1-3. 1) ¿Baʼax oʼolal taak kaʼach u kíimsaʼal le máakoʼob yanoʼob tu yotoch Abigailoʼ? 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ le koʼolel jach yanchaj u fejoʼ?

ABIGAILEʼ tu yilaj jach sajakchajaʼan le xiʼipaloʼ yéetel maʼ chéen kunel sajakchajaʼaniʼ. Le xiʼipaloʼ u yojel táan u taal kex cuatrocientos soldadoʼob u kíimsoʼob tuláakal le xiiboʼob yanoʼob tu yotoch Nabal, u yíicham Abigailoʼ. ¿Baʼaxten táan kaʼach u taal kíimsbiloʼob?

² Tuláakal lelaʼ táan kaʼach u yúuchul yoʼolal baʼax tu beetaj Nabal. Jeʼex suukil tiʼeʼ tu beetaj junpʼéel baʼax maʼ maʼalobiʼ. Baʼaleʼ beoraaʼ tu yoksuba yéetel juntúul máak jach chúukaʼan u yóol u soldadoʼob tiʼ yéetel jach u yojloʼob baʼateʼel. Le oʼolal utiaʼal maʼ u kíimsaʼaloʼobeʼ juntúul tiʼ u j-meyajoʼob Nabaleʼ, maʼ xaaneʼ juntúul j-kanan tamaneʼ, bin u yaʼal tiʼ Abigail ka u yil baʼax jeʼel u beetkeʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax jeʼel u beetik juntúul koʼolel tu contra le bukaʼaj soldadoʼoboʼ?

³ Táanil tiʼ k-ilik baʼax tu beeteʼ, koʼox kʼaj óoltik junpʼíit maas le koʼolelaʼ. ¿Máax kaʼach Abigail yéetel bix u modos? ¿Baʼaxten taak kaʼach u kíimsaʼaloʼob? Yéetel ¿baʼax k-kanik tiʼ le fe tu yeʼesoʼ?

4. ¿Bix kʼaj óolaʼanil kaʼach Nabal?

⁴ Maʼ tu páajtal k-aʼalik wa jach jatsʼuts bix u biskuba kaʼach Nabal yéetel Abigail. Letiʼeʼ bin utsil tiʼ tumen tu kaxtaj juntúul maʼalob atantsil, baʼaleʼ tiʼ Abigaileʼ bin kʼaasil. Nabaleʼ ku taaskuba jach nojbaʼalil tumen ayikʼal, le oʼolal maʼ maʼalob u lúubul tiʼ u maasiliʼ. Le Bibliaoʼ maʼatech u jach tʼaan kʼaas tiʼ uláakʼ máak jeʼex u beetik yéetel Nabaleʼ. U kʼaabaʼeʼ u kʼáat u yaʼal «j-maʼ naʼat» wa «j-maʼ tuukul». Le kʼaabaʼaʼ maʼ ojéelaʼan wa letiʼe tsʼaʼabtiʼ ka síijoʼ, wa chéen junpʼéel u pat kʼaabaʼ. Baʼaleʼ jach maʼalob úuchik u taal le kʼaabaʼ tiʼoʼ. Nabaleʼ juntúul «máak jach tsʼíik u tʼaan yéetel kʼaakʼas  máak». Letiʼeʼ jach kʼaas u tʼaan yéetel yaʼab u káaltal, juntúul máak jach chʼaʼan saajkil tiʼ yéetel pʼektaʼan (1 Sam. 25:2, 3, 17, 21, 25).

5, 6. 1) ¿Máakalmáak le jatsʼuts modos jach tu yilaj Abigail u yantaltiʼoʼ? 2) ¿Baʼaxten tsʼoʼok u beel Abigail yéetel Nabal?

⁵ Baʼaleʼ Abigaileʼ jach jelaʼan tiʼ u yíicham. U kʼaabaʼeʼ u kʼáat u yaʼal: «In taataeʼ kiʼimakchajaʼan u yóol». Tuláakal taatatsil yaan u hija kiʼichpaneʼ ku kiʼimaktal u yóol tu yoʼolal, maases wa yaan jatsʼuts modos tiʼ. U suukaʼanileʼ le máaxoʼob jatsʼutstakoʼoboʼ maʼatech u yilik u yantaltiʼob maʼalob modos jeʼex naʼatil, fe yéetel le maʼ u sajaktal máakoʼ. Baʼaleʼ maʼ bey tu beetil Abigailiʼ. Jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ letiʼeʼ «sen kiʼichpan yéetel yaan u naʼat» (xok 1 Samuel 25:3).

⁶ Maʼ xaaneʼ yaan máax jeʼel u tuklikeʼ, ¿baʼaxten túun tsʼoʼok u beel yéetel juntúul wíinik jach minaʼan u naʼat? Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ jach ku yuʼubaʼal u tʼaan le taatatsiloʼob utiaʼal u tsʼoʼokol u beel máakoʼ. Yaʼab tiʼ le taatatsiloʼoboʼ letiʼob kaxtik yéetel máax kun tsʼoʼokol u beel u paalaloʼob. Kex wa maʼ bey úuchik yéetel Abigailoʼ, maʼ xaaneʼ yanchaj baʼax u yil u taataʼob utiaʼal ka tsʼoʼokok u beel yéetel Nabal. Maʼ k-ojel wa tu beetoʼob tumen jach ayikʼal, wa tumen jach kʼaj óolaʼan, wa tumen kʼaʼabéet kaʼach taakʼin tiʼobiʼ. Baʼaleʼ kex jeʼel bukaʼaj taakʼin yaan kaʼach tiʼ Nabaleʼ, maʼ juntúul maʼalob íichamtsiliʼ.

7. 1) Le taatatsiloʼob ku yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ, ¿baʼax maʼatech u beetkoʼob? 2) ¿Baʼax tu chʼaʼtuklaj u beetik Abigail?

⁷ Le taatatsiloʼob yaantiʼob le naʼat ku tsʼáaik le Bibliaoʼ ku kaʼansik tiʼ u paalaloʼob u yeʼesoʼob tsiikil tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ. Le oʼolal maʼatech u chokʼik u paalaloʼob utiaʼal ka tsʼoʼokok u beeloʼob yéetel wa máax chéen tumen yaan taakʼin tiʼ, mix tech u yaʼalikoʼobtiʼob ka káajak u jóokʼoloʼob yéetel wa máax wa maʼ kʼanchajaʼan u tuukuloʼob bey xan wa maʼ u chuk u jaʼabil utiaʼal u tsʼoʼokol u beeloʼobiʼ (1 Cor. 7:36). Baʼaleʼ Abigaileʼ tsʼokaʼaniliʼ u tsʼoʼokol u beeleʼ yéetel maʼ tu páajtal u pʼatik chéen bey u yíichamoʼ, le oʼolal tu chʼaʼtuklaj u beetkuba juntúul maʼalob atantsil tak tuʼux ku béeytaleʼ.

8. ¿Máax poʼochʼ tumen Nabal, yéetel baʼaxten maʼ unaj u beetik kaʼachiʼ?

⁸ Nabaleʼ tu yoksuba ichil junpʼéel nojoch talamil. Letiʼeʼ tu pochʼaj David, juntúul máax chúukaʼan u yóol u meyajt Jéeoba yéetel yéeyaʼan tumen Samuel utiaʼal ka u beet u reyil tu lugar Saúl (1 Sam. 16:1, 2, 11-13). David yéetel 600 u soldadoʼobeʼ tiʼ kajaʼanoʼob kaʼach teʼ desiertooʼ, tumen taak u kíimsaʼal tumen Saúl.

9, 10. 1) ¿Baʼaxten talam u kaxtik kaʼach u kuxtal David yéetel u soldadoʼob? 2) ¿Baʼaxten unaj u tsʼáaik u diosboʼotikil kaʼach Nabal tiʼ David yéetel tiʼ u soldadoʼob yoʼolal le baʼax ku beetkoʼoboʼ? (Ilawil xan le tsolajiloʼ.)

 ⁹ Nabaleʼ kajaʼan kaʼach Maón, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ yaan u yalakʼ tamanoʼob yéetel kex wa jaypʼéel u terrenoʼob naatsʼ tiʼ u noj kaajil Carmelo. U luʼumil le kaʼapʼéel kaajoʼobaʼ jach maʼalobtak yéetel jach yaan xíiwoʼob utiaʼal u janal le 3,000 tamanoʼob yaan kaʼach tiʼoʼ. Tuláakʼ u tséel u luʼumil le kaajaʼ jach tikin yéetel minaʼan mix baʼaliʼ: tu noojoleʼ tiaʼan kaʼach u desiertoil Paraniʼ, yéetel tu laakʼineʼ yaan yaʼabkach witsoʼob bey xan áaktunoʼobiʼ, yéetel pachil tiʼobeʼ tiaʼan le Chʼóochʼ Kʼáaʼnáab (Kimen Kʼáaʼnáab). Teʼ tuʼuxoʼob minaʼan kaʼach mix baʼaloʼ tiʼ ku taʼakikuba David yéetel u soldadoʼobiʼ, le oʼolal jach talam u kaxtik baʼal u jaantoʼob. Maʼ xaaneʼ suuk u yilkoʼob kaʼach u j-kanan tamanoʼob Nabal.

¹⁰ ¿Bix úuchik u tratartaʼal le j-kanan tamanoʼob tumen le soldadoʼoboʼ? Kex chéen chʼaʼabil jeʼel u yoklikoʼob kaʼach le tamanoʼob tiʼoboʼ, maʼ tu beetoʼobiʼ, baʼaxeʼ tu kanáantoʼob u j-meyajoʼob Nabal bey xan le tamanoʼoboʼ (xok 1 Samuel 25:15, 16). Tumen jach yaan tsʼíitsʼik baʼalcheʼobeʼ yaʼab baʼax jeʼel u yúuchul kaʼach tiʼ le j-kanan tamanoʼob bey xan tiʼ le baʼalcheʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ tu noojol le tuʼux ku tsʼoʼokol u luʼumil Israeloʼ yaan xan kʼasaʼan máakoʼob táanxel luʼumiloʼob chéen ku yookloʼob ookoliʼ. *

11, 12. 1) ¿Bix úuchik u kʼáatik David ka áantaʼak tumen Nabal? 2) ¿Baʼaxten maʼ maʼalob le baʼax tu yaʼalaj Nabal tiʼ David yoʼolal le baʼax kʼáataʼabtiʼoʼ?

¹¹ Utiaʼal Davideʼ maʼ chéen chʼaʼabil kaʼach u tséentik le yaʼabkach soldadoʼob teʼ desiertooʼ. Le oʼolal junpʼéel kʼiineʼ tu túuxtaj diez máakoʼob u kʼáatoʼob áantaj tiʼ Nabal. Baʼaleʼ tu yéeyaj xan junpʼéel kʼiin jach maʼalob, u kʼiinil u kʼoʼosol u tsoʼotsel le tamanoʼoboʼ, tumen teʼ kʼiinoʼoboʼ jach suuk u siʼibil janal tumen le máakoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ Davideʼ tu yéeyaj jatsʼuts tʼaanoʼob utiaʼal u kʼáataʼal u yáantaj Nabal. Tumen maas yaʼab u jaʼabil tiʼ letiʼeʼ tu yeʼesaj tsiikil tiʼ jeʼex u beetik juntúul paal yéetel u taataeʼ, le oʼolal meyajnajtiʼ le tʼaan «a paal David». ¿Baʼax túun tu beetaj Nabal? (1 Sam. 25:5-8.)

¹² ¡Letiʼeʼ jach pʼuʼuji! Le xiʼipal ku meyaj tu yiknal Nabaloʼ, tu yaʼalaj tiʼ Abigaileʼ «kʼaas úuchik u kʼáat núuktik u tʼaan» u soldadoʼob David. Nabaleʼ joʼopʼ u yaʼalik Davideʼ chéen juntúul kʼasaʼan máak táan u púutsʼul, yéetel tu yaʼalaj maʼ ken u tsʼáa waaj, jaʼ mix bakʼ tiʼob. Nabaleʼ tu pʼaʼastaj yéetel tu jach mixbaʼalkúuntaj David chéen bey juntúul palitsileʼ. Maʼ xaaneʼ Nabaleʼ jach tu yaʼalaj baʼal tiʼ jeʼex u beetik kaʼach Sauleʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ yaanal bix u tuukul,  letiʼeʼ maʼ tu yilik kaʼach David bey juntúul kʼasaʼan palitsileʼ, baʼaxeʼ jach u yaabiltmaj yéetel u tukultmaj letiʼ ken u beet u reyil tiʼ Israel (1 Sam. 25:10, 11, 14).

13. 1) ¿Baʼax tu beetaj David le ka tu yuʼubaj baʼax tu yaʼalaj Nabaloʼ? 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ Santiago 1:20 yoʼolal le baʼax tu beetaj Davidoʼ?

¹³ Le ka aʼalaʼab tiʼ David baʼax tu yaʼalaj Nabaloʼ, letiʼeʼ jach pʼuʼujeʼ ka tu yaʼalaj tiʼ u soldadoʼob: «líikʼsabaʼex baʼatel». Bey túunoʼ letiʼ yéetel 400 tiʼ u soldadoʼobeʼ jóokʼoʼob yéetel u tuukulil u kíimskoʼob tuláakal le xiiboʼob yanoʼob tu yotoch Nabaloʼ (1 Sam. 25:12, 13, 21, 22). Kex jach yaan baʼax oʼolal kaʼach u pʼuʼujul Davideʼ, baʼaleʼ maʼ maʼalob le baʼax u kʼáat u beetoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «U pʼuʼujul máakeʼ maʼ tu chaʼik u toj kuxtal jeʼex u kʼáat Dioseʼ» (Santiago 1:20). ¿Baʼax túun jeʼel u beetik Abigail utiaʼal maʼ u beetik David le baʼax u tukultmoʼ?

14. 1) ¿Baʼaxten k-aʼalik Abigaileʼ tsʼokaʼaniliʼ u káajal u yutskíintik le kʼaas tu beetaj Nabaloʼ? 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ le modos yanchaj tiʼ Nabal bey xan tiʼ Abigailoʼ?

¹⁴ U jaajileʼ Abigaileʼ yaan baʼax tu beetaj utiaʼal u yutskíintik le kʼaas tu beetaj Nabaloʼ. Letiʼeʼ maʼ bey jeʼex u yíichameʼ tumen tu yuʼubaj le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Le xiʼipaloʼ tu yaʼaleʼ Nabaleʼ «maʼ tu páajtal u yaʼalaʼal mix baʼal tiʼ» (1 Sam. 25:17). Nabaleʼ jach nojbaʼal u yuʼubikuba le oʼolal maʼatech u beetik u cuentail le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼaltiʼoʼ. Le kʼaakʼas modosaʼ jach tiʼ yaʼab máakoʼob yaan xan bejlaʼeʼ. Le xiʼipaloʼ tiʼ Abigail bin u yaʼal le baʼax úuchoʼ tumen u yojel jatsʼuts u modos.

15, 16. 1) ¿Bix tu yeʼesil Abigail bey jeʼex le atantsil ku chʼaʼchiʼitaʼal tu libroil Proverbiosoʼ? 2) ¿Baʼaxten maʼ tu páajtal k-aʼalik wa maʼ tu yeʼesaj tsiikil Abigail tiʼ u yíicham yoʼolal le baʼax tu beetoʼ?

¹⁵ Le Bibliaoʼ ku yaʼalik Abigaileʼ «tu séebaʼanil» tu tuklaj baʼax ken u beete. Letiʼeʼ juntúul koʼolel jach u yojel baʼax ku beetik. Teʼ tsikbalaʼ kantéen u chíikpajal le tʼaan «tu séebaʼanil» le ken úuchuk tʼaan tiʼ le baʼax tu beetaj le koʼolelaʼ. Abigaileʼ tu beetaj junpʼéel siibal utiaʼal David yéetel u soldadoʼob. Tu kaxtaj baʼaloʼob u bis tiʼ David jeʼex waaj, vino, u bakʼel taman yéetel kʼéelbil neekʼoʼob bey xan waajoʼob tsʼaʼan pasas yéetel higoʼob tiʼob. Abigaileʼ jach x-meeyjil le oʼolal u yojel baʼaxoʼob yaan ichil u yotoch. Letiʼeʼ bey jeʼex le atantsil chʼaʼchiʼitaʼab tu libroil Proverbios ka máan kʼiinoʼ (Pro. 31:10-31). Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj tiʼ u j-meyajoʼob ka xiʼikoʼob táanil. Baʼaleʼ jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ «maʼ tu yaʼalaj mix baʼal tiʼ u yíichamiʼ» (1 Sam. 25:18, 19).

 ¹⁶ ¿U kʼáat wa túun u yaʼal Abigaileʼ maʼatech u yeʼesik tsiikil tiʼ u yíicham? Maʼatech. Kʼaʼajaktoʼoneʼ yoʼolal le baʼax tu beetaj Nabal tiʼ Davidoʼ yaʼab máakoʼob kun kíimsbil kaʼachi. Wa maʼ u beetik mix baʼal Abigaileʼ, ¿máasaʼ jeʼel u yaʼalaʼal tak tiʼ letiʼ yanchaj u culpail le baʼax tu beetaj u yíichamoʼ? Maʼ xaaneʼ jeʼel u yúuchul kaʼach beyoʼ, baʼaleʼ Abigaileʼ u yojel maas jach unaj u yuʼubik u tʼaan Dios ke tiʼ u yíicham.

17, 18. ¿Baʼax tu beetaj Abigail ka tu nuptáantaj David, baʼax tu yaʼalaj yéetel baʼaxten jach maʼalob le bix tu beetiloʼ?

¹⁷ Le ka tu nuptáantaj David yéetel u soldadoʼobeʼ, Abigaileʼ tu séebaʼanil éem yóokʼol u burroeʼ ka xolaj tu táan David (1 Sam. 25:20, 23). Yéetel kabal óolal bey xan tu jaajil u yóoleʼ tu kʼáataj ka chʼaʼabak óotsilil tiʼ u yíicham yéetel tiʼ le máakoʼob yaan tu yotochoʼ. ¿Baʼax tu yaʼalaj utiaʼal u péeksik u yóol u puksiʼikʼal David?

¹⁸ Abigaileʼ kʼuch tak u yaʼal bey tiʼ letiʼ anchaj u culpail le baʼax tu beetaj Nabaloʼ yéetel tu kʼáataj tiʼ David ka perdonartaʼak le bix u modos u yíichamoʼ. Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼaleʼ u yíichameʼ jach minaʼan u naʼat, jeʼex u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼoʼ, le oʼolal tu yaʼalajtiʼ chéen kunel ka xiʼik baʼateʼel tu yéetel. Tu yaʼalaj xan ku yilik David bey juntúul máax túuxtaʼan tumen Dios úuchik u yaʼaliktiʼ: «Techeʼ táan a baʼateʼel tu yoʼolal Yuumtsil». U yojel xan yaan u beetik u reyil David, le oʼolal tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik u «beet u nojochil Israel». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan tiʼ maʼ u kíimsik mix máak tumen wa maʼeʼ yaan u pʼáatal chiʼichnak u conciencia (xok 1 Samuel 25:24-31). ¡Jach túun péeksaʼab u yóol David yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ!

19. ¿Baʼaxoʼob tu yaʼalaj David yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Abigailoʼ, yéetel baʼaxten kiʼikiʼtʼantaʼabi?

¹⁹ ¿Baʼax túun tu beetaj David? Le ka tsʼoʼok u tsʼaʼabal le siibal tiʼoʼ tu yaʼalaj: «Kiʼitʼantbil Yuumtsil u [Dios] Israel tu [yaʼalaj] tiʼ teech a nuptáanten, u kiʼtʼantech xan Yuumtsil tu yoʼolal a maʼalob tuukul, tumen bejlaʼeʼ, tsʼoʼok a [beetik maʼ] in wekik kʼiʼikʼ». Tsʼoʼoleʼ Davideʼ tu kiʼikiʼtʼantaj tumen maʼ tu chʼaʼaj saajkil u bis le baʼax kʼáataʼaboʼ, yéetel tu yaʼalaj chéen tu yoʼolal letiʼeʼ maʼ ken u beet le baʼax kʼaas u tukultmaj kaʼachoʼ. Tu yaʼalaj xan tiʼ: «Jeʼel u páajtal a bin yéetel jeetsʼel ta wotocheʼ». Tsʼoʼoleʼ yéetel kabal óolal tu yaʼalajtiʼ: «Bin in beet le baʼax ta kʼáataj tiʼ tenoʼ» (1 Sam. 25:32-35).

20, 21. 1) Le úuchik u suut Abigail yiknal u yíichamoʼ, ¿baʼax maʼalob baʼal ku kaʼansik tiʼ máak? 2) ¿Bix tu yeʼesil Abigail jach yaan u naʼat yéetel maʼ sajak le úuchik u páaʼtik u súutukil utiaʼal u tʼaan yéetel u yíichamoʼ?

²⁰ Le táan u suutoʼoboʼ, maʼ xaaneʼ Abigaileʼ tuukulnaj tiʼ le tsikbal anchaj tiʼoboʼ. Letiʼeʼ tu tsʼáaj cuenta jach chúukaʼan u yóol David  yéetel jatsʼuts u modos, maʼ jeʼex Nabal u yíicham, le máax minaʼan u naʼatoʼ. Baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ seguernaj u tuukul tiʼ leloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «suunaj x-Abigail tuʼux yaan Nabal». Lelaʼ ku yeʼesikeʼ suunaj tu yotoch utiaʼal u seguer u beetkuba juntúul maʼalob atantsil. Suunaj xan utiaʼal u yaʼalik tiʼ Nabal tu bisaj siibaloʼob tiʼ David bey xan tiʼ u soldadoʼob. Lelaʼ jach unaj u yojéeltik kaʼach Nabal. Abigaileʼ tu chʼaʼtuklaj u yaʼaliktiʼ le baʼax úuchoʼ tumen u yojel maas kʼaas ka u yojéelt tu chiʼ yaanal máak. Baʼaleʼ maʼ béeychaj u séeb aʼaliktiʼiʼ, tumen Nabaleʼ táan kaʼach u beetik junpʼéel kʼiinbesaj yéetel jach kalaʼan (1 Sam. 25:36).

²¹ Abigaileʼ tu kaʼa eʼesaj jach yaan u naʼat tumen tu páaʼtaj u jóomol u yóol u yíicham utiaʼal u yaʼaliktiʼ. Kex u yojel kaʼach jeʼel u kʼeʼeyleʼ, letiʼeʼ maʼ sajakchaj tiʼiʼ. Maʼ xaaneʼ tu tuklaj yaan u pʼuʼujul Nabal yéetel yaan u jaʼatsʼal. Baʼaleʼ ka tu yaʼalajtiʼ le baʼax úuchoʼ, Nabaleʼ pʼáat totojkil bey tuunicheʼ (1 Sam. 25:37).

22. ¿Baʼax úuch tiʼ Nabal, yéetel baʼax ku kaʼansiktoʼon yoʼolal tuláakal le loobil ku beetaʼaloʼ?

²² ¿Baʼax túun úuch tiʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik téek tsaʼay junpʼéel kʼojaʼanil tiʼ Nabal. Maʼ k-ojel wa tu tsʼáaj junpʼéel ataque tiʼiʼ. U jaajileʼ kíim diez kʼiinoʼob úuchuk lelaʼ. Baʼaleʼ maʼ kíim chéen yoʼolal le kʼojaʼanil tu tsʼáajtiʼoʼ, le Bibliaoʼ ku yaʼalik Nabaleʼ «loobiltaʼab tumen Yuumtsileʼ, ka kíimi» (1 Sam. 25:38). Bey xuʼulsaʼabik u muʼyaj Abigailoʼ. Bejlaʼeʼ Dioseʼ maʼatech u beetik baʼaloʼob beyaʼ. Baʼaleʼ le tsikbalaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ maʼatech u chéen ilik u beetaʼal loob. Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ mantatsʼ ku beetik baʼax toj ken kʼuchuk u kʼiinil (xok Lucas 8:17).

23. ¿Bix uláakʼ úuchik u kiʼikiʼtʼantaʼal Abigail, yéetel bix tu yeʼesil maʼ ken u taasuba nojbaʼalil kex yaan u beetkuba u yatan David?

²³ Jéeoba beet u xuʼulul u muʼyaj Abigail yéetel yaan xan uláakʼ baʼax tu beetaj utiaʼal u kiʼimaktal u yóol. Ka tu yojéeltaj David tsʼoʼok u kíimil Nabaleʼ tu túuxtaj kʼáatbil tiʼ Abigail wa jeʼel u yóotik tsʼoʼokol u beel tu yéeteleʼ. ¿Baʼax túun tu yaʼalaj Abigail? Letiʼeʼ tu núukaj: «Teneʼ chéen juntúul x-palitsilen utiaʼal David, bíin in pʼoʼ u yookoʼob u palitsiloʼob». Le ka tu yaʼalaj yaan u pʼoʼik u yook u palitsiloʼob Davideʼ, tu yeʼesaj maʼ ken u taasuba nojbaʼalil kex  yaan u beetkuba u yatan le máax ken u beet u reyiloʼ. Abigail túuneʼ tu séeb líiʼsuba utiaʼal u bin yiknal David (1 Sam. 25:39-42).

24. ¿Baʼax talamiloʼob yanchaj tiʼ Abigail úuchik u kaʼa tsʼoʼokol u beel, baʼaleʼ bix ilaʼabik tumen u yíicham bey xan tumen Dios?

²⁴ ¿Mantatsʼ wa túun anchaj kiʼimak óolal tiʼ Abigail jeʼex u tsʼoʼokbal junpʼéel cuentoeʼ? Maʼ, tumen u beetkuba atantsil tiʼ juntúul máak jeʼex Davidoʼ yaan kaʼach u taasik talamil tiʼ. Davideʼ tsʼokaʼaniliʼ u beel yéetel Ahinoam, le oʼolaleʼ Abigaileʼ anchaj xan u aktáantik le talamiloʼob anchaj tiʼ le máaxoʼob yaan maas tiʼ juntúul u yatanoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ táanil tiʼ u beetkuba reyil Davideʼ yaʼab talamiloʼob ken u aktáante. Kex beyoʼ le kuxtal tu máansaj Abigail yéetel Davidoʼ tu taasaj yaʼab kiʼimak óolal tiʼ tumen jach yaabiltaʼab yéetel jach kanáantaʼabi, tsʼoʼoleʼ yanchaj xan juntúul u chaambaloʼob. Juntéenjeak xaneʼ bin u salvart Abigail tiʼ le máaxoʼob okoltoʼ (1 Sam. 30:1-19). Lelaʼ ku yeʼesikeʼ Davideʼ bey jeʼex Jéeobaeʼ tumen jach noj baʼal u yilik le naʼat, le x-maʼ saajkil yéetel le chúukaʼan óolal yaan tiʼ le koʼoleloʼoboʼ.