BAʼAX KU YAʼALIK LE BIBLIAOʼ: «Seguernak [...] a perdonarkabaʼex ta baatsileʼex yéetel u jaajil a wóoleʼex kex wa yaan baʼax oʼolal u tʼaan máak tu contra uláakʼ. Jeʼel bix tu perdonartileʼex Jéeoba yéetel u jaajil u yóoleʼ, teʼexeʼ bey xan unaj a beetkeʼexoʼ» (Colosasiloʼob 3:13).

¿Baʼax u kʼáat u yaʼale? Teʼ Bibliaoʼ le kʼebanoʼ ku keʼetel yéetel junpʼéel pʼaax, le perdonoʼ bey ka tuʼupuk le pʼaaxoʼ (Lucas 11:4). Junpʼéel libroeʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan ich griego ku traducirtaʼal «perdonar» u kʼáat u yaʼal «u tuʼubsaʼal u pʼaax wa máax wa u xuʼulul u kʼáataʼal tiʼ». Le oʼolaleʼ ken k-perdonart máax tu ofendertoʼoneʼ ku xuʼulul k-ilik bey u pʼaxmoʼoneʼ. A perdonartik wa máaxeʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa maʼalob a wilik le baʼax tu beetoʼ mix xan wa maʼ yaachaj ta wóoliʼ. Baʼaxeʼ chéen ka chʼaʼtuklik a tuʼubsik le baʼax tu beetajtechoʼ.

¿Jeʼel wa u meyaj teʼ kʼiinoʼobaʼ? Tuláakloʼon k-kʼebantal tumen maʼ perfectoʼoniʼ (Romailoʼob 3:23). Le oʼolal maʼalob ka k-perdonart u maasil, tumen yaniliʼ u kʼuchul u kʼiinil k-perdonartaʼal xaneʼ. Tsʼoʼoleʼ wa k-perdonareʼ tak toʼon k-ilik u yutsil. ¿Bixi?

Wa kʼuuxilnajaʼanech yéetel wa ka chaʼik u kuup ta puksiʼikʼaleʼ chéen ta juunal ka loobiltkaba. Le baʼaloʼob beyaʼ jeʼel u beetik a wuʼuyik maʼ kiʼimak a wóol yéetel minaʼan u biilal a kuxtaleʼ. Jeʼel tak u beetik a kʼojaʼantaleʼ. Le doctor Yoichi Chida yéetel le profesor tiʼ Psicología Andrew Steptoe, tu yaʼaloʼob tiʼ junpʼéel revista: «Tsʼoʼok k-ilkeʼ le kʼuuxilil yéetel le chʼaʼpʼektajiloʼ yaan baʼax u yiloʼob yéetel u kʼojaʼantal máak tiʼ u puksiʼikʼal» (Journal of the American College of Cardiology).

Beoraaʼ tuukulnen tiʼ le utsil ku taal tiʼ u perdonar máakoʼ. Ken k-perdonart uláakʼ máakoʼobeʼ k-beetik u yantal jeetsʼelil yéetel maʼalob bisajbail. Pero u maas maʼalobileʼ táan k-beetik jeʼex Dioseʼ. Letiʼeʼ mantatsʼ ku perdonartik le máaxoʼob ku arrepentiroʼoboʼ yéetel u kʼáat ka k-beet xan beyoʼ (Marcos 11:25; Efesoiloʼob 4:32; 5:1).