te te ꞌre idaꞌaꞌmadâꞌâ mono zé hã, niwa siꞌutõrĩ õ di za.
34 Tawamhã Maria hã te sadanha, hâiwa hawi romhuriꞌwa, ãne:
— E niha wa za ĩwasã, niwa aibâ hã te saꞌrese õ nherẽ.
35 Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa hã ma ãma sadaꞌâ, ãne:
— ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Pẽꞌẽzani hã te za we atẽme mo. Duré ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Danhipai u uptabi ꞌre Ihâimana mono waihuꞌu pe hã te za tiꞌawã na aiꞌupsi. Tahawa ꞌwatébrémi za ipodo hã te za da te ꞌre sisi zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra Iwẽ uptabi na.
36 Ana wapté Izabéu zama te aiꞌuté ré tihâiba, hâiba prédu pese nherẽ. ꞌRa waihuꞌu ãna, da te tãma ꞌre nharĩ zaꞌra mono nherẽ, te oto aꞌamo imropâ na tihâiba, aiꞌuté ré hã.
37 E marĩ wa. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma hã, marĩ iꞌmanharĩ waihuꞌu õ, ꞌmaihâimana waihuꞌu õ di.
38 Tawamhã Maria hã ma sadaꞌâ, ãne:
— Wa hã, Uburé Danhibꞌapito ma romhuriꞌwa. Tô ĩma romhâimana, ĩma irowasuꞌuzéb zarina.
Tawamhã hâiwa hawi romhuriꞌwa hã, apâ ma tô oto mo.
Maria hã imorĩzé, Izabéu te te sabu da
39 Ãne hã romhâimana parimhã, Maria hã ma tô sima robzaꞌra pese. Taha pari siꞌabaꞌré na ma tô mo, ꞌri waꞌõno ꞌre iꞌmaihâimana mono u, Zudéa ꞌre ẽtẽ ꞌrãihâ ꞌratamhã.
40 Wisi wamhã, ma tô ãzé Zacariaha nhorõwa u. Tame ma tô sawi, Izabéu hã.
41 Tawamhã Izabéu hã, Maria te te isawizé te te wapari wamhã, aiꞌuté idiꞌi ꞌremhã ma tô ꞌre sirési. Tawamhã Izabéu hã ma tô tihâiba, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Pẽꞌẽzani ihâiba ꞌremhã ꞌmasisi na.
42 Tahawa mreme ꞌrãihâ na ma tô tinha ãne, rowẽ te:
— Iwẽ hã ma tô aima pisutu ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã, piꞌõ norĩ nhipai u. Iwẽ hã ma tô duré pisutu, aiꞌra ꞌwatébrémi za aima ipoto ma zama!
43 E wa hã tiha na ĩhâimana bâ, ma Ĩnhibꞌapito na we ĩzabu.
44 Aimreme na ĩzawizé te wapari wamhã, aiꞌuté ĩdiꞌi ꞌremhã ma tô rowẽ te, ꞌre sirési.
45 Aima iwẽ hã ma tô pisutu, Uburé Danhibꞌapito te te aima inharĩzém na sazei wa, za aima iromhâimanazém na hã.
Maria hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma iwatazé
46 Tawamhã Maria hã ma tô tinha, ãne:
47 — Ĩnhimirosaꞌrata uptabi hã te tiwata, Uburé Danhibꞌapito ãma.Duré ĩpẽꞌẽzani hã te sima rowẽ ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma, ĩnhoꞌreptuiꞌwai ãma.
48 E tihai wa. Tite romhuriꞌwa, wapu na ꞌre ihâimana mono ãma rĩtĩ nhoꞌõmo wa.Ã hawimhã oto, uburé ꞌre dapoto zaꞌra mono sidâpâsi te za da te dasiwi ꞌre ĩnhisi, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono iwẽ te te ĩma ipisutu na hã,
49 waihuꞌu pese uptabi na ꞌre Ihâimana mono hã tiha isaꞌẽne te te ĩma ꞌmanharĩ wa. Isisi hã wẽ uptabi di.
50 Ta hã te siba pese na ꞌre hâimana, te te ꞌre iwazé pese zaꞌra mono norĩ ma hã, ꞌre idapoto zaꞌra mono sidâpâsi.
51 Tinhibꞌrata nhiptete na te tiha hã te te ꞌre abꞌmanharĩ. Te duré te te ãma ꞌre aiꞌuté zaꞌra, ꞌrâwi ꞌre isiꞌmadâꞌâ ze zaꞌra mono norĩ ãma hã, te te sima ꞌre irowaꞌõtõ zaꞌra mono zéb zama.
52 Rotiꞌwa norĩ siptete na ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ hã te te ꞌre azani, isãmrazém hawimhã. Tanei õ di, dama wapu na ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ hã te te ꞌre anhoré, pire na ꞌre hâimana zaꞌra mono da.
53 Mra, te te ꞌre isépata zaꞌra mono norĩ ma, te tiha iwẽ hã te te tãma ꞌre anhomri. Tanei õ di, isibro pese norĩ hã te te ꞌre azatõrĩ, sibꞌrata baba na ꞌre nomro mono da.
54 Duréihã ma tô pawaptob zaꞌra, tãma iromhuriꞌwa norĩ Izaraéu nhihudu norĩ hã. Ãma poꞌre siꞌâri õ di, daꞌãma ꞌre isiba mono zém na hã. Te te iropisutuzém na ma tô duré ãma uwaimra, wahiꞌrata norĩ ma hã,
55 Abraꞌãhã ma, duré isihudu ꞌre poto zaꞌra mono sidâpâsi, õne uꞌâsi.
56 Tawamhã Maria hã ma tô nhamra Izabéu ꞌratamhã, siꞌubdatõ aꞌamo na. Taha pari ma tô apâ sina siri, tinhorõwa u hã.
Zuwã Batista hã ipotozé
57 Tawamhã Izabéu ma, oto iꞌra ipotozé bâdâ iwa waptãꞌã wamhã, ma tô oto tãma podo, ꞌwatébrémi na.
58 Poto wamhã, isababa ꞌre isõrõwa zaꞌra mono hã duré isiwadi norĩ zama, rowasuꞌu te te wapari zaꞌra wamhã, Uburé Danhibꞌapito iwẽ uptabi te te tãma iꞌmanharĩzé hã, ma tô isiré sima rowẽ zaꞌra.
59 Tawamhã ipotozém na 8 na bâdâ ãma siꞌutõrĩ parimhã, ꞌwatébrémi hã ma tô siwi ãwisi, da te sihâiwata nhizâri da. Tawamhã imama nhisi na te te aré siwi sisi da, Zacaria na.
60 Tane nherẽ, ina hã ma tô ãne tãma nharĩ zaꞌra:
— Maze di. Zuwã na, te za tinhisi.
61 Tane nherẽ, ma tô ãne tãma nharĩ zaꞌra:
— Tane nherẽ, asiwadi ꞌremhã, niꞌwa hã sisi õ di, Zuwã na hã.
62 Tawamhã ꞌwatébrémi mama ma, tinhibꞌrada hã ma tô ꞌmanharĩ zaꞌra, te te siwi waihuꞌu da, niha za ꞌwatébrémi hã sisi zô.
63 Tawamhã Zacaria hã ma tô ꞌmaiwaptẽ, wedepo ipoꞌo hâpâre hã. Taha na ma tô isisi hã uiꞌéré, ãne: “Zuwã na isisi hã.” Tahawa uburé ma tô ãma titobꞌuzu zaꞌra.
64 Tawamhã awaꞌawi pesere, isadawa hã ma tô tãma siꞌridawa. Ma duré tizoto wairo. Tahawa apâ ma tô oto mreme watobro. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma te duré tiwata.
65 Tawamhã isababa ꞌre isõrõwa zaꞌra mono hã ma tô tãma tipahi pese zaꞌra. Tahawa Zudéa ꞌre ẽtẽ ꞌrãihâ na uburé ꞌre irosaꞌwari mono ꞌremhã, ma tô ãhã na rowasuꞌu hã ropé.
66 Tahawa ãhã na rowasuꞌu, uburé da te iwapari zaꞌra hã ma tô nasi tasisadanharĩ zaꞌra ni, ãne:
— ꞌWatébrémi hã prédu wamhã, ãté niha te za ꞌre hâimana.
E marĩ wa. Uburé Danhibꞌapito waihuꞌu pe hã, tô ãma ꞌre hâimana mono wa.
Zacaria hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma iwatazé
67 Tawamhã Zacaria, Zuwãhã mama hã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Pẽꞌẽzani ré ꞌmasisi na iré hâimana wa, ma tô waihuꞌu siro, ãne:
68 — Uburé Danhibꞌapito ãma si ꞌre wawata uꞌâsi zaꞌra waꞌaba mono, Izaraéu nhihudu norĩ te, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma si, we te te wapawaptob zaꞌra wa, duré tinhibꞌaꞌuwẽ norĩ ma, te te sõmri wa, sima iwẽ na ꞌre ihâimana zaꞌra mono zé hã.
69 Ma tô we watẽme satõrĩ zaꞌra Danhoꞌreptuiꞌwa iwaihuꞌu pese uptabi hã, tãma iromhuriꞌwa, Davihi nhihudu hã.
70 Wahub ahâ na ma tô ãma aiꞌutõ, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ãma iropisutuzém na hã, tizadawa ꞌmahârâꞌwa norĩ aimawi tãma ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ zadawa na.
71 Ta hã ma tô ropisutu, te te wanhoꞌreptu zaꞌra da, wanhitobꞌru norĩ wi, duré wawẽꞌõꞌwa norĩ siptete na wazada ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ wi hã.
72 Ma tô duré ropisutu, daꞌãma ꞌre isiba mono zé hã wamama norĩ ma, te te hâiꞌré da, duré ropisutu zahi iwẽ uptabi hã te te iꞌmanharĩzém na ãma poꞌre puꞌu da.
73 1:73-74 Ropisutu zahi hã ma tô ꞌmanha wahiꞌrada Abraꞌãhã ma, za te te iwaꞌanhoꞌreptu na hã wanhitobꞌru norĩ nhiptetezé wi, tawapsi wapahi ãna wa te ꞌre romhuri zaꞌra mono da, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma.
74 ꞌMadöꞌö 1:73
75 Ãne hã ma tô ꞌmanha, aimawi õhõ ma si ꞌre wahâimana zaꞌra mono da, duré iꞌuwaibaba na si isõꞌremhã, bâtâ sidâpâ tiꞌai ãma wapara na ꞌre wanomro mono ré.
76 Tahawa a hã ꞌwatébrémi, te za da te ꞌre asisi zaꞌra Danhipai u ꞌre Ihâimana mono zadawa ꞌmahârâꞌwa na, Uburé Danhibꞌapito nhowa za aimorĩ wa, bâdâdi hã sô saꞌra pese da.
77 A hã te za aꞌuwẽ norĩ ma ꞌre iwasuꞌu mo, danhoꞌreptuzé hã, za te te sina ꞌre iꞌuwaimrami zaꞌra mono na hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono iwasédé te te ãma ꞌre iꞌabꞌmadâꞌâ mono õ zarina oto.
78 E marĩ wa. Wate ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã simizawi pese uptabi wa, duré daꞌãma ꞌre siba pese mono wa. Tahawa te za ꞌmanha, ite rowaꞌa hã wanhisiwi te te ꞌre rowaꞌa zaꞌra mono da, bâdâ ꞌrãiwatobro wi te te ꞌre irowaꞌa mono ne.
79 Tawamhã rowaꞌa hã te za te te ꞌre rowaꞌa, robra na ꞌre inomro mono norĩ ma hã, tidâꞌâ ma, ꞌre ipahi zaꞌra mono norĩ ma hã. Tawamhã te za te te ꞌre wanhimro, robzei uꞌâsi te, bâdâdi na ꞌre wanomro mono da.
80 Tawamhã ꞌwatébrémi hã te prédu mono. Duré ipẽꞌẽzani hã te te tô siptete uꞌâsi. Te duré rop si ꞌre irosaꞌwari mono ãma ꞌre sãmra, Izaraéu nhihudu norĩ ma isihâiꞌrézéb u.
