Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Xi rusiidiʼ ejemplu stiʼ Juana laanu

Xi rusiidiʼ ejemplu stiʼ Juana laanu

GUIRÁʼ binni nanna gupa Jesús 12 apóstol, peru cadi guiráʼ tu nanna laaca guyuu caadxi gunaa ni gucuanú laabe. Tobi de laacabe nga Juana (Mateo 27:55; Lucas 8:3).

Ximodo gucané Juana Jesús, ne xi rusiidiʼ ejemplu stibe laanu.

TUU NGA JUANA

Juana nga «xheela Chuza [o Cuza], ni rapa cani runi xhiiña Herodes». Ne zándaca Cuza nga bisaana Herodes Antipas ra lidxi para guʼyaʼ gaca dxiiñaʼ stiʼ. Juana nga tobi de ca gunaa ni bisianda Jesús ne laaca guyuube lade cani yenanda Jesús ne ca apóstol stiʼ guiráʼ ra guyecaʼ (Lucas 8:1-3).

Ca maestru de Ley que rusiidicaʼ cadi jneza diʼ nga güiné ti hombre ti gunaa diidxaʼ xadxí, ne laaca cadi jneza guidxaaga ti gunaa tuuxa hombre ni cadi familia stiʼ, ne cadi lica naquiiñeʼ chinécabe ti hombre xiixa lugar. Peru qué ninanda Jesús costumbre riʼ, ngue runi bidii lugar chuʼ gunaa lade ca xpinni.

Ca binni canazané Jesús que naquiiñeʼ gusaanacaʼ caadxi cosa ne gusihuínnicaʼ zanda guni huantarcaʼ ora guiníʼ binni laacaʼ pur canazanecaʼ Jesús ne ca apóstol stiʼ, casi biʼniʼ Juana. Guizáʼ bisisaca Jesús ni biʼniʼ ca binni riʼ dede guníʼ: «Cani ucaa diaga stiidxa Dios ne guni ni na ni, ngue nga jñaa ne bicheʼ» (Lucas 8:19-21; 18:28-30). Cadi riécheluʼ gánnaluʼ riuulaʼdxiʼ Jesús guidxaaga ca binni ni rusaana caadxi cosa pur gaca xpinni la?

BIQUIIÑEʼ JUANA CA COSA STIʼ PARA GACANÉ JESÚS

Biblia na bichaaga Juana ne xcaadxi gunaa ca cosa sticaʼ para gacanecaʼ Jesús ne ca apóstol stiʼ (Lucas 8:3). Ti escritor bicaa: «Qué niníʼ diʼ Lucas runi ca gunaa que guendaró, riguiibicaʼ traste o runi chaahuicaʼ lari. Zándaca guyuu ora bíʼnicabe ni, [...] peru cadi nga diʼ nga caníʼ Lucas». Nga runi zanda guiénenu bidii ca gunaa riʼ bueltu ne ca cosa ni nápacaʼ para gacanecaʼ Jesús.

Cumu qué runi Jesús ne ca apóstol stiʼ dxiiñaʼ ora maʼ zigucheechecaʼ diidxaʼ la? zándaca qué rudii bueltu stícabe para sícabe guendaró stiʼ guidubi grupu que, ne zándaca biaʼ gande binni ngue laacabe. Zándaca racané binni laacabe, peru Biblia na rizanécabe ti caja ra nuu bueltu. Ndiʼ rucaa laanu guiníʼ íquenu cadi cá lúcabe xpueltu binni (Juan 12:6; 13:28, 29). Nga runi zándaca Juana ne xcaadxi gunaa que nga rudiicaʼ ni cayaadxaʼ.

Nuu tu na qué ñapa diʼ ca gunaa judía que xpuéltucaʼ. Peru stale documentu stiʼ ca judíu ni gucuá dxiqué na zanda: 1) guicaa ti gunaa herencia stiʼ bixhoze, pa qué ñapa bixhoze nin ti xiiñiʼ hombre, 2) guiaananebe ti yoo o ti layú, 3) guicaabe bueltu ni gudii xheelabe pa gaca divorciar de laabe, 4) guicaabe ti pensión pa gatiʼ xheelabe o 5) zanda gúnibe dxiiñaʼ para guni ganarbe bueltu.

Biʼniʼ ca discípulo stiʼ Jesús biaʼ gúndatiʼ para gacanecaʼ laabe, ne zándaca laaca guyuu caadxi gunaa ni napa bueltu lade ca binni zinanda laabe. Cumu Juana nga xheelaʼ o guca xheelaʼ hombre ni biʼniʼ xhiiñaʼ Herodes la? nuu tu riníʼ gupa gunaa riʼ bidxichi. Ti binni si ni napa bueltu nga zanda siʼ lari nabé risaca ni gucuʼ Jesús, purtiʼ qué gapa ni ra diʼbaʼ (Juan 19:23, 24). Ti escritora na nabé caru lari que, ngue runi «qué zanda diʼ siʼ xheelaʼ ti pescador ni».

Biblia qué ruzeeteʼ diʼ pa bidii Juana bueltu. Peru bíʼnibe biaʼ gúndatiʼ para gucanebe Jesús, ndiʼ rusiidiʼ laanu ti cosa nabé risaca: cada tobi de laanu nanna xi zanda gudii ne xi qué zanda gudii para Reinu stiʼ Dios. Ni jma risaca para Dios nga gúninu biaʼ gándatiʼ ne chuʼnu nayecheʼ ora gúninu ni (Mateo 6:33; Marcos 14:8; 2 Corintios 9:7).

GUTI SI JESÚS

Dxi gutiʼ Jesús que nuu caadxi gunaa «uzá nanda [laa] ne ucané [...] laa dxi uzá Galilea. Cadi laasi cabe sínuque nuu ru stale [gunaa] yenanda Jesús Jerusalén». Zándaca laaca né Juana ngue nuu lade ca gunaa que (Marcos 15:41). Dxi yegucaachicabe Jesús que, «laca uyé ca gunaa ni beda nanda Jesús dede Galilea que, ne biiya ca modo guta cuerpu sti Jesús. Ne ora bigueta ca udixhe chaahui ca guixi rindáʼ naxhi ne nisa rindáʼ naxhi». Lucas na laacabe nga «María Magdalena ne Juana ne María jñaa [Santiago]», cani biguetaʼ ra baʼ que gudiʼdiʼ si chupa gubidxa. Raqué biiyacabe ca ángel ni gudxi laacabe maʼ biasa Jesús lade gueʼtuʼ (Lucas 23:55–24:10).

Biʼniʼ Juana ne xcaadxi gunaa biaʼ gunda pur Jesús

Zándaca né Juana ngue nuu ra nuu jñaa Jesús ne ca biʼchiʼ dxi cayaca saa stiʼ Pentecostés lu iza 33 ndaaniʼ guidxi Jerusalén (Hechos 1:12-14). Laaca zándaca Juana nga gudxi Lucas stale cosa ni rieeteʼ lu Evangeliu stiʼ ora guníʼ de Herodes, purtiʼ binibiaʼbe binni biʼniʼ xhiiñaʼ gobiernu ne Lucas si nga ruzeeteʼ lá Juana (Lucas 8:3; 9:7-9; 23:8-12; 24:10).

Stale cosa ni rizíʼdinu ora guidúʼndanu modo bibani Juana. Rizíʼdinu gucanebe Jesús biaʼ gúndatiʼ. Laaca nánnanu guyuube nayecheʼ ora biquiiñebe ca cosa stibe para gucanebe Jesús ne ca discípulo stiʼ ora yegucheechecaʼ diidxaʼ. Ne qué nusaanabe Jesús neca bidxaagalube guendanagana. Ca gunaa xpinni Cristu zanda guiziidicaʼ stale cosa de Juana, ti gunaa ni biʼniʼ xhiiñaʼ Jiobá de guidubi ladxidóʼ.