Taatapai ngaha tipa ka gbata gu gamahe rengbe ka du ni bawenehe fu boro te. Gu kurapai berewe nga, pa nyakapa gu gamahe re nika ru riipa gu boro i afuhe fu ni. Na gamahe rengbe ka ngba ti kura boro ka si angbanga ti kura ni ya.

Ni kpiapai, sosono gude ima rengba ka bi gu vovo aũ birĩ-inohe nakura awere nga si nga bawene gamahe kisusi. Ono tipa ngangarã aboro tigayo, i nakpinyemu gu gamahe nga ga nyemuse, wa gu gamahe rengbe ka nye ni ũkumbo rogo ngbadimo kporo. Rogo kura angbatunga, wene gamahe nga marã tipa paranga aboro gbiati sosono aboro, tipa gu boro i afu ru funi mangisunge na u ka ngbe guhe ni aidaha.

Nibipa agi kpakaraapai re dunduko, badungu aboro nandu kindi kumbatayo kaa gbata gu gamahe rengbe ka du wenengai fu gu boro ngba ti ni. Wa vura duhe nga pa gbia ngbatunga gu gamahe re arengbanga ka du ti aregbo dunduko taata te, maa ani kura apai ku berãrani yo ima rengba ka sa gu pai nga ani fu guhe nika ngbaangba ti boro. Ani wisigingo agopai biama nga gu rengbe ka sa gamahe ni wenehe fu gu boro i afuhe fu ni.

Gu nyemupai nga ga gu boro i afu gamahe fu ni. Kura kumba du Blfast yo, Ireland ku Nodiyo aya tipa gu ngbagida i afu ru fu ko mbuko na garãko 10 watadu 11 nga, u angia bawene gamahe kisusi. Tipagine ko apehe ti ni wo? Ko aya: “Bambiko mi aaida ru na omere dunduko.” Gi pai re nayugo pa ga boro nyemupai, singia ni nika bi gu gamahe re na nyanyakipaha watadu ni abingo ho na nyanyakipaha te. Si du, mo berẽ tipa gu boro mo aida ka fu gamahe fu ni. Mo asadi ka ino ginihe rengbe ni ka bihe na nyanyakipaha, mbiko guhe boro abihe na nyanyakipaha ima rengba ka du na maapai kurii guhe ni akpinyemuhe. Ni kpiapai, atitase dedede ni naabi dia regbo na gayo aborokporo na nyanyakipaha. I nakpinyemu kaa bi awiriyo gbiati atitayo dedede. Ho aborokporo andu ni tipa ongoda kodihe na atita yo, si rengbe ka du ni gu gamahe atita yo abihe na nyanyakipaha kisusi.

Rifungura tipa ka ino guhe ngba ti boro nga ka degatue wenengai. Ziazia Kekeapai nangarasa rani tipa ani ‘ipisi tirani ka gia pai, ki rõasi tirani tipa gumba pai.’ (Yakoba 1:19) Wa mo nikaa fura aˈuru dunduko  na abakureamo watadu agumero, mo degeturo wenengai tipa ka ino agu ahe i akpinyemuhe na agu i asogaha. Si nika undo ro mo fu gu gamahe rago nika ngbatiyo na ni.

Gu zingo nga ga gu boro i afu gamahe fu ni. Gu boro i afu gamahe fu ni ima rengba ka bihe na nyanyakipaha ka si undo na gu zingo du ni rogoho ka si vura du na umba genoho vuru. Ono wai gu rengbe mo ka ino guhe kura boro azingo tipaha?

Si rengbe kaa ngera wa taata gene tipa ka ino guhe boro azingo tipaha nga ka sana ni—watadu ka sana ni tipa guhe ngba ti ni. Ono tie, tipa badungu agu aboro nafu gamahe, gere nadia papara gu ngbarago adia du ti fu gamahe, mbiko i naida ka tunguo gu boro atunguo na gu gamahe du ni na zingoho. Wa vura duhe nga kura aboro ima rengba kaa fura gbaiga tipa agu ahe i aidaha na gu i aidanga ha ya, ti kura aregbo, i arengbanga ka pe pa guhe fu boro du yo na zingoho te.

Sidu tie, mo wisigi gu boro re na ki asadi ka ino agu apai du tipa ni. Ya mo paranga boro du nga ni, gbinza boro, gu boro ata manganga rogatise ya, rogotise, agu aboro naima mbutiyo, dekurugbo, gu boro namangasunge, watadu gu boro naima mbu mangasunge? Mo moiberã ro tipa gini gamahe rengbe ka mbisa gu zingo nga ga aboro nibipa agu apai du tipa yo.

Tipa ka du na dudunguro bipai tipa agu azingo nga ga gu boro mo aida ka fu gamahe fu ni, mo sana agu aboro naaima du rogo ngbatunga gu bangiriba re mbata. I ima rengba ka gumba pa guhe foro du aboro na zingoho nga gu dungu aboro ainongo pai tipaha ya. Na agi aberãpai re ri ro yo, mo ima rengba ka fu gu gamahe nika mbisa gu zingo nga ga boro, nga gu kura aboro ainongo paha ya.

Regbo. Ziazia Kekeapai naya: “Gu pai nakura ti kina ragoho, ngba ha angba!” (Asanza 15:23) Gi veresi re nayugo gupai nga, gu regbo ani afura ti ni ima rengbe ka ye na bakere sangbanaha. Kina gu bangisapai re a du tipa gaani mangaapai. Kina wai pa fura ani ti wene regbo na rengbe ka fu ngbarago fu gu boro nagiaha, kina wo a pa fu gamahe ti wene regbo narengbe ka ye na ngbarago fu gu boro i afu he fu ni.

Bakureamo namanga rogatise. Paranga boro nanyasa sukuru. Arogotise nasungudo fogogude. Gere nga bete aregbo dagba agu akuraha i naafu agamahe ti ni. Kura aboro nabihe ni wenepai ka ke pa agu aregbo agi apai re nika manga ti ni rogo gu garã naye. Rogo gi gene re, i ima rengba ka berãpa gu gamahe rengbe ka du ni wenehe tipa agu aregbo re ni basasa. *

Wa vura duhe wo, si aidanga mo nifu gamahe sa ti kina kparakpara aregbo te. Mo rengbe ka gbia gu ngbarago du ti fu gamahe ti aregbo dunduko. Ono tie, si naida rubangirise. Ni kpiapai, ka kumba fu gamahe fu dee ho adunga ndupai adu ni tipa ka fuhe ya, ri ima rengba ka da kuti gupai nga ko ni fu gu gamahe re mbiko ko naida ka ino ri dudunguro. Ka si du nga ko naafunga ha na gu bipai re te, ngbatunga gu gamahe re ima rengba ka ye na zangagiatise watadu atagbagapai. Gere nanyakasa gupai nga mo makia kura ndupai—gu ndupai gu boro re afu gamahe ti ni.

Gu ndupai gu boro re afu gamahe ti ni. A wa gu kpiapai du kuari re ayugoho, si ni wenepai ka ino singia gu boro i afu gamahe fu ni nika du na gbegberẽ bipai tipa ndu gupai i nifu gamahe ti ni. Sidu tie, si naida gu boro nafu gamahe makia gu ndupai ni afu gani gamahe ti ni. Badungu aboro ni naaberã gupai nga, gayo ndupai tipa fu gamahe ni kina iriirihe, badunguyo ninaafu agamahe ti kura aregbo rogo garã yo mbiko sosodahe. Agu akurayo nafuhe na gu maabangirise nga i mangipai na yo wenengai watadu ka gbia he kubaha.

Ginipai rengbe mo ka mangaha tipa ka du na gu kido nga mo nafu gamahe na ruru ndupai? Ziazia Kekeapai naya: “Agu apai oni amanga oni mangi he dunduko rogo nyemuse.” (1 AKorindo 16:14) Ka si du nga nyemuse gbiati nunga du nafõ ro mo fu gamahe, gu boro mo afuhe fu ni nika dia gamo gamahe na ngbarago, na mo nika gbia gu bakere ngbarago naye ti fu ndikidi gamahe. Ho mo afu gamahe ni na ngbaduroyo dunduko, si nika sa gu Barani du ngbangbaturũ yo ko du a na ngbarago. Gu mokedi nangia Pauro afu tambuahe fu agu aKristano naadu Korinda yo ho i afu gamahe ni na kidu na  ngbarago ka undo agu awirinayo aKristano naadu Yuda yo. Pauro agumba gupai fuyo nga: “Mbori nakpi nyemu kina gu boro nagama he esuesu.”—2 AKorindo 9:7.

Ka ani moi berãrani tipa agi apai ani nafura tipaha re, si nika fubee ni bakerehe tipa fu gu gamahe nika fu ngbarago fu kura aboro. Agi apai re—gbiati kura badunguhe—ima manga bakere pai rogo ga Mbori mbakadapai tipa ko fu bakere gamahe kisusi fu aboro. Ani nakpinyemu mo wisigipai tipa gini bakere gamahe du ngaha rogo gu kekeapai naye fuo gere