Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 106

Kaʼapʼéel kettʼaan tiʼ u parcelail uva

Kaʼapʼéel kettʼaan tiʼ u parcelail uva

MATEO 21:28-46 MARCOS 12:1-12 LUCAS 20:9-19

  • U KETTʼAANIL KAʼATÚUL PAALAL

  • U KETTʼAANIL LE J-MEYAJOʼOB TEʼ PARCELAOʼ

Le tiaʼan Jesús teʼ templooʼ tu xaʼakʼbesaj u tuukul le sacerdoteʼob yéetel u nuuktakil le judíoʼob kʼáattiʼ bix u páajtal u beetik yaʼab baʼaloʼoboʼ. Tu makaj u chiʼob yéetel le baʼax tu yaʼalajtiʼoboʼ. Ka tu yaʼalaj junpʼéel kettʼaan utiaʼal u yeʼesik jach máaxoʼob.

Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Juntúul máakeʼ yaan kaʼach kaʼatúul u paalal. Tiʼ le yáax juntúuloʼ tu yaʼalaj: ‹In paal, bejlaʼeʼ xeen meyaj teʼ tuʼux in pakʼmaj uvaoʼ›. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: ‹Maʼalob in Yuum, jeʼel in bineʼ›, baʼaleʼ maʼ biniʼ. Ka náatsʼ tu yiknal le uláakʼ juntúuloʼ tu yaʼalaj xan tiʼ beyoʼ. Le paalaʼ tu yaʼalaj: ‹Maʼ in kʼáatiʼ›. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ yaachaj u yóol yoʼolal le baʼax tu yaʼaloʼ, ka bini. ¿Máakalmáak tiʼ le kaʼatúul paalal tu beetaj baʼax u kʼáat u taataoʼ?» (Mateo 21:28-31). ¿Máasaʼ jach séeb u yilaʼal letiʼe u kaʼatúul paal beet le baʼax tu yaʼalaj u taataoʼ?

Le oʼolal Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le máaxoʼob pʼekmiloʼ: «Tu jaajil kin waʼalikteʼexeʼ, le máaxoʼob kʼamik le impuestoʼob bey xan le koʼoleloʼob chéen bey u máanoʼoboʼ maas naatsʼ yaniloʼob tiʼ u Reino Dios ke teʼex». Le máaxoʼob kʼamik le impuestoʼoboʼ bey xan le koʼoleloʼob chéen bey u máanoʼoboʼ maʼatech u meyajtikoʼob kaʼach Dios. Baʼaleʼ jeʼex le u kaʼatúul paaloʼ letiʼobeʼ bejlaʼeʼ ku meyajtikoʼob. Baʼaleʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ beyoʼob jeʼex le yáax paaloʼ, tumen chéen ku yaʼalikoʼob ku meyajtikoʼob Dios, baʼaleʼ maʼ jaajiʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj ka tsʼoʼoki: «Kex taal Juan (Bautista) ta wiknaleʼex táan u yeʼesikteʼex baʼax maʼalobeʼ, teʼexeʼ maʼ ta creerteʼexiʼ; baʼaleʼ le máaxoʼob kʼamik le impuestoʼob bey xan le koʼoleloʼob chéen bey u máanoʼoboʼ, tu creertoʼob. Teʼex túuneʼ kex ta wileʼex le baʼaxoʼob tu beetoʼ, maʼ ta kʼexaj a tuukuleʼexiʼ yéetel maʼ ta creerteʼexiʼ» (Mateo 21:31, 32).

Ka tsʼoʼokeʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj uláakʼ junpʼéel kettʼaan. Beoraaʼ Jesuseʼ maʼ chéen tu yeʼesaj yaan u xuʼulul u meyajtaʼal Dios tumen u nuuktakil le judíoʼoboʼ, baʼaxeʼ letiʼobeʼ kʼasaʼanoʼob. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Juntúul máakeʼ tu pakʼaj uva, tu kotaj u paach, tu beetaj junpʼéel pila utiaʼal u yeʼetsʼel u kʼaab le uvaoʼ, bey xan junpʼéel torre utiaʼal u kanáantaʼal le paakʼaloʼ, ka túun tu tsʼáaj alquilartbil tiʼ uláakʼ máakoʼob utiaʼal u meyajtoʼob, tsʼoʼoleʼ ka jóokʼ viaje táanxel luʼumil. Ka kʼuch u kʼiinileʼ tu túuxtaj juntúul u palitsil u kʼáat junjaats u yich le paakʼal tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ. Baʼaleʼ, le máakoʼobaʼ tu machoʼob le palitsiloʼ, tu nonokjatsʼtoʼob, ka tu chaʼajoʼob u bin, tsʼoʼoleʼ maʼ tu tsʼáajoʼob mix baʼal tiʼiʼ. Le u yuumil le paakʼaloʼ tu túuxtaj uláakʼ juntúul palitsil; letiʼobeʼ tu kʼokʼoljatsʼtoʼob tu pool yéetel tu poʼopochʼoʼob. Tu túuxtaj xan uláakʼ juntúuleʼ ka kíimsaʼabi; tu túuxtaj xan yaʼab uláakʼ u palitsiloʼob, baʼaleʼ yaan tiʼ letiʼobeʼ nonokjatsʼtaʼaboʼob yéetel uláakʼoʼobeʼ kíimsaʼaboʼob» (Marcos 12:1-5).

¿Tu naʼataj wa le máaxoʼob uʼuyik le kettʼaan baʼax u kʼáat u yaʼaloʼ? Letiʼobeʼ jeʼel u páajtal u kʼaʼajaltiʼob le baʼax u yaʼalmaj le profeta Isaíasaʼ: «U [parcelail] u pakʼal uvaʼob Yuumtsil u yuumil tuláakal páajtalil, le paakʼal jach u táan óoltmajoʼ, u múuchʼ kaajiloʼob Israel, u kaajil Judá. Yuumtsileʼ táan kaʼach u páaʼtik tsiikil tiʼ u yaʼalmajtʼaan, baʼaleʼ chéen kíimsaj wíinikoʼob yaan tu kaajal; táan kaʼach u páaʼtik u beetaʼal baʼax toj, baʼaleʼ chéen tu yuʼubaj u yawatiloʼob loob» (Isaías 5:7). Le kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ láayliʼ jeʼex le yáaxoʼ. U yuumil le parcelaoʼ Jéeoba, le paakʼaloʼ u kaajil Israel, le koot yaan tu baʼpachoʼ letiʼe Ley u tsʼaamaj Dios tiʼoboʼ. Jéeobaeʼ tu túuxtaj u profetaʼob utiaʼal u yáantik le kaaj u tsʼáaʼob maʼalob ichoʼ.

Baʼaleʼ «le máaxoʼob meyajtikoʼ» tu jaʼajatsʼoʼob yéetel tu beetoʼob loob tiʼ le «palitsil» túuxtaʼab tu yiknaloʼoboʼ. Jesuseʼ ku yaʼalik: «Yaan kaʼach uláakʼ juntúul [palitsil] pʼaataltiʼ, u paal, le máax jach u yaabiltmoʼ. Tu tsʼookeʼ tu túuxtaj tu yiknaloʼob, tumen ku yaʼalik kaʼach: ‹Yaan u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ in paal›. Baʼaleʼ le máaxoʼob meyajtik le paakʼaloʼ tu yaʼaloʼob tu baatsiloʼob: ‹Lelaʼ letiʼe máax kun tiaʼalintik le herenciaoʼ; koʼoteneʼex, koʼoneʼex kíimsik utiaʼal ka pʼáataktoʼon le herenciaoʼ›. Ka túun tu machoʼobeʼ, ka tu kíimsoʼob» (Marcos 12:6-8).

Ka tsʼoʼokeʼ Jesuseʼ tu kʼáataj: «¿Baʼax túun ken u beet u yuumil le paakʼaloʼ?» (Marcos 12:9). U nuuktakil le judíoʼoboʼ tu núukoʼob: «Tumen kʼasaʼanoʼobeʼ letiʼeʼ yaan u kíimskoʼob, yéetel yaan u tsʼáaik alquilartbil le parcela tiʼ uláakʼ máakoʼoboʼ. Letiʼobeʼ yaan u kʼubkoʼobtiʼ junjaats u yich le paakʼal tu kʼiiniloʼ» (Mateo 21:41).

Kex maʼ u yojloʼobeʼ, tu yaʼaloʼob baʼax castigoil ken u kʼamoʼob, tumen letiʼobeʼ tiaʼanoʼob ichil «le máaxoʼob meyajtik» u «paakʼal» Jéeobaoʼ, u kaajil Israel. Le maʼalob ich ku páaʼtik kaʼach Jéeoba ka u tsʼáaʼoboʼ táakaʼan u yeʼesik u fejoʼob tiʼ u Hijo, le Mesíasoʼ. Jesuseʼ tu paktaj u nuuktakil le judíoʼoboʼ ka tu yaʼalajtiʼob: «¿Mix juntéen wa ta xokeʼex teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼob tuʼux ku yaʼalik: ‹Le tuunich maʼ óotaʼab chʼaʼabil tumen le máaxoʼob beet le najoʼ, letiʼe nojoch tuunich yéeyaʼab utiaʼal u chuunpakʼil le najoʼ; lelaʼ tu yoʼolal Jéeoba úuchi, yéetel jach kiʼichkelem tu táan k-ich›?» (Marcos 12:10, 11). Ka tsʼoʼokeʼ Jesuseʼ tu maas tsolaj: «Le oʼolal kin waʼalikteʼex: Dioseʼ yaan u luʼsikteʼex u Reino yéetel yaan u tsʼáaik tiʼ uláakʼ máakoʼob jeʼel u yóotkoʼob u kʼuboʼob u yicheʼ» (Mateo 21:43).

Le escribaʼob yéetel u nuuktakil le sacerdoteʼoboʼ tu naʼatoʼob «tiʼ letiʼob ku tuukul kaʼach ka tu yaʼalaj le kettʼaanaʼ» (Lucas 20:19). Ka maas taakchaj u kíimskoʼob le máax «kun tiaʼalintik le herenciaoʼ». Baʼaleʼ saajkoʼob tiʼ le máakoʼob ilik Jesús bey juntúul profetaoʼ, le oʼolal maʼ tu páajtal u kíimskoʼob.