NGANI JA PANDANDA | ANA MLUNGU AKUSAJIWONA MWATULI NGONDO?
Ana Mlungu Ŵajiwonaga Mwatuli Ngondo M’yaka 100 Yandanda?
Ulamusi wa Loma ŵalagasyaga Ayuda ŵa mu yaka 100 yandanda. Mpela mwaŵatendelaga acinangolo ŵawo ŵakala, Ayudawo kombolekasoni kuti ŵam’ŵendaga Mlungu mwakuwilisyawilisya kuti ŵakulupusye m’miyala mwa Alomawo. Pali papite ndaŵi Ayudawo ŵapikene ya Yesu. Ana jwalakwe akalosisye kuti ŵaliji Mesiya jwelagucisye. Mwangakayicila, ŵajinji ŵajembeceyaga kuti mundu jweleju ni jucacakulupusya Ayisalayeli m’miyala mwa Aloma ŵangalwe. (Luka 24:21) Nambo jwalakwe nganatenda yeleyo. Mmalo mwakwe, mu 70 C.E., Alomawo ŵayice ni konanga msinda wa Yelusalemu soni nyumba ja Mlungu.
Ana kaneko catendekwe cici? Ligongo cici Mlungu nganaputa ngondo jakwakulupusya Ayuda mpela mwaŵatendele munyumamo? Soni ligongo cici jwalakwe nganiŵalamula Ayudawo kuti aputane ni ŵandu ŵaŵalagasyagawo? Ana nikuti Mlungu ŵacenjile mwaŵajiwonelaga ngondo? Iyayi. Nambo Ayudawo ŵaliji ali acenjile mnope. Jemanjajo ŵamkanile Mwanace jwa Mlungu, Yesu kuti nganaŵa Mesiya. (Masengo 2:36) Ligongo lya yeleyi, mtundu wosope wa Ayuda nganiwuŵasoni paunasi wambone ni Mlungu.
Mlungu ŵaliji ali alesile kuwucenjela mtundu wa Ayuda soni Cilambo Celagucisye. Ŵaliji ali alesilesoni kwakamucisya Ayudawo pangondo. Mpela mwaŵalocesye Yesu, Mlungu ŵalesile kujaliwa mtundu wakala wa Yisalayeli ni ŵasagwile mtundu wine wawaliji Yisalayeli jwausimu. Mkupita kwandaŵi Baibulo jawukolasile mtunduwu kuti “Yisalayeli jwa Mlungu.” (Agalatia 6:16; Matayo 21:43) Mpingo wa Aklistu ŵesagulwe ni msimu waŵele Yisalayeli jwausimu jwa Mlungu. M’yaka 100 yandanda ŵandu ŵaŵaliji mu mpingowu ŵasalile kuti, “Sambano jemanja ali ŵandu ŵa Mlungu.”
Pakuŵa Aklistu wa m’yaka 100 yandanda ŵaliji “ŵandu ŵa Mlungu,” ana Mlungu ŵaputile ngondo pakusaka kwakulupusya m’miyala mwa Aloma ŵangalwe? Kapena ana jwalakwe ŵakundile jemanjajo kuti aputane ngondo ni Alomawo? Iyayi, nganatenda yeleyo. Ligongo cici? Mpela mwatuyiwonele mu ngani jipite jila, Mlungu pakusaka kuputa ngondo akusasagula ndaŵi jakuti ngondojo jitande. Mlungu nganiŵaputilaga ngondo Aklistu wa m’yaka 100 yandanda soni nganiŵalamulaga kuti aputeje ngondo. Yeleyi yikulosya kuti yaka 100 yandanda nganijiŵa ndaŵi jakuti Mlungu apute ngondo jakumasya ŵandu ŵakusakala soni ŵangalwe.
Mwakulandana ni ŵakutumicila ŵa Mlungu ŵakala, Aklistu ŵa m’yaka 100 yandanda ŵasosekwaga kwembeceya ndaŵi ja Mlungu jakuti atyosye ŵandu ŵakusakala soni ŵangalwe. Pandaŵijo, Mlungu nganiŵalamula kuti aputaneje ngondo ni acimmagongo ŵawo. Yesu ŵalosisye cenene yeleyi paŵajiganyaga ŵandu. Mwambone, jwalakwe nganiŵasalila ŵandu kuti ajinjilileje nawo mungondo, nambo ŵasalile kuti, “Ajendelecele kwanonyela acimmagongo ŵawo soni kwapopelela ŵakusiŵalagasya.” (Matayo 5:44) Paŵasalaga kuti msinda wa Yelusalemu ucijonanjikwa ni Aloma mu yaka 100 yandanda, Yesu nganiŵasalila ŵandu kuti caputane ni acimmagongowo, nambo ŵasalile kuti catile. Ayudawo ŵatisile kwene.
Konjecesya pelepa, ndumetume Paulo ŵalembile kuti, “Mkawucisyaga, . . . pakuŵa Malemba gakusati, ‘Kuwucisya kuli kwa une, une ni jwacinjiwucisya,’ akuti m’yoyo Yehofa.” (Aloma 12:19) Paulo ŵakamwile maloŵe ga Mlungu gaŵagasasile yaka yejinji munyumamo ga pa Levitiko 19:18 soni pa Deuteronomo 32:35. Mpela mwatuyiwonele mu ngani jipite jila, litala limo lyele Mlungu ŵacenjelaga ŵandu ŵakwe lyaliji kwakamucisya pangondo jakulimbana ni acimmagongo ŵawo. M’yoyo, maloŵe ga Pauloga gakulosya kuti Mlungu nganacenga mwakusajiwonela ngondo. M’yaka 100 yandanda, Mlungu ŵajiwonaga ngondo mpela litala limo lyakwacenjela ŵandu ŵakwe soni lyakumacisya yakusakala soni yangalwe. Nambope, mpela muyaŵelele kalakala, Mlungu ni juŵasagulaga ndaŵi jakuputila ngondo soni jwakusosekwa kuputa ngondojo.
Mlungu nganiŵalamula Aklistu ŵa m’yaka 100 yandanda kuti aputeje ngondo. Nambi wuli moŵa agano? Ana Mlungu alamwile likuga line lyakwe kuti liputeje ngondo? Kapena ana ajino jili ndaŵi jakuti Mlungu ajinjililepo ni kwaputila ngondo ŵandu ŵakwe? Ana Mlungu akusajiwona catuli ngondo moŵa agano? Ngani jakuyicisya cijijanje yiwusyo yeleyi.
